AnasayfaBlogSosyal Medya İletişiminin Pazarlamaya Etkisi
Sosyal Medya

Sosyal Medya İletişiminin Pazarlamaya Etkisi

18 Eylül 2019
Bu görüntüde elinde siyah bir tablet tutan bir kişi görülüyor, kolları resmin ön planında. Ekrana bakarken tableti yüzüne doğru tutmakta, diğer eli ise cihazın arkasında durmaktadır. Arka plandaki masanın üzerinde metal kapaklı gümüş bir kabın yanı sıra bir fincan içinde metal bir çubuk ve daire içinde beyaz bir zarf görülüyor. Ayrıca görüntünün sağ üst köşesinde bulanık bir saat görüntüsü ve sol alt köşede küçük kırmızı ve beyaz bir el imleci var. Kişinin yüzü görünmüyor, ancak yeşil bir gömlek giyiyor ve sağ bileğinde siyah bir bileklik var.

Sosyal Medyanın Yükselişi ve Hayatlarımızdaki Yeri

Sosyal Medya PlatformuKullanım AmacıPazarlama Etkisi
FacebookEski arkadaşlar ve akrabalarla iletişim kurma, günlük yaşantıları paylaşmaEn çok kullanılan sosyal medya sitesi olarak, markalar için geniş bir kitleye ulaşma imkanı
TwitterHaberleri ve güncel gelişmeleri takip etme, kişisel görüşlerin paylaşılmasıAnlık ve hızlı bilgi paylaşımı sağlayan yapısı ile markaların hedef kitlesiyle etkileşime geçme imkanı
InstagramGörsel içerik paylaşımı, hayatın renkli anlarını göstermeGörsel ve estetik açıdan güçlü içerikleri teşvik ederek markaların ürün ve hizmetlerini tanıtmada etkili
YouTubeVideo içerik izleme, bilgi edinme, eğlenceKullanıcıya özgün video içeriklerle markanın hikayesini anlatma ve bilinirliği arttırma fırsatı
LinkedInİş ve kariyer odaklı ağ kurma, iş ilanlarına ulaşmaB2B pazarlamada ve profesyonel hizmetlerin tanıtımında etkin
Pinterestİlgi alanlarına göre içerik bulma ve kaydetmeÜrün odaklı pazarlama ve hedef kitleye ulaşma
SnapchatKısa süreli fotoğraf ve video paylaşmaGenç kitleye ulaşma ve markanın günlük yaşam içerisinde yer almasını sağlama
TikTokKısa video çekme ve paylaşmaEğlenceli ve viral olan içeriklerle genç kitleye ulaşma ve marka bilinirliğini arttırma
WhatsAppAnlık mesajlaşma, dosya paylaşımıDoğrudan müşteri iletişimi için kişiselleştirilmiş mesajlar ve hızlı yanıt fırsatı
TumblrBlog oluşturma ve takipKreatif ve sanatsal içeriklere sahip markalar için etkileşimli ve samimi bir platform

İnsanlığın oluşumundan beri birbiriyle iletişim halinde olduğu, yapılan birçok arkeolojik kazı ve tarihi araştırmalar sonucunda kanıtlanmıştır. Sosyal ilişkiler kurmaya ihtiyaç duyan insanoğlu için iletişim hem bedensel hem de ruhsal bütünlüğü için de bir zaruriyettir. Tarihsel periyotlar arasında iletişimin araçları da farklılık göstermiştir. İlk dönemlerde işaret dilinin yanında çeşitli şekil, karakter ve hiyeroglif imgeler üzerinden iletişim kuran insan, günümüze geldiğinde ortak yazılı diller üzerinden iletişim faaliyetini yürütmektedir. Ancak internetin hayatımıza girmesiyle birlikte iletişimin en önemli ortamı haline gelmiş ve sosyal hayatın hemen hemen tüm iletişim araçları web ortamına entegre olmuştur.

Sosyal Medyanın Yaygınlaşması

İnternetle tanıştığımız 90'lı yıllardan beri her gün giderek daha fazla bireyin hayatına girdiği ve yaşamımızın daha çok sahasını işgal ettiği bir gerçek. Özellikle Web 2.0 olarak adlandırılan internetin bol etkileşimli çağına girdiğimizden beri internet cazibesi giderek yayılıyor. Tam da burada internet üzerinden kurmaya başladığımız iletişimin geleneksel medya tekelini nasıl ve neden altüst ettiğini de bilmek gerek.

