IIENSTITU
AnasayfaBlogTelevizyonu Kim İcat Etti?
Tarihte Bugün

Televizyonu Kim İcat Etti?

26 Ocak 2021
Küçük bir taburenin üzerinde oturan ahşap çerçeveli eski bir televizyonun yakın plan çekimi. Televizyonun birkaç beyaz dikey çizginin göründüğü siyah bir ekranı vardır. Arka planda, televizyonun sağında, üzerinde birkaç düğme ve kadran bulunan küçük bir ahşap masa görülüyor. Taburenin üst kısmı ve altındaki ahşap zemin hafifçe görülebilmektedir. Oda loş bir şekilde aydınlatılmış ve huzurlu bir atmosfere sahip. Televizyon uzun yıllar kullanılmış gibi görünüyor ve belli bir çekiciliği var.
TarihGelişmeÖnemli Notlar
1800'lerin SonlarıTelevizyonla ilgili çalışmaların temeli atmaya başlandı.Televizyon en başta bir mekanik sistemdi.
26 Ocak 1926İlk televizyon yayını İskoç mucit John Logie Baird tarafından yapıldı.Bu ilk televizyon mekanik sistem üzerine kurulmuştu ve görüntü hem titrek hem de bulanıktı.
1929BBC ilk deneme yayınına başladı.Televizyonun ulaştığı kitle henüz sınırlıydı.
1936BBC, düzenli televizyon yayınına başladı.Televizyonun ticari amaçlı geniş kitlelere ulaşmasının önünü açtı.
9 Temmuz 1952Türkiye'de ilk televizyon yayını yapıldı.İlk yayın İstanbul Teknik Üniversitesi'nde yapıldı.
12 Kasım 1961Türkiye'de ilk canlı televizyon yayını yapıldı.Türkiye-Sovyetler Birliği arasında oynanan bir maç canlı olarak yayınlandı.
31 Ocak 1968TRT, ilk yayınını Ankara’dan yaptı.Teknik donanımını ve vericilerini İTÜ'den devraldı.
1990Türkiye'deki ilk özel televizyon yayınıı yapıldı.İlk kurulan özel kanal Star TV oldu.
1940'larRenkli televizyon teknolojisi üzerinde çalışılmaya başlandı.Amerika'da ilk renkli televizyon 1950 yılında satışa çıktı.
1980'lerRenkli televizyonlar Türkiye'ye geldi.Renkli yayın 1980'li yılların sonlarına doğru Türkiye'de başladı.

Kitle iletişim araçlarının en önemlisi şüphesiz televizyon. Bilgisayara ve internete rağmen etkili olma bakımından yerini koruyor. Hala televizyona ayrılan günlük zaman, saatleri buluyor. Evet, internet var ancak televizyondan da vazgeçilemiyor. Herkesin evinde en az bir televizyon bulunuyor. Bağlantılı (dizi sektörü gibi) pek çok sektörün de öncüsü olduğunu söylemek yanlış olmaz.

Peki, televizyonu kim icat etti? Hangi aşamaları geçti? İlk yayın ne zaman yapıldı? Türkiye’ye ne zaman geldi? Soruların eşliğinde geçmişten günümüze televizyonun tarihiyle ilgili yolculuğa çıkalım.

İlk Televizyon

Televizyon kelimesinin kökeninde iki dil var. Eski Yunancadan “Telos” kelimesi “uzak” anlamında. Latince kökenli “Visio” da “görmek” demek. İki kelimenin birleştirilmesiyle de televizyon kelimesi oluştu. Pek çok dilde olduğu gibi Türkçede de yerini aldı. Türk Dil Kurumu (TDK) farklı kelimeler önerdi ancak kullanılmadı. 

