Bilişim Eğitimleri Ve Teknoloji
Teknolojinin Gelişim Evreleri ve Bilişim Eğitimlerinin Önemi
| Konu | Açıklama | Ek Bilgi |
|---|---|---|
| Teknoloji Serüveni | Teknoloji, insanların işlerini kolaylaştırma ve az çaba ile fazla iş yapma kaygısıyla evrimleşmiştir. | Tekerleğin icadıyla başlamış ve kümülatif olarak gelişimini her yüz yılda arttırmıştır. |
| Endüstri 4.0 | Nesnelerin interneti, internet hizmetleri, siber ve fiziksel sistemler endüstri 4.0'ın temelini oluşturmaktadır. | Endüstri 1.0 su ve buhar gücünden, endüstri 2.0 elektrik gücünden, endüstri 3.0 elektronikten faydalanmıştır. |
| Bilişim Eğitimleri | Eğitimler, bireyleri teknolojik gelişmeleri takip edebilecek ve global gelişmeleri yönlendirebilecek bir konuma getirir. | Bilişim eğitimlerinin temel konuları arasında; kodlama, donanım ve yazılım konuları yer almaktadır. |
| Bilişim Eğitimlerinin Türkiye'deki Durumu | Ülkemizde her yıl 70 bin yazılımcıya, sistem ve ağ uzmanlığı alanında ise 100 bin uzmana ihtiyaç duyulmaktadır. | Bilişim eğitimi ile bu açığı kapatacak yetişmiş kişilerin sayısını artırmak mümkün. |
| STEM Eğitim Modeli | STEM, eğitimi ezberden ayırıp öğrenciyi uygulamaya, problem çözmeye ve ürün üretmeye teşvik eden bir modeldir. | ABD’de 2011 yılından itibaren popüler hale gelen bu model, Türkiye'de son 5 yıl içerisinde uygulanmaya başlandı. |
| 3 Boyutlu Tasarımlar | Öğrenciler, problem çözme ve uygulamalı matematik ve fizik becerileri kullanarak 3 boyutlu tasarımlar yapma becerisi kazanırlar. | Bu tasarımlar, 3 boyutlu yazıcılar aracılığıyla fiziksel ürünler haline getirilir. |
| Bilişim Teknolojileri | Bilişim teknolojileri alanında eğitim veren okullar, sektörün ihtiyaç duyduğu nitelikli elemanları yetiştirebilmektedir. | Bu tür okulların mezunları, bilişim dünyası ve teknoloji alanlarında öncü duruma gelebilirler. |
| Bilişim Eğitimi Alınabilecek Yerler | İstanbul İşletme Enstitüsü gibi kurumlar, online olarak bilişim eğitimi vermektedir. | Bu tür eğitimler genellikle ücretsiz olup, herkesin ulaşabileceği şekilde sunulmaktadır. |
| Eğitimde Kullanılan Araçlar | Bilişim eğitiminde çeşitli web siteleri ve programlar kullanılır. | Cihazsız kodlama, code.org, algo digital, kahoot, scratch, arduino gibi araçlar kullanılır. |
| Ürün Üretme | STEM modeli ve Bilişim eğitimi öğrencilere, farklı disiplinler kullanarak bir ürün tasarlama ve üretme yeteneği kazandırmaktadır. | Bu süreç öğrenciyi aktif hale getirerek, bilimin ve teknolojinin ön planda olduğu Endüstri 4.0 döneminin gerekliliklerini anlamalarını sağlar. |
Teknolojinin gelişim evreleri incelendiğinde insanoğlunun yaradılışından itibaren işlerini kolaylaştırma ve az çaba sarf ederek fazla iş yapma kaygısıyla teknoloji ve bilime yön verdiğini açık bir şekilde görebiliriz. Bu düşünceden yola çıkarsak tekerleğin icadıyla başlayan teknoloji serüveni geçen her yüz yılda kümülatif olarak gelişimini arttırdı. Yığılarak artan bir süreçle ilerlemek teknolojiyi üç noktalara çıkardı ve artık sonu olmayan bir istilaya dönüştü. Bu istila da insanoğlunun hayal gücüyle doğru orantılı olarak artan bir seyirde ilerliyor.
