Performans Değerlendirme Yöntemleri - 360° Örneği
Performans Değerlendirme Yöntemi | Avantajları | Dezavantajları ve Riskler |
---|---|---|
360 Derece Performans Değerlendirmesi | Çok yönlü ve objektif bir değerlendirme sunar. Astları, üstleri, müşteriler, tedarikçiler gibi birçok paydaştan geri bildirim alınır. | Oldukça maliyetlidir. Gizlilik konusunda risk taşır. |
Geleneksel Performans Değerlendirmesi (Üstün astı denetlemesi) | Tek yönlü ve belirli bir açıdan değerlendirme sunar. Amir tarafından çalışanın performansı değerlendirilir. | Duygusal değerlendirmelere ve kişisel çıkarların etkisine açıktır. Genellikle objektiflikten uzaktır. |
Değerlendirme Formları | Standart bir formatta ve sistemli bir şekilde performans değerlendirmeyi sağlar. Gizlilik daha kolay sağlanır. | Formlar genellemenin üzerinde durduğu için bireysel farklılıkları göz ardı edebilir. |
Elektronik Performans Değerlendirme | Hızlı ve etkin bir şekilde performans takibi ve değerlendirme sağlar. Gizlilik genellikle iyi korunur. | Elektronik sistemlere aşinalık gerektirir. Teknik sorunlar veya güvenlik ihlalleri yaşanabilir. |
Eğitim ve Gelişim Odaklı Performans Değerlendirme | Çalışanın geliştirilmesi gereken yönlerini belirler. Eğitim ve gelişim ağırlıklı bir yaklaşım sunar. | Eksik yönler üzerine odaklanıldığı için motivasyonu düşürebilir. Sürekli eğitim ve gelişim gerektirebilir. |
Günümüzde artık birçok şirket 360 derece performans değerlendirmenin doğruluğuna inanıyor ve artık uygulamada 360 derece performans değerlendirme örneklerine sıkça rastlıyoruz. 360 derece performans değerlendirmede bir yönetici, personelin performansını astları, üstleri, müşteriler, tedarikçiler gibi kişilerden raporlar alarak birleştirir bir rapor alarak sunar.
Bu uygulamanın asıl amacı işçinin performansının adil bir şekilde değerlendirilmesi ve kişiler arası hırs ya da öne çıkma arzusunun kimsenin performans değerlendirmesine etki etmemesidir. 360 derece performans değerlendirmede birçok ortak paydaştan bildirimler alınarak adil bir değerlendirme yapılabiliyor.
Çalışana da bu bir rapor olarak geri bildirim şeklinde sunuluyor. Bu rapor personelin eğitimi ve geliştirilmesi gereken yönlerini tespit ederek nelere ağırlık verilmesi gerektiğini ve eğitimin hangi konular üzerinde yoğunlaşması gerektiğini belirliyor.
Performans değerlendirme yöntemleri
Performans değerlendirme ikiye ayrılır. Günümüzde sık kullanılan geleneksel performans değerlendirme üstün astı denetlemesi ve performansını değerlendirmesidir. Bu tip değerlendirme bir yuvarlak masa toplantısıdır ve 360 derece performans değerlendirmedeki gibi objektif değildir. 360 derece performans değerlendirme ise çok yönlü ve tek kişinin düşüncesine dayanmayan bir yöntemdir.
360 derece performans değerlendirmenin iyi yönleri nelerdir ?
Geleneksel performans değerlendirme yöntemlerinde üst astı denetler ve geri bildirim yapardı. Eğer amirinizle bir problem yaşıyorsanız vay halinize...
360 derece performans değerlendirme ise yalnızca yukarıdan aşağıya değil, aynı zamanda müşteriler ve tedarikçiler gibi birçok kişinin görüşüne başvuruluyor. Böylece daha doğru bir değerlendirme yapılabiliyor. Geleneksel performans değerlendirmede amiriniz duygusal davranabilir, kişisel çıkarları olabilir ya da objektif olmayan değerlendirmeler yapabilir. Ancak 360 derece değerlendirme sisteminde bu pek mümkün görünmüyor. Bu yüzden çalışanlar tarafından da sevilen bir performans değerlendirme metodudur.
360 derece performans değerlendirmenin kötü yönleri nelerdir ?
Bu performans değerlendirme yöntemi oldukça maliyetlidir. Geleneksel yönteme göre şirketin daha fazla para harcaması gerekir. Çünkü birçok kişinin görüşünü almak için ayrı ayrı görüşmeler yapacak, anket ve gözlem yoluyla çalışmalar yürütülecektir. Eğer bu tip çalışmalar yapılmazsa o zaman yine performans değerlendirme doğru yapılmamış olur ve objektifliğini yitirebilir.
Bu tip çalışmalar genellikle elektronik ortama aktarılarak raporlanır ve çalışanın takibi bu elektronik sistem üzerinden yapılır.
360 derece performans değerlendirmenin sakıncalı yönleri nelerdir ?
Performans değerlendirme yöntemleri arasında en iyi sayılsa da 360 derece geri bildirimin en önemli sakıncası "gizlilik" olarak öne çıkmaktadır. Takım arkadaşları arasında değerlendirme yapıldığında ve takım arkadaşları birbirleri hakkında değerlendirme yaptıklarında, bu değerlendirme sonuçları iyi korunmazsa ve takım üyelerinden birinin eline geçerse önüne geçilemez sorunlar doğacaktır. Bunun önlemini almak için şirketlerin dış kaynak kullanmaları ve profesyonel destek almaları önerilir. Kullanıcı adları ve şifreleri oluşturulmalı ve bu bilgilerle değerlendiriciler değerlendirme yapmalıdır. Ayrıca bu bilgileri de güvenli bir ağ üzerinde saklaması gerekiyor.
Performans Değerlendirme Formu
Aşağıda yer alan örnek performans değerlendirme formunu inceleyebilirsiniz. Formun başında açıklamalar bölümü mutlaka olmalıdır. Kendi performans değerlendirme formunuzu oluşturacaksanız buna mutlaka dikkat ediniz.
Celal Bayar Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesinde Lisans eğitimleri, Yıldız Teknik Üniversitesi İnsan Kaynakları Yönetimi ve Beykent Üniversitesinde İşletme Yönetimi üzerine Tezli Yüksek Lisans yapmıştır. Halen insan kaynakları üzerine doktora tezi yazmakta ve işletmelere insan kaynakları üzerine danışmanlık yapmaktadır.