Sanal Para Birimleri ve Değerleri
Kavram | Açıklama | Örnek |
---|---|---|
Sanal Para | Dijital ortamda yaratılan, genellikle merkez bankası tarafından denetlenmeyen para birimi. | Bitcoin |
Fiat Para | Hükümetler tarafından yasal para olarak kabul edilen ve genellikle bir değer deposu olarak kabul edilen para birimi. | Türk Lirası |
Para Birimi Değeri | Bir para biriminin diğer para birimleri karşısındaki değeri. | 1 USD = 8.45 TRY |
Ekonomi | Mal ve hizmetlerin üretim, dağıtım ve tüketimini inceleyen bir bilim dalı. | Türkiye Ekonomisi |
Ticaret | Mal veya hizmetlerin alışverişi olarak tanımlanabilir. | E-ticaret |
Borç | Bir kişi veya kuruluşun diğerine ödeme yapma yükümlülüğü. | Kredi kartı borcu |
Sağlık | Bireylerin hastalıklardan arınmış ve tam bir ruh, beden ve sosyal iyi oluş hali. | Sağlık sigortası |
Dijital Dönüşüm | Dijital teknolojiler kullanılarak iş süreçlerin, stratejilerin ve modelin değiştirilme süreci. | Dijital bankacılık |
Savaş | İki veya daha fazla grup arasında çıkan çatışma durumudur ve genellikle ekonomi üzerinde büyük etkileri olur. | Dünya Savaşı |
Teknoloji | Gelişen ve değişen dünyada yaşam kalitesini artırmak amacıyla kullanılan bilgi ve araçlar. | Blockchain teknolojisi |
Ne demiş Ajda Pekkan; “Para, para, para, varlığı bir dert yokluğu yara…” Para, geçmişten günümüze insanoğlunun hayatını şekillendiren en önemli unsurdur. Şarkılarda, savaşlarda, ticarette, ekonomide, sağlıkta her yerde o var. Peki, nedir bu para? Tarihsel olarak para, ticaret içerisinde yer alan tüm mal ve hizmetlerin satın alınmasında satıcıya ödenen ve borçların ödenmesini sağlayan bir nesne.
Nesne dediğime de bakmayın günümüzde o kadar değerli ki öznenin bile üstünde yeri var. Şaka bir yana bu yazıda paranın evrimsel olarak ilerlemiş ve günümüzde oldukça sık kullanılan sanal para ve elektronik para hakkında bilgi sahibi olacağız. Sanal para, genel olarak geliştiricileri tarafından ihraç ve kontrol edilen, belirli bir sanal ortamın üyeleri tarafından kullanılan ve onlar tarafından kabul edilen, kanunlarla düzenlenmiş dijital paradır. Sanal para hakkında yapılan ilk tanımdır.
Ancak sanal para hakkında yapılan bu tanımda bazı sorunların gözlenmesi ile bu tanım değiştirilmiştir. En güncel haliyle sanal para, herhangi bir banka, kredi kuruluşu, e-para tarafından ihraç edilmemiş ve bazı durumlarda paraya alternatif olarak kullanılabilen bir varlığın sanal temsilidir. Mevcut durumda sanal para sınırlı kişiler tarafından kullanılmaktadır. Sanal para birimleri öncelikle değer saklama aracı olarak kullanılmamaktadır. Çünkü sanal para birimleri değerlerinde yüksek oynaklıklar yaşamaktadır. Bu durum da değer saklama aracı olarak görülmelerine engel olmuştur.
Bir paranın veya herhangi varlığın değer saklama aracı olarak görülmesini sağlayan asıl unsur; gelecek zamanlarda bu varlığın veya paranın bireyler tarafından arz edilmesine bağlıdır. Arz ve talebe ilişkin orana bağlılık gösterir. Sanal para birimleri, sınırlı arz kuralı göstermektedir. Gelecekte de oluşabilecek talebi şimdiden görmek olanaksızdır. Sanal para birimleri, günümüzde bir mübadele aracı olarak görülmesi için perakende satıcıların sanal para birimleri ödeme aracı olarak kabul etmesine bağlıdır. Sanal para birimleri, ekonomide kabul edilme oranları çok düşük olduğundan mübadele aracı olarak görülmez.