Sanayi Devrimi Nedir?
Endüstri 1.0 su ve buhar gücünden, endüstri 2.0 elektrik gücünden, endüstri 3.0 elektronikten faydalanarak günümüzde endüstri 4.0 ya da diğer ismiyle 4. sanayi devrimi olarak adlandırılan dönemin temelini oluşturdular. Endüstri 4.0 temelini nesnelerin interneti (internet of things), internet hizmetleri, siber ve fiziksel sistemler oluşturmaktadır (Schwab, 2016). Bu devrim, üretim süreçlerini tamamen değiştirerek, akıllı fabrikaların ortaya çıkmasına zemin hazırladı.
Teknolojik gelişmelerin hızla ilerlediği günümüzde, bu değişime ayak uydurmak ve öncülük etmek için bilişim eğitimlerinin önemi giderek artmaktadır. Ülkelerin rekabet gücünü koruyabilmesi ve geliştirebilmesi için nitelikli insan kaynağına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu noktada, bilişim eğitimleri bireyleri bu akıma yön veren ve öncü olan kişiler haline getiriyor.
Kodlama Eğitimine Nereden Başlanır?
Kodlama eğitimine başlamak için öncelikle temel bilgisayar becerilerini öğrenmek gerekmektedir. Bu beceriler, bilgisayarın temel bileşenlerini tanıma, ofis programlarını kullanabilme ve internet kullanımı gibi konuları kapsar. Ardından, programlama mantığını anlamak için algoritmik düşünme becerilerini geliştirmek önemlidir. Bu aşamada, problem çözme stratejilerini öğrenmek ve algoritmalar oluşturmak üzerine yoğunlaşılır (Ersoy, Madran ve Gülbahar, 2011).
Kodlama eğitimine başlamak için çeşitli yöntemler bulunmaktadır:
1- Blok tabanlı programlama: Scratch, Code.org, Alice gibi görsel programlama araçları ile kodlama temellerini öğrenebilirsiniz.
2- Web tabanlı eğitimler: Codecademy, FreeCodeCamp, Khan Academy gibi ücretsiz online platformlar aracılığıyla farklı programlama dillerini öğrenebilirsiniz.
3- Robotik ve maker eğitimleri: Arduino, Raspberry Pi gibi donanımlar kullanarak somut projeler geliştirerek kodlama becerilerinizi geliştirebilirsiniz.
Kodlama eğitimine başlarken kendinize uygun bir yöntem seçmeli ve düzenli olarak pratik yapmalısınız. Ayrıca, online topluluklar ve forumlar aracılığıyla diğer kod yazarlarıyla etkileşimde bulunmak, öğrenme sürecinizi destekleyecektir.
Bilişim Eğitimi Nasıl Alınır?
Bilişim eğitimi almak için çeşitli seçenekler bulunmaktadır. Bunlardan bazıları şunlardır:
Üniversitelerin bilgisayar mühendisliği, yazılım mühendisliği, yönetim bilişim sistemleri gibi bölümlerinde lisans eğitimi almak
Meslek yüksekokullarının bilgisayar programcılığı, bilişim güvenliği teknolojisi gibi programlarında ön lisans eğitimi almak
Özel bilişim kurslarına katılmak
Online eğitim platformları aracılığıyla sertifika programlarına katılmak
İstanbul İşletme Enstitüsü, ücretsiz verdiği bilişim eğitimleri ile bu konuya oldukça destek veriyor. Ayrıca, Bilişim İnovasyon Merkezi'nde de eğitimler alarak bilişim dünyası hakkında iç içe olmak mümkün.
STEM Eğitim Modeli Ne Demek?