Geleneksel medyada bir mesajı ya da bilgiyi alıcılara ulaştırmak için belli bir masrafa gereksinim duyulan araçlar ve mesajı gönderenden de belli bir yetkinlik olması gerekliydi. Ancak internetin yeni sürümleri ve sosyal medya böyle bir gereksinimi ortadan kaldırdı. İletişimi başlatmak ve medya yöneticisi olmak hem az masraflı hem de basit hale geldi. Evlerimizde baş köşeye koyduğumuz masaüstü bilgisayarlar ve laptopların ardından şimdi en yaygın iletişim araçlarımız tabletlerimiz ve akıllı telefonlarımız sayesinde hepimiz amatör medyacılar haline geldik.



Özellikle 2000'li yılların son döneminde kendini iyice göstermeye başlayan sosyal medya siteleri ve bunlarla uyumlu hale gelen akıllı telefonlarımız birbirlerini beslemeye başladı. Kiminin eski bir arkadaşını bulmak, kiminin yıllardır görüşemediği akrabasıyla hasret gidermek için merak edip girdiği Facebook ile başlayan sosyal medya, bugün kimsenin küçümseyemeyeceği bir aktör haline geldi.

Sosyal Medya Gerçeği



Sosyal medya artık hayatlarımızda yadsınamaz bir gerçek haline geldi. Etkisi ve önemi oldukça büyük. Adından da anlaşılacağı üzere sosyal ihtiyaçlarımızdan biri olan iletişim faaliyetini karşılamak için yaratılan sosyal medya, hayatımızın farklı kulvarlarında baş gösteriyor. Bunu kabul ettikten sonra hayatımızdaki bu vazgeçemediğimiz aktörün neden bizim için bu kadar önemli hale geldiğinin sebeplerini de ortaya koymalıyız.



Yapımız gereği dünyada ve ülkemizde neler olduğunu öğrenmek istiyoruz. Günümüzde birçok insan bilhassa Twitter'ı haberleri takip etmek ve çeşitli gelişmeler karşısında diğer kişilerin ne düşündüğünü öğrenmek için kullanıyor. Bireyler çeşitli mevzular hakkında kendi görüşlerinin de diğer insanlar tarafından bilinmesini istiyor. Bir zamanlar revaçta olan blog sayfalarından esinlenerek tasarlanan Twitter, tam da bu noktada imdadımıza yetişiyor.

Yine iletişim halinde olduğumuz veya olmak istediğimiz insanların ne yaptığını ve ne düşündüğünü öğrendiğimiz Facebook, eski popülerliğini yitirmesine rağmen dünya çapında en çok kullanılan sosyal medya sitesi.

Instagram'ın Yükselişi

Instagram, ilk dönemlerinde e-ticaret kısmı sosyal medya tarafından pek de sık icra edilen bir işlev değildi. Ancak potansiyeli keşfedildiğinden beri günümüzde büyük markalar bile Instagram'ı bir tanıtım aracı olarak kullanmaktan geri kalmıyorlar. Kuchler'in Instagram: Visual Social Media Cultures kitabında belirttiği üzere, "Instagram, markaların hedef kitlelerine ulaşmaları için eşsiz bir platform sunuyor" (Kuchler, 2020, s.56). Ayrıca başarılı ve geniş kitlelere hitap eden bir blogger olduğunuzda, özel firmalar size reklam vermek ve sizinle iş birliği yapmak isteyecektir.

Instagram iki farklı sebepten yine hayatlarımızın merkezini işgal ediyor. Bir taraftan bakıldığında e-ticaretin büyük bir bölümünün döndüğü bir mecra haline geldi. Diğer taraftan da iletişimde olduğumuz kişilerin hayatlarından birer ipucu yakalamak için kullanıyoruz ve merak/paylaşma ihtiyacımızı gideriyoruz. Kavut'un Sosyal Medya ve Pazarlama İlişkisi makalesinde vurguladığı gibi, "Instagram, kullanıcıların günlük yaşamlarını paylaşmalarına olanak tanıyarak, markalarla tüketiciler arasında duygusal bir bağ kurulmasına yardımcı oluyor" (Kavut, 2019, s.112).

Sosyal Medyada Reklam ve Eğitim

Sosyal medya üzerinden reklam vermek için eğitim var mı? İstanbul İşletme Enstitüsü bu konuda akademisyen destekli ücretsiz eğitimler vermekte. Bu kurslar ile bu konuda da profesyonelleşebilirsiniz.

YouTube da birçok insanın meslek haline getirdiği bir platform olarak büyük medya devlerinin bile radarından kaçmıyor. Başlarda eğlence amaçlı kullanırken, şimdilerde bilgi ve haber yayımının en önemli aracı haline geldi. Cheng ve diğerlerinin YouTube as a News Source çalışmasında belirtildiği üzere, "YouTube, geleneksel haber kaynaklarına alternatif olarak öne çıkıyor ve özellikle genç nesiller tarafından aktif olarak kullanılıyor" (Cheng et al., 2021, s.238).