Televizyonla ilgili çalışmaların temeli 1800’lü yıllara dayanıyor. Çalışmalar 1800 yıllarda olsa da ilk yayın tarihi 1900’lü yılları buldu. İlk yayın 1926 yılında yapıldı. Kaynaklara göre bu tarih 26 Ocak 1926. Mucidi ise İskoç John Logie Baird. Baird, buluşunun insanların bağlayacağını ve saatlerini ona harcayacağını bilmiyordu tabi. İskoç mucit çocuk yaşlardan itibaren keşfe meraklıydı. Arkadaşlarıyla konuşabilmek için telefon sistemi kurdu. İskoçya’da Kraliyet Teknik Koleji’nde okudu. Ardından Glasgow Üniversitesi’nde elektrik mühendisliği eğitimini aldı. Birinci Dünya Savaşı sebebiyle eğitime ara verdi, silahlı kuvvetlerde çalışma isteği de geri çevrildi. Bir süre elektrik şirketinde çalıştı, ancak işi de yarım kaldı. İşi bırakma sebebi sağlık problemleriydi.

İş hayatı beklentilerini karşılamayınca Sussex’e geri döndü. Memleketine dönüşü hayalini kurduğu icatlar için çalışmasının önünü açtı. Parası yoktu, ilk televizyon yapma denemesi için malzemeleri çay tenekesi ve bir lavaboydu. Bir sonraki denemesinde bisküvi kutusu ve projeksiyon lambası; projeksiyon lambasını bisküvi kutusuyla kapladı. Basit bir düzenekti; balmumu ve nakış iğneleriyle tahta çubukları arasına tutturulan bir cihaz yaptı. Bu yapılan ilk televizyon olarak kabul edildi ve John Logie Baird de televizyonun atası. Çalışmaları bununla sınırlı kalmadı, televizyonda görüntü transmisyonunu gerçekleştirmeyi başardı. Baird’in “Televisor” adını verdiği icadı heyecan vericiydi ancak bu mekanik sistemde görüntü hem titrek hem de bulanıktı.

Televizyonun tarihi denilince Baird ile birlikte öne çıkan diğer isimler Vladimir Zworkin ve Philo T. Farnsworth. Vladimir Zworkin Rus asıllı Amerika’lı mucit. Katot ışınlı tüpü geliştirdi; bu tüp görüntüleri ekranda göstermeye yarıyordu. Philo T. Farnswort de televizyonu mekanik sistemden elektronik sisteme geçişini sağlayan kişiydi.

İlk Televizyon Yayını Ne Zaman Yapıldı?

Televizyonun ilk icat edildiği yıllar radyonun altın dönemiydi. BBC gibi büyük yayıncılar radyoya odaklanmıştı. İlk televizyon yayınını Baird 1926 yılında yaptı. Televizyon konusunda farklı ülkelerde deneme yayınları yapıldı. BBC’de 1929 yılında deneme yayınına başladı. Deneme yayınının ulaştığı kitle de sınırlıydı. Düzenli televizyon yayının ilk yapan da yine BBC oldu. Yıl 1936 idi. Televizyonun satılıp geniş kitlelere ulaşmasının da önünü açtı. İkinci Dünya Savaşı sebebiyle istasyonlar kapandı. Savaş sonrasında ise yayıncılık yeni geliştirilen tekniklerle güçlü bir iletişim aracı olarak geri döndü. 

Türkiye’nin Televizyon Tarihi 

  • Türkiye’de televizyon yayını ilk kez 9 Temmuz 1952’de yapıldı. Yayın yeri bir üniversitedeydi; İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ).

  • İlk yapılan yayının amacı öğrencilere uygulamalı eğitim vermekti. Bu sebeple de laboratuvarda kapalı devre yayınlar yapıldı. Bu yayınlar sonrasında üniversite dışına da verildi.

  • İlk canlı yayını yapan da yine İTÜ oldu. Takvim yaprakları 12 Kasım 1961’i gösteriyordu. Türkiye-Sovyetler Birliği arasında oynanacak maç vardı. Bu maç ilk canlı televizyon yayını olarak da tarihteki yerini aldı. 

  • Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu (TRT) kuruldu. Yasası çıktı ve yürürlüğe girdi.

  • TRT ilk yayınını Ankara’dan yaptı. Bu deneme yayını 31 Ocak 1968’de yapıldı. 

  • Bu gelişmelerden sonra İTÜ’de yayın hayatını sonlandırdı. Teknik donanımını ve vericilerini de TRT’ye devretti.

  • TRT tek kanaldı. Sonrasında TRT bünyesinde yeni kanallar kuruldu.

