VPN Nedir? Ne İşe Yarar?
| VPN'nin Özellikleri | Ne İşe Yarar? | Örnek Durumlar |
|---|---|---|
| Sanal özel ağ | Ağ üzerinden güvenli erişim sağlar | Bilgisayar ve akıllı telefon kullanımı |
| Veri Şifreleme | Ağdan geçen bilgileri güvenle transfer eder | Kişisel bilgilerin korunması |
| Kimlik Doğrulama | Yetkili kullanıcıların ağa erişimini sağlar | İş yerindeki uzaktan çalışanlar |
| Kapsülleme | Verileri bir üst bilgiyle kapsüller ve güvenli bir şekilde gönderir | Firmalar arasındaki veri paylaşımı |
| Uzaktan Erişim | Bir noktadan başka bir noktaya ağ üzerinden bağlantı sağlar | Evden çalışan işçiler |
| Site-Site Erişim | Belirli iki ağı birbirine güvenli bir şekilde bağlar | Ülkeler arası veya şehirler arası iş bağlantıları |
| HTTPS Protokolü | Güvenli web trafiği sağlar | Online alışveriş yapan kullanıcılar |
| Ücretsiz ve Ücretli Seçenekler | Kullanıcıların ihtiyaç ve bütçelerine göre seçim yapmalarını sağlar | Bireysel ve Kurumsal kullanıcılar |
| Yasaklı Sitelere Erişim | Bloklandığı veya erişim yasağı konulduğu sitelere giriş imkanı sunar | Netflix, Twitter, Youtube gibi platformlar |
| Gizlilik | İnternette anonim olarak gezinmeyi sağlar | Gizlilik gereken durumlar ve aktiviteler |
VPN, halk arasında ya da dijital mecrada uzak masaüstü bağlantısı olarak bilinir. Bu sistem günümüzde oldukça fazla kullanılır. Özellikle de ülkemizde VPN kullanımı yaygındır. Dünya geneline baktığımız zaman birçok ülkede bu sistemi kullanmakta. Uygulamanın hem bireysel hem de kurumsal kullanım alanı oldukça fazladır.
İnternetin kirli bir sahaya dönüşmesi VPN gibi sistemlerin var olmasına veya ihtiyaç duyulmasına yol açmıştır. Uygulamanın sadece uzak masaüstü bağlantısından oluşmadığını söyleyebiliriz. İçerisinde birbirinden farklı materyalleri barındırmaktadır. Güvenlikten, gizlilikten tutunda kısıtlama ve yasaklı işlere kadar her şey VPN sayesinde meydana gelmektedir. Dijital çağın belki de olmazsa olmazıdır. Konuyu enine boyuna inceleyerek, makalenin devamında bunları size aktarmaya çalıştık.
VPN Ne Demek?
İngilizce de VPN, Virtual Private Network açılımı ile bilinmektedir. Türkçe karşılığına baktığımızda ise, sanal özel ağ anlamı çıkmaktadır. VPN’nin çalışma prensibi, uzaktan ağ yoluyla erişim sağlamaktır. Ağ üzerinden bağlantı kuran birey ya da firma cihaza bağlıymış gibi işlem yapmaktadır. Bir diğer açıklama olarak şunu da söylemek mümkün; herhangi bir ağ üzerinden özel olarak bağlantı sistemidir.
VPN’nin çalışma prensibini sizlerle paylaştık. Peki kullanım amacı nedir? İnsanlar neden tercih eder? Diye aklınıza soru gelebilir. Bu sorunun en güzel yanıtı ise, uygulamanın ağ bağlantınızı güvenli bir hale getirdiği yanıtını verebiliriz. İnternet üzerinde büyük bir güvenlik açığının olduğu bilinir. Dijital alemde böyle bir VPN gibi bir uygulama kapatmaya çalışır. Tüm bilgilerin paylaşıldığı ortamda, kaybolmaması ve çalınmamasına karşın bu sistem kullanılır.
Sistemi bireysel kişilerin kullandığı gibi, farklı sektörlerden firmalarda kullanır. VPN sayesinde herhangi bir ağa bağlandığınızda güvenlik açığını korsanlar tarafından bulunması oldukça zorlaşır. Şifreli bir sistem gibi çalışan uygulama dışarıdan gelen tehditlere karşı kendini sürekli korur.
Sistem sadece bilgisayarlar için değil, mobil yani akıllı telefonlar içinde yer alır. Artık güvenlik açığı sadece bilgisayarla sınırla kalmayıp, farklı teknolojik aletler üzerinden yapılmaktadır. Tüm teknolojik aletlerinize kuracağınız bir VPN uygulaması ile ağ üzerinde daha güvenli hale gelebilirsiniz.
VPN bağlantısı iki şekilde yapılmaktadır. Birinci uzaktan sağlanan erişim, ikinci siteden siteye sağlanan erişimdir. Uzaktan erişim, kişilerin farklı bir ağ üzerinden bağlanmasına olanak sağLar. Bir noktadan başka bir noktaya sağlanan bağlantı düzeneğidir. Siteden siteye yönteminde ise, firmalar ya da bir kuruluş arasında ülkeler arası bağlantıları sağlar. Sadece ülkeler arasında değil farklı şehirlerde yer alan ağları da birbirine bağlayabilir. Bu sistemde mesafe tanımaksızın bağlantı gerçekleşir. Siteden siteye yöntemi kısaca, iki bağlantısı olan ağları özel olarak birbirine bağlar ya da yönlendirir.
VPN Bağlantısının Özellikleri
Kapsülleme: Sistem üzerinde yer alan veriler bir üstte bulunan bilgiler ile kapsüllenir. Dataların son bulduğu noktada üst bilgi çapraz bir uygulama yaparak yönlendirme oluşturur.
