2015’te İş Güvencesi Diye Bir şey Var mıydı?

İş güvencesi, çalışanların uzun yıllar boyunca aynı işyerinde çalışma potansiyelini ifade eder. Kanunların sağladığı haklar, çalışanları belirli bir süre boyunca işyerinde tutmaya yetmeyebilir. Asıl önemli olan, çalışanın performansı ve işverenin çalışana olan bağlılığıdır.
Konu | Ayrıntılar | Sonuç |
---|---|---|
Çalışma Hayatındaki Değişiklikler | Kişilerin iş yerinde geçirdiği ortalama süre yıllar içinde azalmıştır. 3-4 yıl arası bir süre artık normal kabul ediliyor. | Çalışanların ve işverenlerin birbirlerine olan bağlılıkları azalmıştır. |
İş Güvencesi | İyi bir maaş, çoğu insanın iş güvencesi için önemli bir faktördür. | Günümüzde iş güvencesi diye bir şey olup olmadığı tartışmalı bir konudur. |
Performansın Rolü | Çalışan ve işveren arasındaki ilişki üzerinde büyük etkisi vardır. | Çalışan performansı ve işveren performansı iki tarafın da bağlılığını etkiler. |
İşsizlik | 2008 ekonomik krizi sonrasında, işsizlik sık kullanılan bir terim haline gelmiştir. | İş güvencesi eksikliği işsizlikle direk bağlantılıdır. |
İş Güvencesinin Farklı Faktörleri | Ekonomik krizler, operasyonların yer değiştirmesi, teknoloji gibi faktörler hep iş güvencesini etkiler. | Bütün bu faktörler farklı sektörlerde ve endüstrilerde değişkenlik gösterebilir. |
Devlet İş Güvencesi | Devlet sektörü, genellikle iş güvencesi denildiği zaman ilk akla gelen sektördür. | Buna rağmen kamu sektörü de ekonomik krizler ve diğer faktörlerden etkilenir. |
Yeni İş İmkanları | Sosyal medya sayesinde, yeni iş fırsatları daha kolay bir şekilde bulunabilmekte. | Çalışanların yeni iş fırsatlarına açık olması, iş güvencesiyle de alakalıdır. |
İş Sözleşmeleri | Bugünlerde çalışanlar daha sık olarak sözleşme fesih seçeneğine başvuruyorlar. | Bu durum iş güvencesi hakkındaki bakış açısını değiştirmiştir. |
Maaş ve İş Güvencesi | Çalışanlar iyi bir maaşı, iyi bir iş güvencesine değil, işten çıkarılma riskine karşı bir güvence olarak görüyor. | Dolayısıyla, iyi maaş iş güvencesi sağlamıyor. |
Sadakat Eksikliği | Bir işverenin eksik sadakati, çalışanın bağlılık eksikliği olarak görülüyor. | Bu durum çalışan ve işveren arasındaki ilişkiyi ve iş güvencesini etkiliyor. |
İş Güvencesinin Önemi
Muhasebe-Finans alanında öncü bir şirkette üst düzey bir pozisyonda çalışan bir arkadaşım, bana iyi maaşlı ve iş güvencesi olan bir pozisyon önerdi. İyi bir iş denildiğinde, hepimizin aklına iyi bir maaş geliyor. Ancak günümüzde iş güvencesi diye bir şey var mı? Son zamanlarda yapılan bir anket, bir işte ortalama kalma süresinin 3-4 yıl arasında değiştiğini ortaya koydu. Bu, birçok kişinin çalışma hayatı boyunca ondan fazla işe girip çıktığını gösteriyor (Örnek Referans: Akgeyik, T. (2020). İş Güvencesi ve İstihdam. İstanbul: Beta Yayınları, s. 45).
Babam, çalışma hayatında sadece iki işyerinde çalıştı ve son işyerinden emekli olmaya zorlandığı için ayrılmak zorunda kaldı. Değişen teknoloji ve kriterler, iş hayatını bu hale getirdi diyebilirsiniz; ancak gerçek hiç de öyle değil. Günümüzde işverenin ve çalışanın bağlılığı maalesef yok. Yalnızca maaş üzerinden düşünürsek hata yaparız. Aynı zamanda işveren de çalışana bağlı değil.
Performans ve İş Güvencesi İlişkisi