  • Ülkemizdeki ilk özel televizyon yayını ise 1990 yılında yapıldı. İlk kurulan özel kanal Star TV oldu.

Televizyon Teknolojisi Nasıl Gelişti?

Renkli televizyonlar, televizyon teknolojisinin gelişmesi konusunda ilk adımdı. Çalışmalar ise 1940 yıllarda başladı. İlk renkli televizyonun satışa çıktığı ülke Amerika oldu. Yıl 1950 idi. 1960’lı yıllara gelindiğinde ise artık televizyon geniş kitlelere ulaşmıştı. Radyoyu tahtından etmeye başladı ve evlerin vazgeçilmesi haline geldi. Renkli televizyonların ülkemize gelişi ise 1980’li yıllarda başladı.

Televizyonlar renklendi ancak kanalları değiştirecek kumandalar yoktu. Kanallar televizyon kutusundan değiştiriliyordu. Bu işi pek çok şeyde olduğu gibi evin en küçüğü yapıyordu. İlk kumanda da 1950’li yıllarda icat edildi. Televizyona bir kablo ile bağlıydı ilk kumandalar. Teknolojik gelişmelerle birlikte uzaktan kumandalar da yapıldı. 

Televizyonlar karasal yayın yapıyordu. Bu yayınlar için de antenlere ihtiyaç vardı. Yayınlar hava durumuna göre iyi ya da kötüydü. Uydu yayıncılığıyla anten kullanımı azaldı ve akıllı uydu ile de sonuna gelindi. Ülkemizin uydu tarihiyle ilgili bilgileri “Türkiye’nin Uzaydaki Gözleri: Uyduları” başlıklı yazımızda okuyabilirsiniz. Bu hatırlatmadan sonra konumuza geri dönelim. 

1995’li yıllara kadar tüplü televizyonlar vardı. Teknolojik gelişmeler yayınlar ve kumandalarla birlikte televizyonun şeklini de değiştirdi. Tüplü televizyonlar kocaman ve ağırdı. Çok yer tutuyordu. LCD ve Plazma televizyonlarla tüplü televizyonlar da tarihe karıştı. O kocaman kutular inceldi ve ekranlar büyüdü.

Televizyonun Tahtı Sarsıldı Mı?

Yazının başında televizyonun buluşunu pek çok sektöre de öncülük ettiğini söylemiştim. Evet, teknolojiyle birlikte televizyonun şekli, araç ve gereçleri değişti gelişti.

  • Renksiz televizyonlar renklileriyle yer değiştirdi.

  • Tüplü televizyonlar da yerini Plazmalara bıraktı.

  • Televizyonun yaygınlaşması ve izleme sürelerinin armasıyla da üretilen içerikler değişiklik gösterdi.

  • Televizyon haberciliği önemli yer tutar oldu.

  • Gündüz kuşağı programlar çekildi.

  • Spor müsabakaları ekrana taşındı.

  • Diziler de sinemanın gelişimini durdurdu. Çünkü eğlenceye ve habere ulaşmak kolaylaştı.

Teknolojiyle birlikte iletişim araçları da gelişti değişti. Radyo, televizyon derken internet ve bağlantılı olarak sosyal medya platformları var artık. Televizyonun tahtı sarsıldı, internet en çok zaman harcanan iletişim aracı oldu. Haberler, internet haberciliği ile okundu. YouTube, Instagram ve Netflix gibi dijital platformlarla eğlenceye ulaşmak televizyona göre daha kolay hale geldi. Hemen burada bir not daha ekleyeyim.

Geçmişten günümüze televizyonun tarihi böyleydi. Bakalım sarsılan tahtı yıkılacak mı? Pek çok şeyde olduğu gibi yaşayıp göreceğiz ve teknolojik gelişmelerle birlikte tarihe tanıklık edeceğiz.

