Başhemşire Nedir? Ne İş Yapar?

Ebelik ve hemşirelik hizmetlerinin doğru bir şekilde yönetilmesi hastalar için hayati önem taşırken, kurumun misyonu ve vizyonu açısından da önemlidir. Hastalara koyulan doğru teşhisle beraber kurumda kaldıkları süre boyunca tedavi süreçlerinde kullanılan ilaçların doğru doz ve doğru zamanda alınması gerekir.

Bu görevlerin doğru bir şekilde yerine getirilmesi ve sonrasında kontrolünün sağlanması, denetimlerinin gerçekleştirilmesi açısından başhemşireye diğer bir adı olan sağlık bakım hizmetleri müdürüne ihtiyaç olmuştur. Bu açıdan sağlık kurumlarında verilecek hizmetlerin verimlilik ilkesine uygun olarak gerçekleşmesi ve devamında sürdürülebilir olması kapsamında bakım hizmetleri müdürünün önemi yadsınamaz bir gerçektir.

Başhemşire Nedir?

Başhemşire, klinik, hastane gibi sağlık kurumlarında hasta bakım hizmetlerinin en iyi şekilde yerine getirilmesi hususunda çalışmalar yürüten, ebeleri ve hemşireleri yönetmekle görevlendirilmiş kıdemli sağlık çalışanı olarak tanımlanabilir. Yönetim kademlerinde halen başhemşire ifadesi kullanılmakla beraber sağlık bakanlığının getirmiş olduğu yönetmelik kapsamında “Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü” olarak da ifade edilmektedir.

Sağlık bakım hizmetleri müdürü diğer sağlık çalışanları gibi oldukça önemli bir meslektir. Ebelik ve hemşirelik hizmetlerinin doğru bir şekilde yönetilmesi hastalar için hayati önem taşırken, kurumun misyonu ve vizyonu açısından da önemlidir. Hastalara koyulan doğru teşhisle beraber kurumda kaldıkları süre boyunca tedavi süreçlerinde kullanılan ilaçların doğru doz ve doğru zamanda alınması gerekir.

Ayrıca hastalarda meydana gelebilecek herhangi bir komplikasyon durumunda ise müdahalede bulunma ve görevli doktora bildirimde bulunmak hemşirelerin görevleri arasında yer alır. Bu görevlerin doğru bir şekilde yerine getirilmesi ve sonrasında kontrolünün sağlanması, denetimlerinin gerçekleştirilmesi açısından sağlık bakım hizmetleri müdürüne ihtiyaç olmuştur.

Bakım hizmetleri müdürünün bir diğer önemi ise hasta ziyaretlerinin hastalar açısından rahatsız edici olmamasına dikkat edilmesi ve sağlık hizmetlerinin kontrollü ve birbirine engel olmayacak şekilde yürütülmesidir. Bu açıdan sağlık kurumlarında verilecek hizmetlerin verimlilik ilkesine uygun olarak gerçekleşmesi ve devamında sürdürülebilir olması kapsamında bakım hizmetleri müdürünün önemi yadsınamaz bir gerçektir.

Başhemşire Ne İş Yapar?

Yataklı tedavi kurumları yönetmeliğinde başhemşire; yüksek hemşirelik okulu ya da sağlık meslek lisesi mezunu olması veya mesleki geçmişi en az on yıla dayanmış, iyi sicil elde etmiş kişiler olarak gösterilmektedir. Bu görevi yerine getirecek sağlık çalışanı başhekimlik tarafından teklif edilerek sağlık bakanlığı tarafından atanmaktadır. Yataklı tedavi kurumunda bulunan bütün hastaların bakım hizmetlerinin en iyi şekilde yürütülmesinde görevli ve bu konuyla ilgili doğrudan başhekime karşı sorumludur. Başhemşirenin görev ve sorumlulukları şöyledir;

• Aynı kurumda çalışan servis sorumlu hemşireleri, başebe, başhemşire yardımcıları ile kendisine bağlı diğer hizmet birim amir ve sorumlularının ilk derece amiri durumunda olup hasta bakım hizmetlerinde görevli personelin vaktinde ve gereğince yönetmelik hükümlerine göre görev yapmalarını sağlamak ve gerektiğinde kontrol etmek gibi bir sorumluluğu bulunmaktadır.

• Gerekli eksiklikleri idari konularda hastane müdürüne, tıbbi konularda ise baştabibe bildirir.

• Hizmetlerin gerçekleşmesi anında görmüş olduğu eksiklikleri ve hataları gidermek ve yapamaması durumunda ise baştabibe süresi içinde bildirmesi gerekmektedir.

• Kendi sorumluluğu altında bulunan personelin çalışma yerlerinin belirlenmesi ve ilgili çalışanların yerlerinin değiştirilmesi gibi hususlar kapsamında görüş ve isteklerini başhekime iletir ve verilen kararları uygulamaya çalışır.