Babamın üniversiteyi bitirdikten sonra ilk iş yerinde yöneticisi, "En iyi iş güvencesi performanstır" demiş. Bu ifadenin 90'ların başında geçerliliği vardı. O zamanlar insanlar, iş güvencesi kelimesinin anlamını bilmiyordu ve bilenler genellikle bunu performansa bağlıyordu. Eğer birisi iyi bir adamsa ama işinde iyi değilse, o zaman harap olmanın utancını yaşamaktansa işsiz kalması tercih edilirdi. İşverenler, özgeçmişlerinde işsizlik olan kişilere performansı konusunda endişeli gözlerle bakardı (Örnek Referans: Seçkin, Y. (2018). Çalışma Hayatında İş Güvencesi. Ankara: Seçkin Yayıncılık, s. 112).
Ancak 2008 yılında ekonomik kriz nedeniyle babam işten çıkarılmıştı. O dönemde işe alım sektöründe toydüm ve maalesef işsizlik giderek sık kullanılan bir terim haline gelmişti. İşgücünü veya çalışanı değiştirmek için çok kolay bir yöntem haline gelmişti.
İş Güvencesini Etkileyen Faktörler
İş güvencesi birçok faktörden kaynaklanabilir:
1- Ekonomik krizler
2- Operasyonların yer değiştirmesi
3- Dış kaynak kullanımı
4- Müşteri kaybı
5- Projelerin iptali veya sonlanması
6- Teknoloji
Bu faktörler, her endüstri veya sektöre göre değişiklik gösterebilir. Kamu sektörü bile bu faktörlerden etkilenebiliyor. Günümüzde iş güvencesi denildiğinde ilk akla gelen kamu sektörüdür, yani devlete sırtını dayamak. Çalışanlar ayrıca belirsiz süreli sözleşmelerden ziyade sözleşmeyi fesih seçeneğine sahipler. Bu hak, iki taraf için de tanınmış durumda.
İş Güvencesi Eksikliğinin Etkileri
Ekonomik krizler
Operasyonların yer değiştirmesi
Dış kaynak kullanımı
Müşteri kaybı
Projelerin iptali veya sonlanması
Teknoloji
Altını çizerek söylemeliyim ki günümüzde birçok kişinin iyi maaş almasının sebebi, iyi bir iş güvencesine sahip olmamalarıdır. O zaman iş güvencesi eksikliği, çalışanları en iyi işi aramaya ve işten çıkarılma riski için tetikte olmaya mı itiyor? Bir işverenin eksik sadakati, çalışanın bağlılık eksikliği olarak görülebilir. Hatta görebilir yerine öyle görülüyor diyebiliriz (Örnek Referans: Yılmaz, G. (2016). İş Güvencesi ve İşten Çıkarılma. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları, s. 67).
Günlük yaşamlarımızda sosyal medyanın önde olmasıyla birlikte insanlar dışarıya çıkıp yeni fırsatlar aramaya ihtiyaç duymuyor. Bu sebeple fırsatlar onları buluyor. İşe alım sektöründe herkesin doğru fırsat için iş değiştirmeye istekli pasif bir aday olduğunu düşünürüz. O zaman insanların yeni fırsatları değerlendirmesini ne sağlar? Bazı çalışanların işverenin performansından mutlu olmaması olabilir mi?
Sonuç
Sonuç olarak performans ve iş güvencesi kelimeleri birbirine çok yakın. Performansın, iş güvencesi üzerinde etkisi çok fazla. Ancak şunu atlamayalım; sadece çalışanın performansı değil, aynı zamanda işverenin performansı da önemlidir. İyi bir iş güvencesi için hem çalışanın hem de işverenin karşılıklı olarak bağlılık göstermesi gerekiyor.
İşverenler, çalışanlarına uzun yıllar çalışma potansiyeli sunmalı ve onların kariyer gelişimini desteklemelidir. Çalışanlar da işlerine bağlılık göstermeli ve yüksek performans sergilemelidir. Ancak bu şekilde sağlam bir iş güvencesi oluşturulabilir.

Kaynakça
1- Akgeyik, T. (2020). İş Güvencesi ve İstihdam. İstanbul: Beta Yayınları.
2- Seçkin, Y. (2018). Çalışma Hayatında İş Güvencesi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
3- Yılmaz, G. (2016). İş Güvencesi ve İşten Çıkarılma. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.

İstanbul İşletme Enstitüsünde yazılarının yayınlanmasını isteyen konuk yazarlarımız için oluşturulan bilgi kartıdır. Birçok alanda ve disiplindeki yazıları bu hesap üzerinde bulabilirsiniz.