Veri şifreleme: Ağ üzerinden gelen ya da geçen bilgiler şifrelenerek çözülmesi engellenir. Şifreleme işlemesi sayesinde dışarıdan gelen tehditlere karşı daha korunaklı ve güvenli hale gelir.
Kimlik doğrulama: Kişilerin ağa girme yetkisinin olup olmadığı kontrol edilir. Bu aşamada ağ üzerinde çalışan kişiler yetkili olursa giriş yapabilir. Yetki dışında bulunan kişiler ise, ağa erişim sağlayamaz. Buradaki şifreleme genellikle HTTPS protokolü ile beraber yapılmaktadır. Yapılan protokol sonrasında ağa kimlik doğrulama işlemi verilir ve sisteme alınır.
Dünya üzerinde farklı VPN hizmeti veren firmalar vardır. Bu hizmetlerin bazıları ücretsiz VPN şeklinde olsa da önemli bir kısmını ücretli VPN’ler oluşturmaktadır. Daha çok sistemde ki hizmetler ilk ay ücretsiz deneme sürümü ile gerçekleşir. Ücretsiz olarak kullanılan sistemlerin birçok kısıtlaması bulunurken, premium paketlerde ise birden fazla avantaj yer alır.
Uygulama Hangi Konularda İşimize Yarar?
VPN hakkında bilinmesi gereken birçok unsuru ve olguyu sizlere paylaştık. En çok kullanım amacının güvenlik açığının yaşandığından dolayı kullanıldığını da belirttik. Ancak bu uygulamanın kullanıldığı ortamlar nelerdir? Sıra bu konuya değinmeye geldi. VPN’nin önceliği güvenlik olduğunu ve kişiler tarafından en çok bu nedenle tercih edildiği bilinmektedir. İkinci olarak ise, yasaklı sitelere erişim için VPN kullanılır.
Özellikle de ülkemizde, birçok siteye erişim yasaklanmış veya kaldırılmıştır. Bu durumdan mağdur olmak istemeyen kullanıcılar, VPN hotspot sayesinde yasak olan sitelere erişim imkanı sağlamakta. Wikipedia, Netflix, Twitter, YouTube gibi platformlarda ülkemizde yer alan yetkililer tarafından zaman zaman ya da uzun süreli olarak kısıtlamalar gelmiştir. Bu kısıtlamalar çoğu kullanıcı tarafından hoş karşılanmadığı için VPN sistemini kullanma tercihi doğmuştur.
Torrent kullanımı: internet üzerinden dizi, film, program veya müzik indirme programı olarak bilinen torrent uygulamaları dünya çapında büyük ses getirmektedir. Ancak güvenlik açığı kaygısı bireylerin ücretsiz VPN ya da premium VPN kullanmasına itmiştir. Sadece bu sebeple değil ayrıca dünya genelinde torrent siteleri büyük ölçüde yasaklanır. Torrent, Türkiye başta olmak üzere farklı bölgelerde büyük yaptırımlara maruz kalır. Ancak bu uygulama sayesinde kolaylıkla halledilebilir.
Gizli kullanım amaçlı: İnsanların gizlilik konusunda hassas olduğu bilinir. Özellikle internette gizlilik daha da önemlidir. Korsanların çabucak bilgilere ulaşması ve kopyalaması düşünüldüğünde gerçekten önemi daha da çok anlaşılır. Bu yüzden VPN’i kullanan kişiler gizlilik konusunda da oldukça özen göstermektedir. Sansür konusunda VPN tercihi. Sansürleme yaşanan birçok internet sitesi ya da ağ bağlantısını bu uygulama ile kolaylıkla aşabilirsiniz. Kısıtlamaları olduğu bir ülkeye gittiğinizde kesinlikle bu uygulamaya ihtiyaç duyacaksınız.
Ücretsiz VPN Hizmet Veren Programlar
VPN chrome üzerinden sürekli araştırılan ve merak edilen bir sistemdir. Genellikle uygulamayı kaba taslak bilen bireyler, ücretsiz ya da düşük ücretlerle iyi hizmet veren VPN aramaktadır. Ücretsiz ya da kısıtlı imkan sunan VPN’lere kısaca bakalım.
Proton VPN: Güvenlik konusunda iyi bir hizmet veren uygulamadır. Ücretsiz olarak kullanılabilen sistemin en büyük dezavantajı düşük hızlar sunmaktadır. İsteğe göre paralı paketler seçilebilir.
Hotspot Shield Free: Güvenliği ikinci planda tutan uygulamadır. Ekstra güvenlik açığı yaşanmaması için bir sistem tercihi de yapmanız gerekebilir. Günlük kullanımlarda 500 MB’a kadar sınırlama vermektedir. Ücretli versiyonda ise, 29 ülkeden sınırsız şekilde faydalanabiliyorsunuz.
TunnelBear: Hızlı, kolay ve basit bir VPN sistemi olan uygulama bireyler tarafından rağbet görmekte. Uygulamanın en büyük dezavantajı ayda sadece 500 MB veri sağlamaktadır. Sistemi bilgisayar da kullandığınızda otomatik tanımlayabilmekte.
Speedify: Son olarak tanıtacağımız olan uygulama aylık kullanımı ile oldukça cömert gibi. Aylık 1 GB’a kadar kullanım imkanı vermektedir. Ayrıca mobili de desteklemesi büyük bir avantaj. Sınırsız pakete geçerek daha iyi sonuçlar almak mümkündür.
İstanbul İşletme Enstitüsünde yazılarının yayınlanmasını isteyen konuk yazarlarımız için oluşturulan bilgi kartıdır. Birçok alanda ve disiplindeki yazıları bu hesap üzerinde bulabilirsiniz.