Para, sanal para ve sanal para birimleri hakkında bilgi verdikten sonra günümüzde kullanılan sanal para birimleri ve sanal para birimleri değerleri hakkında bilgi verelim. Günümüzde en çok kullanılan sanal para herkesin bildiği üzere Bitcoin’dir. Bitcoin, tek başına sanal para piyasasının %55’ini oluşturur. Günümüzde popülerliği ve piyasa işlem hacmi açısından incelendiğinde sanal para birimleri Bitcoin, Bitcoin Cash, Ethereum, Ripple, Litecoin, Monera (XMR), DASH coin, ZCash (Zec), BTG (Bitcoin gold), EOSIO, Litecoin (LTC) olarak sayılabilir. Sanal para birimleri değerleri ise bu şekildedir;
Sanal Para Birimleri
Sanal Para Birimleri Değerleri
Btc
112,293.663 TL
Eth
3,270.860 TL
Bch
1,768.580 TL
Xmr
1,086.013 TL
Dash
564.630 TL
Zec
494.160 TL
Ltc
479.160 TL
Btg
61.833 TL
Eos
21.578 TL
Yukarıda verilen tabloda sanal para birimleri değerleri verilmiştir. Verilen sanal para birimleri değerleri güncel veriler ışığında oluşturulmuştur. Bitcoin Cash, Ethereum, Litecoin ve Ripple piyasa hacmi açısından incelendiğinde birbirleriyle yarışmaktadır. Hatta bazı sanal para birimleri, Bitcoin’in yerini alabilecek mi diye özellikle araştırılmaktadır. Sanal para birimleri değerleri, yüzdelik olarak değişim göstermektedir. Sanal para birimleri değerleri içerisinde %5.48 ile Bitcoin değişim göstermektedir. Bch, Dash, Xmr, Zec ise (-) yönde değişim göstermektedir. Sanal para birimleri değerleri aniden yükseliş ya da düşüş gösterebilmektedir. Sanal para birimleri değerleri hakkında bilgi verdikten sonra şimdi de elektronik para hakkında bilgi sahibi olalım.
Elektronik Para Birimleri Nelerdir?
Elektronik para birimleri, bilişim ve teknolojik gelişmelere bağlı olarak paranın evrime uğramış halidir. Çok eskilerde mal ve hizmet alımları takas sistemine dayalı iken günümüzde yaşanan gelişmeler sayesinde farklı madenler para olarak kullanılmıştır. Bunun sonucunda da kağıt veya temsili paralar ortaya çıkmıştır. Bu günümüzde yaşanan hızlı gelişmeler de elektronik para birimleri kavramını ortaya çıkarmıştır. Günümüzde kullanılma oranı da gittikçe artış göstermektedir.
Ülkemizde 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymetler Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun’da belirtilene göre elektronik para birimleri; “Elektronik para ihraç eden kuruluş tarafından kabul edilen fon karşılığı ihraç edilen, elektronik olarak saklanan, bu kanunda tanımlanan ödeme işlemlerini gerçekleştirmek için kullanılan ve elektronik para ihraç eden kuruluş dışındaki gerçek ve tüzel kişiler tarafından da ödeme aracı olarak kabul edilen parasal değerdir.”
Yapılan araştırmalara göre elektronik para birimleri, kart tabanlı ürünler ve yazılım tabanlı ürünler olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Kart tabanlı ürünleri, elektronik cüzdanlar ve önceden ödenmiş kartlar oluşturmaktadır. Yazılım tabanlı ürünleri ise bilgisayar yazılımları içerisinde saklanabilen dijital paralar oluşturmaktadır. Elektronik para birimleri, bilgisayar sürücülerinde bulunan ve internet alışverişlerinde kullanılabilen ve kullandıkça hesaptan eksilen bir sistem olarak tanımlanır. Elektronik para birimleri hakkında örnek vermek gerekirse Digicash, PayPal, Cybercash, virtual, First, Visacash ve Checkfree olarak sayabiliriz.
Elektronik Para ve SPB Arasındaki Özellikler Nelerdir?