1800'lerin Sonları, Televizyonla ilgili çalışmaların temeli atmaya başlandı, Televizyon en başta bir mekanik sistemdi, 26 Ocak 1926, İlk televizyon yayını İskoç mucit John Logie Baird tarafından yapıldı, Bu ilk televizyon mekanik sistem üzerine kurulmuştu ve görüntü hem titrek hem de bulanıktı, 1929, BBC ilk deneme yayınına başladı, Televizyonun ulaştığı kitle henüz sınırlıydı, 1936, BBC, düzenli televizyon yayınına başladı, Televizyonun ticari amaçlı geniş kitlelere ulaşmasının önünü açtı, 9 Temmuz 1952, Türkiye'de ilk televizyon yayını yapıldı, İlk yayın İstanbul Teknik Üniversitesi'nde yapıldı, 12 Kasım 1961, Türkiye'de ilk canlı televizyon yayını yapıldı, Türkiye-Sovyetler Birliği arasında oynanan bir maç canlı olarak yayınlandı, 31 Ocak 1968, TRT, ilk yayınını Ankara’dan yaptı, Teknik donanımını ve vericilerini İTÜ'den devraldı, 1990, Türkiye'deki ilk özel televizyon yayınıı yapıldı, İlk kurulan özel kanal Star TV oldu, 1940'lar, Renkli televizyon teknolojisi üzerinde çalışılmaya başlandı, Amerika'da ilk renkli televizyon 1950 yılında satışa çıktı, 1980'ler, Renkli televizyonlar Türkiye'ye geldi, Renkli yayın 1980'li yılların sonlarına doğru Türkiye'de başladı
Televizyonun tarihi ilk televizyon yayını televizyonun mucidi geçmişten günümüze televizyon televizyon haberciliği televizyonu kim icat etti ilk televizyon tüplü televizyon
Boynuna parlak kırmızı bir başörtüsü bağlamış bir kadın kameraya bakıyor. Koyu renk gözleri uzun siyah kirpikleriyle çerçevelenmiş ve yüzünde ciddi bir ifade var. Hafif bir kumaştan yapılmış olan eşarp omuzlarından ve göğsünden aşağıya yumuşak bir şekilde düşüyor. Saçları yüzünden geriye doğru toplanmış ve kollarını önünde kavuşturmuş bir şekilde duruyor. Kendinden emin ve kararlı görünüyor, karşısına ne çıkarsa çıksın üstesinden gelmeye hazır.
Neşe Polat
Blog Yazarı

Bayburt'ta doğdu. Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo-Televizyon ve Sinema bölümünden mezun oldu. Medya sektöründe çalıştı. Yayınevlerinde editörlük yaptı.

Benzer Yazılar
Doğru ve faydalı bilgiler sağlama konusunda kararlı olan uzman ekibimizle blogumuzu her zaman yeni makaleler ve videolarla güncelliyoruz. Güvenilir tavsiyeler ve bilgilendirici içerikler arıyorsanız, blog sayfamıza mutlaka göz atın.
Bu görüntü bir stand üzerindeki kameranın yakın çekimini göstermektedir. Kamera siyahtır, mavi bir ekranı ve ortasında beyaz bir çarpı işareti vardır. Kameranın sağında küçük kare şeklinde siyah bir cihaz var. Ön planda, gri ve siyah bir kasaya ve siyah bir kontrol paneline sahip bir makinenin yakın çekimi var. Daha geride, siyah ve gri gövdeli daha büyük bir makine vardır. Sahne, kamera ve makinelerdeki vurgularla iyi aydınlatılmıştır.
İş Tanımı

Televizyon Haberciliği Nedir?

11 Aralık 2020
Bu görüntü bir masanın yanında duran bir robotu göstermektedir. Robot masaya dönüktür ve beyaz bir zemin üzerinde durmaktadır. Masanın tekerlekleri vardır ve koyu renkli bir malzemeden yapılmıştır. Masanın üstünde bir dizüstü bilgisayar, bir telefon ve birkaç eşya daha var. Arka planda bulanık mavi bir nesne görülebiliyor ve görüntünün sağ alt köşesinde mavi arka planlı siyah kare bir nesne görülüyor. Görüntüdeki renkler çoğunlukla beyaz, siyah ve mavinin tonlarıdır. Görüntüdeki aydınlatma doğal ve genel atmosfer sakin ve dingin.
Meslekler

Sinema ve Televizyon Bölümü Nedir?