• Hemşire, hemşire yardımcısı, ebe ve diğer yardımcı hizmetler sınıfı personelinin, mesleki açıdan bilgi ve tecrübelerinin gelişmesi kapsamında hizmet içi eğitimlerin verilmesini gerçekleştirmek. Yeni mesleğe başlamış olan personelin mesleğin değerini anlatmak, hastalara karşı olabildiğince müşfik olmaları ve her zaman iyi davranmaları kapsamında uyarılarda bulunmak. Gösterebileceği etik değerlerle kendi tutum ve davranışlarıyla örnek olmak.

• Hasta bakımına dair ilgili hususlardan sorumlu olarak özellikle, hastaların beslenme ve temizliklerine, ilaçların zamanında verilip verilmediğine, gerektiğinde yemeklerin serviste yatan hastalara dağıtımında bulunur.

• Klinik ve polikliniklerin düzen ve temizliği ile ilgili çalışmaları sağlar. Hasta ziyaretlerinin servislerde hastaya bakan tarafıyla ilgili kontrolleri yapar.

• Kendisine ve hemşireye bağlı diğer sağlık personeline ait nöbet ve izin programlarını düzenleyerek başhekime onaylatır. Onaylatılan listelerde herhangi bir düzenlemeye ihtiyaç olunması halinde konuya ilişkin başhekime bilgilendirmede bulunur.

Yukarıda yer alan görevlerle beraber şayet başhemşire görevini yerine getiren sağlık çalışanı, istemesi halinde sürekli kurumda kalabilir. Bu kapsamda yatacak yer ve yeme ihtiyaçları kurumca sağlanır.

Başhemşire Maaşları

Hem kamu hastanelerinde hem de özel hastanelerde sağlık bakım hizmetleri müdürlerinin maaşları farklıdır. Kamu hastanelerinde çalışan başhemşirelerin ortalama maaş alımları 2020 yılı için 8300 TL civarındadır. Yeni görevlendirilen başhemşirelerin maaş alımları bu düzeyde iken hastanenin bulunduğu coğrafi bölge, meslek kıdem yılı, sağlık kurumunun sağlamış olduğu döner sermaye gibi faktörler maaş alımlarını değiştirmektedir. Özel hastanelerde sağlık bakım hizmetleri müdürü şeklinde bir tanımlamanın halen kullanılmadığı ve başhemşire olarak bilinen bakım hizmetleri müdürlerinin maaşları ortalama 7600 TL seviyelerindedir. Kurumsal olan hastanelerde bu miktar daha fazla olabilmektedir. İster kamu hastanelerinde isterse özel hastanelerde olsun maaş alımları aşağıda yer verilen kriterlere göre değişkenlik göstermektedir.

• Meslekteki kıdem yılı

• Özel hastanenin kurumsal kimliği

• Fazla çalışma süreleri ( mesai saatlerine kalma)

• Kamu hastanenin olması durumunda hangi bölgede hizmet verildiği (1. bölge veya 3. bölge şeklinde)

Hastanenin sağlamış olduğu döner sermaye gibi unsurlardan dolayı maaş alımlarında değişkenlik olabilmektedir. Kamu hastanesinde oniki yıllık meslek geçmişi olan sağlık bakım hizmetleri müdürünün alabildiği maaş 2020 yılı için ek ödemelerle beraber 9400 TL olabilmektedir. Aynı mesleki yıla sahip bir özel hastanede görevli olan başhemşirenin maaşı ise 8900 TL şeklindedir. 

Başhemşire Nasıl Olunur?

Sağlık bakım hizmetleri müdürü olabilmek için hem lisans hem de kurum içinde iyi bir hizmet içi eğitim almak gereklidir. Bunun için her şeyden önce iyi bir lisenin sayısal bölümünden mezun olmak gerekir. Çünkü iyi bir lise iyi bir bölüm iyi bir üniversite demektir. Sağlık meslek lisesi mezunları Yüksek Öğretim Kurumunun (YÖK) her yıl düzenlemiş olduğu Temel Yeterlilik Testi sınavına girerek üniversitelerin ön lisans hemşirelik bölümünü okuyabilirler. Daha sonra eğitimlerini tamamladıktan sonra Dikey Geçiş Sınavına girerek üniversitelerin lisans düzeyinde eğitim veren hemşirelik hizmetlerini bölümlerinden mezun olarak meslek hayatına başlayabilirler.

Bunun dışında YÖK’ün TYT sınavının akabinde düzenlemiş oldukları Alan Yeterlilik Testine (AYT) girerek lisans düzeyinde hemşirelik hizmetleri bölümünü okumaları gerekir. Mezuniyet sonrası devletin düzenlemiş olduğu Kamu Personeli Seçme sınavına girmeleri atanabilecek iyi bir puanı almaları beklenir. Kamu hastanelerin çalışabilmek için sınav koşulu olabilirken özel hastanelerde çalışmak için herhangi bir sınava gerek yoktur. Fakat kurumsal kimliği öne çıkan hastaneler bilimsel sınav uygulayabilirler. Meslek hayatına başladıktan sonra yüz kızartıcı herhangi bir davranışa girmemek iyi bir meslek siciline sahip olması durumunda başhemşire olunabilir. Fakat başhekimin önerisi ve Sağlık Bakanlığının ataması durumunda gerçekleşebileceğini belirtebiliriz.