Elektronik para, Merkez Bankası tarafından ihraç edilir ve değeri Merkez Bankasının politikalarıyla belirlenir. SPB (sanal para birimleri), bir kişi veya kuruluşun yükümlülüğü altında değildir. Hiçbir otorite tarafından desteklenmez.
Elektronik para, işlemlerin takasını veya mutabakatını gerçekleştiren bir alt yapıya sahiptir. SPB, elektronik değerlerin transfer edilmesinde DDK teknolojisi kullanılmaktadır.
Elektronik para içerisinde işlemlerin halledilmesini ve sürdürülmesini sağlayan birden fazla aktör bulunmaktadır. SPB, para transferini yapmalarını sağlayan sanal cüzdan kullanmaktadır.
Genel olarak elektronik para ve SPB arasındaki farklılıklar bu şekildedir. Şimdi de SPB çeşitleri hakkında bilgi sahibi olalım.
SPB Çeşitleri Nelerdir?
Günümüz piyasası içerisinde birçok SPB çeşitleri bulunmaktadır. Konunun daha iyi anlaşılması için SPB çeşitleri hakkında bilgi sahibi olmak oldukça önemlidir. SPB çeşitleri genel olarak 3’e ayrılmıştır. Bunlar;
Kapalı SPB Şemaları: SPB çeşitleri arasında ilk sırada yer alır. Gerçek ekonomi ile hemen hemen hiçbir bağlantısı bulunmamaktadır. Sadece bir sanal ortamdaki ürünlerin satın alınmasında kullanılmaktadır. Ürünler bu sanal ortamın dışında alınıp satılamamaktadır. Kullanıcılar bu sanal ortama girebilmek için kayıt parası ödemek zorundadırlar.
Tek Yönlü SPB Şemaları: SPB çeşitleri arasında tek yönlü şemalarda bulunur. İtibari para birimi karşılığı belirli bir kur üzerinden alınabilen SPB’leri göstermektedir. Ancak bunlar SPB karşılığında para satamamaktadır. Değişim koşulları şemanın sahipleri tarafından belirlenmektedir. Bu grupta yer alan bazı SPB’ler sanal hizmet alımında kullanılmaktadır. Bunun en önemli örneği de Facebook Credit’tir.
İki Yönlü SPB Şemaları: SPB çeşitleri arasında iki yönlü şemalarda bulunur. Bu şemanın kullanıcıları SPB’leri sahip oldukları itibari para birimi karşılığında alıp satabilirler. Gerçek dünyayla çalışma özelliği gösteren tek SPB çeşididir. Bu tür şemalar hem sanal hem de gerçek ürünlerin alımında kullanılabilmektedir. Bitcoin de bu SPB şeması içerisinde yer alan bir sanal paradır.
Sanal Para Nedir? Sanal Para Birimleri Nelerdir?
Geliştiricileri tarafından ihraç ve kontrol edilen, sanal ortam üyeleri tarafından kullanılan, kanunlarla düzenlenmiş dijital paradır. Bu paranın birimleri ise Bitcoin, Bitcoin Cash, Dash, ZCash, BTG olarak başlanabilir. EOSIO, Litecoin, Xmr, Ltc olarak sayılabilir.
Sanal Para Birimleri Değerleri Nelerdir?
Btc, 112,293.663 TL ile en değerli birimdir. Eth, 3,270.860 ve Bch, 1.768.580 TL’dir. Xmr, 1,086.013 ve Dash 564.630 TL olarak sıralama devam etmektedir.
Elektronik Para Nedir?
Bilişim ve teknolojik gelişmelere bağlı olarak paranın evrime uğramış halidir. Kart tabanlı ve yazılım tabanlı olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Örnek birimleri ise PayPal, Digicash, Cybercash, First, virtual olarak sayılabilir.
Sezer AÇİLER, 19 Haziran 1995 tarihinde Sakarya’da dünyaya geldi. 2018 yılında Sakarya Üniversitesi Sosyoloji bölümünü bitirdi. Gayrimenkul danışmanı, stajyer sosyolog ve Felsefe Grubu öğretmeni olarak çalıştı. Sertifika programlarına katıldı. 2019 yılında İstanbul İşletme Enstitüsünde blog yazarı olarak çalışmaya başladı.