STEM, Science (Fen), Technology (Teknoloji), Engineering (Mühendislik) ve Mathematics (Matematik) kelimelerinin kısaltmasıdır. Bu eğitim modeli, disiplinler arası bir yaklaşımla öğrencilerin yaratıcılık, eleştirel düşünme, işbirliği ve iletişim becerilerini geliştirmeyi amaçlar. STEM eğitimi, öğrencileri gerçek dünya problemlerine çözümler üretmeye teşvik eder (Gonzalez ve Kuenzi, 2012).
STEM eğitim modelinde öğrenciler, teorik bilgileri pratiğe dökme fırsatı bulurlar. Örneğin, bir köprü tasarımı projesi kapsamında, öğrenciler önce köprülerin yapısı ve statik prensipleri hakkında bilgi edinirler. Ardından, edindikleri bilgileri kullanarak kendi köprü modellerini tasarlar ve inşa ederler. Bu süreçte, matematik ve fen bilgilerini kullanırken, mühendislik tasarım sürecini de deneyimlemiş olurlar.
Ülkemizde de son yıllarda STEM eğitim modeli yaygınlaşmaktadır. Millî Eğitim Bakanlığı, 2023 Eğitim Vizyonu kapsamında STEM eğitimini destekleyici adımlar atmaktadır (MEB, 2018). Bu kapsamda, öğretmenlere STEM eğitimleri verilmekte ve okullarda STEM atölyeleri kurulmaktadır.
Bilişim Eğitiminde Hangi Konular Öğretilir?
Bilişim eğitiminde öğretilen konular, eğitimin seviyesine ve amacına göre değişkenlik göstermektedir. Ancak genel olarak aşağıdaki konular üzerinde durulmaktadır:
Temel bilgisayar kullanımı ve ofis programları
İnternet ve bilgi güvenliği
Programlama temelleri ve çeşitli programlama dilleri (Python, C++, Java vb.)
Veri tabanı yönetimi ve SQL
Web tasarımı ve web programlama (HTML, CSS, JavaScript vb.)
Mobil uygulama geliştirme
Yapay zekâ ve makine öğrenmesi
Siber güvenlik
Bulut bilişim
Veri analizi ve veri bilimi
Bilişim eğitimi, teknolojinin hızla geliştiği günümüzde oldukça önemli hale gelmiştir. Öğrencilere küçük yaştan itibaren kodlama ve programlama becerileri kazandırmak, onları geleceğe hazırlamada kritik bir rol oynamaktadır (Sayın ve Seferoğlu, 2016). Bu nedenle, eğitim kurumlarının müfredatlarında bilişim derslerine yer vermeleri ve öğrencileri bu alanda teşvik etmeleri gerekmektedir.
3 Boyutlu Tasarım Dersleri
Bilişim eğitimlerinin bir parçası olarak 3 boyutlu tasarım dersleri de önem kazanmaktadır. 3D tasarım, nesnelerin bilgisayar ortamında üç boyutlu olarak modellenmesi ve görselleştirilmesi sürecidir. Bu dersler sayesinde öğrenciler, yaratıcılıklarını kullanarak kendi tasarımlarını oluşturma ve bunları sanal ortamda test etme imkânı bulurlar.
3 boyutlu tasarım derslerinde genellikle aşağıdaki konular üzerinde durulur:
3D modelleme programlarının kullanımı (SketchUp, Tinkercad, Blender vb.)
Temel 3D tasarım ilkeleri ve kavramları
3D yazıcıların kullanımı ve 3D baskı teknolojileri
3D tarayıcılar ve tersine mühendislik uygulamaları
Sanal gerçeklik (VR) ve artırılmış gerçeklik (AR) uygulamaları
3D tasarım becerileri, endüstriyel tasarım, mimarlık, oyun geliştirme, animasyon gibi birçok alanda kullanılmaktadır. Bu dersleri alan öğrenciler, üretken birer birey olarak yetişir ve iş dünyasında aranan niteliklere sahip olurlar (Kırcı ve İnce, 2017).