10 Haziran 2020
Bu görüntü, üzerine tel bağlanmış bir mikrofonu göstermektedir. Mikrofon bir stand üzerindedir ve çerçevenin ortasına yerleştirilmiştir. Tel mikrofona alttan bağlanmıştır ve siyah renklidir. Mikrofon siyah ve gümüş renklidir ve ince, silindirik bir şekle sahiptir. Mikrofon yukarı doğru bakar ve tel aşağı doğru sarkar. Tel kalındır ve her iki ucu da görülebilir. Resmin arka planı açık gri renkli boş bir duvardır.
Bölümler

Radyo ve Televizyon Bölümü

27 Ocak 2021
Yan yana duran iki elektronik bileşenin yakın çekimi gösterilmektedir. Solda siyah ekranlı ve birkaç bej kadranlı bir televizyon. Sağda ise siyah ekranlı ve bej renkli birkaç kadranı olan bir radyo. Ön planda, siyah bir konisi ve ortasında metal bir halkası olan bir hoparlörün yakın çekimi var. Arka planda, biri siyah beyaz ekranlı, diğeri grenli, turuncu ekranlı iki eski televizyon var. Radyonun sağında, birkaç parmaklığı olan bir tekerleğin bulanık bir görüntüsü var. Görüntünün sol alt köşesinde siyah zemin üzerinde beyaz bir 'O' harfi var. Onun üzerinde, kırmızı bir zemin üzerinde beyaz bir 'O' harfi vardır. Görüntünün sağ üst köşesinde, birkaç bej düğmenin bulunduğu bir ekranın yakın çekimi var. Altında, turuncu bir karenin bulanık bir görüntüsü var.
Bölümler

Radyo ve Televizyon Programcılığı Bölümü (MYO)

29 Temmuz 2020
Bu görüntü, muhtemelen çevrimiçi bir kurs için kullanılan bir bilgisayarın yakın çekim görüntüsüdür. Medya okuryazarlığı eğitimi muhtemelen bu kursun ana konusudur. Bilgisayar ekranında muhtemelen bir dersin veya etkinliğin parçası olan siyah metinli beyaz bir arka plan bulunuyor. Bilgisayarın arkasındaki duvar gridir ve kursun modern ve dijital havasına katkıda bulunmaktadır. Ayrıca bir kişinin elinin bulanık görüntüsü de kursun interaktif ve ilgi çekici olduğunu gösteriyor. Medya okuryazarlığına odaklanan kurs, öğrencilere medya mesajlarını değerlendirmeyi ve daha bilgili olmayı öğretiyor. Öğrenciler eleştirel düşünmeye ve karşılaştıkları medya mesajları hakkında kendi fikirlerini oluşturmaya teşvik edilmektedir. Bu ders sayesinde öğrenciler, tükettikleri medyanın ve bunun kendilerini nasıl etkilediğinin daha fazla farkına varabilmektedir. Bu ders, medya okuryazarlığını anlamak ve daha bilgili olmak için beceriler geliştirmek için değerli bir araçtır.
4.3
(4)

Medya Okuryazarlığı Eğitimi

27 Konu5 Saat
Kısa, siyah saçlı bir adam resmi siyah bir takım elbise giymiş ve mavi kravat takmış. İyi aydınlatılmış bir odada ayakta duruyor ve ciddi bir ifadeyle önüne bakıyor. Ellerini önünde kavuşturmuş ve belinde kahverengi deri bir kemer var. Duruşu kendinden emin ve bakışları odaklanmış. Otuzlu yaşlarının ortalarında görünüyor ve kıyafetleri düzgün ve şık. Kare bir çene çizgisi ve temiz traşlı bir yüzü var. Gözleri kahverengi ve kaşları belirgin. Güçlü ve kararlı bir görünümü var.Dr. Özgür Yılmazkol
₺464₺0
Bu bilgisayar ekranı görüntüsü, devam etmekte olan bir video düzenleme kursunu göstermektedir. Bilgisayar ekranında, video düzenlemenin ne kadar kolay olduğunu gösteren, içinde metin bulunan yeşil bir kare görüntüleniyor. Ayrıca muhtemelen kursun nasıl tamamlanacağına dair talimatlar içeren siyah metinli beyaz bir işaret de var. Görüntünün köşesinde sakallı ve bıyıklı bir adam görülüyor, muhtemelen dersi veren eğitmen. Genel olarak bu görüntü ilgi çekici ve bilgilendirici bir video düzenleme kursunu gösteriyor.
5
(10)