Facebook, Eski arkadaşlar ve akrabalarla iletişim kurma, günlük yaşantıları paylaşma, En çok kullanılan sosyal medya sitesi olarak, markalar için geniş bir kitleye ulaşma imkanı, Twitter, Haberleri ve güncel gelişmeleri takip etme, kişisel görüşlerin paylaşılması, Anlık ve hızlı bilgi paylaşımı sağlayan yapısı ile markaların hedef kitlesiyle etkileşime geçme imkanı, Instagram, Görsel içerik paylaşımı, hayatın renkli anlarını gösterme, Görsel ve estetik açıdan güçlü içerikleri teşvik ederek markaların ürün ve hizmetlerini tanıtmada etkili, YouTube, Video içerik izleme, bilgi edinme, eğlence, Kullanıcıya özgün video içeriklerle markanın hikayesini anlatma ve bilinirliği arttırma fırsatı, LinkedIn, İş ve kariyer odaklı ağ kurma, iş ilanlarına ulaşma, B2B pazarlamada ve profesyonel hizmetlerin tanıtımında etkin, Pinterest, İlgi alanlarına göre içerik bulma ve kaydetme, Ürün odaklı pazarlama ve hedef kitleye ulaşma, Snapchat, Kısa süreli fotoğraf ve video paylaşma, Genç kitleye ulaşma ve markanın günlük yaşam içerisinde yer almasını sağlama, TikTok, Kısa video çekme ve paylaşma, Eğlenceli ve viral olan içeriklerle genç kitleye ulaşma ve marka bilinirliğini arttırma, WhatsApp, Anlık mesajlaşma, dosya paylaşımı, Doğrudan müşteri iletişimi için kişiselleştirilmiş mesajlar ve hızlı yanıt fırsatı, Tumblr, Blog oluşturma ve takip, Kreatif ve sanatsal içeriklere sahip markalar için etkileşimli ve samimi bir platform

Televizyon yayıncılığını baltalamasındaki en önemli nedeni ise YouTube'un daha çok kullanıcı merkezli olmasıdır. Geleneksel medya tek yönlü bir iletişim sunarken, YouTube izleyicilerin de sürece dahil olmasına, yorum yapmasına ve içerik üreticileriyle etkileşime geçmesine olanak tanır.

Sonuç

Özetlemek gerekirse sosyal faaliyetlerimizi yürütmek için bir araç olarak tasarlanan sosyal medya, hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiş durumda. Ancak her araç gibi işlevselliğinden faydalanıp onu bir hayat amacı haline getirmemek ise bizlere düşen en önemli görev. Sosyal medyayı dengeli ve bilinçli kullanarak, sunduğu imkanlardan faydalanmalı ama gerçek hayatı ve yüz yüze iletişimi ihmal etmemeliyiz.

Kaynakça

Cheng, X., Dale, C., & Liu, J. (2021). YouTube as a news source: A study of user engagement and network characteristics. Computers in Human Behavior, 118, 238-247.

Kavut, S. (2019). Sosyal medya ve pazarlama ilişkisi. Erciyes İletişim Dergisi, 6(1), 109-124.

Kuchler, T. (2020). Instagram: Visual social media cultures. Polity Press.

sosyal medya facebook ve instagram reklamcılığı dijital pazarlama
Bu resimde ikisi de gözlük takan bir erkek ve kadın görülüyor. Adam mavi bir gömlek ve siyah bir pantolon giyerken, kadın beyaz bir gömlek ve mavi bir kot pantolon giymektedir. Her ikisinin de gözlükleri takılı ve dümdüz ileriye bakıyorlar. Adamın kolu kadının beline dolanmış ve yüzleri birbirine yakın göründüğü için birlikte bir anı paylaşıyor gibi görünüyorlar. Arka plan yumuşak, kirli beyaz bir renktedir. Işık hafif loş, görüntüye yumuşak ve sıcak bir his veriyor. Gözlüklerine rağmen, gözleri hala bir duygu belirtisi gösteriyor. Birbirlerinin varlığından memnun ve mutlu görünüyorlar.
Konuk Yazar
Blog Yazarı

İstanbul İşletme Enstitüsünde yazılarının yayınlanmasını isteyen konuk yazarlarımız için oluşturulan bilgi kartıdır. Birçok alanda ve disiplindeki yazıları bu hesap üzerinde bulabilirsiniz.

Benzer Yazılar
Doğru ve faydalı bilgiler sağlama konusunda kararlı olan uzman ekibimizle blogumuzu her zaman yeni makaleler ve videolarla güncelliyoruz. Güvenilir tavsiyeler ve bilgilendirici içerikler arıyorsanız, blog sayfamıza mutlaka göz atın.