Bilişim Teknolojileri Eğitiminde Kullanılan Yöntemler
Bilişim teknolojileri eğitiminde çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. Bu yöntemlerden bazıları şunlardır:
Proje tabanlı öğrenme: Öğrenciler, gerçek hayattan bir problemi ele alarak bir proje geliştirir ve bu süreçte işbirlikli çalışma, problem çözme gibi becerileri kazanırlar.
Tersyüz öğrenme: Öğrenciler, ders materyallerine sınıf dışında erişerek konuyu öğrenir, sınıf içinde ise öğrendiklerini pekiştirmek için etkinlikler yaparlar.
Oyunlaştırma: Eğitim içeriklerinin oyun mekanikleri ile desteklenerek öğrencilerin motivasyonunu ve katılımını artırmayı amaçlayan yöntemdir.
STEM yaklaşımı: Disiplinler arası bir anlayışla fen, teknoloji, mühendislik ve matematik alanlarını bütünleştiren bir eğitim yaklaşımıdır.
Maker hareketi: Öğrencileri kendi projelerini geliştirmeye ve üretmeye teşvik eden, yaparak öğrenme prensibine dayanan bir yaklaşımdır.
Bu yöntemler, öğrencilerin aktif olarak öğrenme sürecine katılmasını ve edindikleri bilgileri gerçek hayata uyarlayabilmesini sağlar. Ayrıca 21. yüzyıl becerilerinin kazanılmasına da katkıda bulunur.
Sonuç
Sonuç olarak, teknolojinin hızla ilerlediği Endüstri 4.0 çağında bilişim eğitimlerinin önemi giderek artmaktadır. Bilişim teknolojileri alanında yetişmiş nitelikli insan kaynağına olan ihtiyaç her geçen gün artarken, bu alanda verilen eğitimler de çeşitlenmektedir. Eğitim kurumlarının müfredatlarında kodlama, programlama, 3D tasarım gibi derslere yer vermesi ve öğrencileri bu alanlarda teşvik etmesi gerekmektedir. Ayrıca STEM gibi disiplinler arası yaklaşımlar ve proje tabanlı öğrenme gibi yöntemler de bilişim eğitimlerinde etkili bir şekilde kullanılmalıdır. Böylece geleceğin dünyasına uyum sağlayabilen, üretken ve yenilikçi bireyler yetiştirmek mümkün olacaktır.
Kaynakça
Ersoy, H., Madran, R. O. ve Gülbahar, Y. (2011). Programlama Dilleri Öğretimine Bir Model Önerisi: Robot Programlama. Akademik Bilişim'11 - XIII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, İnönü Üniversitesi, Malatya.
Gonzalez, H. B. ve Kuenzi, J. J. (2012). Science, technology, engineering, and mathematics (STEM) education: A primer. Washington, DC: Congressional Research Service.
Kırcı, R. ve İnce, M. (2017). 3 Boyutlu Modelleme ve Baskı Teknolojilerinin Eğitimde Kullanımı. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 7(2/1), 65-74.
Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). (2018). 2023 Eğitim Vizyonu. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı.
Sayın, Z. ve Seferoğlu, S. S. (2016). Yeni Bir 21. Yüzyıl Becerisi Olarak Kodlama Eğitimi ve Kodlamanın Eğitim Politikalarına Etkisi. Akademik Bilişim Konferansı, 3-5 Şubat 2016, Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
Schwab, K. (2016). Dördüncü Sanayi Devrimi. (Çev. Z. Dicleli). İstanbul: Optimist Yayım Dağıtım.
İstanbul İşletme Enstitüsünde yazılarının yayınlanmasını isteyen konuk yazarlarımız için oluşturulan bilgi kartıdır. Birçok alanda ve disiplindeki yazıları bu hesap üzerinde bulabilirsiniz.