Video Editörlüğü Eğitimi

6 Konu15 Saat
Siyah bir tişört giyen kalın bıyıklı sakallı bir adam beyaz bir arka plan üzerinde duruyor. Yüzündeki saçlar koyu renk ve düzgünce kesilmiş, bakışları uzaklara odaklanmış. Geniş bir alnı, uzun bir burnu ve ince dudakları var. Gözleri koyu kahverengi ve güçlü bir çene hattına sahip. Kalın siyah saçları kısa, düz bir kesimle şekillendirilmiştir. Kollarını önünde kavuşturmuştur ve kendinden emin bir duruşu vardır. Temiz tıraşlıdır ve erkeksi bir duruşu vardır.Ekrem Sözen
₺831₺0
Bu görselde takım elbiseli ve kravatlı bir adam görülüyor ve bu da onun bir profesyonel olduğunu gösteriyor. Bu, başarılı bir senarist olmak için gereken ciddiyet ve uzmanlığı ima ettiği için bir senaryo yazarlığı kursu ve atölyesi için mükemmeldir. Bu kursta katılımcılar bir hikaye oluşturmanın, karakter geliştirmenin ve diyalog yaratmanın temellerini öğreneceklerdir. Öğrenciler ayrıca film ve televizyon endüstrisinin dinamikleri hakkında bilgi edinecek ve bu endüstride nasıl yol alacaklarına dair değerli tavsiyeler alacaklardır. Kursun sonunda, sektör profesyonellerinin dikkatini çekecek etkileyici senaryolar yazmak için gerekli bilgi ve becerilere sahip olacaklardır.
5
(25)

Senaryo Yazarlığı Eğitimi ve Atölyesi

22 Konu15 Saat
Kısa, siyah saçlı bir adam resmi siyah bir takım elbise giymiş ve mavi kravat takmış. İyi aydınlatılmış bir odada ayakta duruyor ve ciddi bir ifadeyle önüne bakıyor. Ellerini önünde kavuşturmuş ve belinde kahverengi deri bir kemer var. Duruşu kendinden emin ve bakışları odaklanmış. Otuzlu yaşlarının ortalarında görünüyor ve kıyafetleri düzgün ve şık. Kare bir çene çizgisi ve temiz traşlı bir yüzü var. Gözleri kahverengi ve kaşları belirgin. Güçlü ve kararlı bir görünümü var.Dr. Özgür Yılmazkol
₺1102₺0
Bu görüntü 3D Studio Max Eğitimi üzerine çevrimiçi bir kursu tasvir etmektedir. Siyah bir arka plan üzerinde kahverengi saçlı bir kadın yüzü ve bir tabelanın yakın çekimi görülmektedir. Diğer ayrıntılar arasında siyah bir yüzeyin yakın çekimi, siyah arka plan üzerinde beyaz bir harf, metal bir nesnenin yakın çekimi, karbon fiber yüzey üzerinde metal bir köşe ve beyaz metinli siyah ve mavi altıgenler bulunmaktadır. Bu unsurlar birlikte 3D Studio Max Eğitiminin karmaşıklığını ve çevrimiçi kursların gücünü göstermektedir. Bu kurs sayesinde kullanıcılar etkileyici 3D modeller, animasyonlar ve görseller oluşturmayı öğrenebilirler. Bilgilerini genişletmek veya 3D tasarım alanında kariyerine hızlı bir başlangıç yapmak isteyen herkes için harika bir kaynaktır.
5
(7)

3D Studio Max Eğitimi

26 Konu16 Saat
Bu, bronz tenli ve omuz hizasında dalgalı kahverengi saçlı genç yetişkin bir kadının yakın plan çekimi. Hafif bir gülümsemeyle sol tarafa bakıyor, gözleri hafifçe kapalı. Kaşları hafifçe çatılmış ve ona düşünceli bir ifade veriyor. Çenesi ve çene hattı güçlü ve yanaklarına dağılmış birkaç çili var. Beyaz yakalı açık pembe bir gömlek giyiyor.Şerife Demir
₺1287₺0