Yetkinlik Bazlı Mülakat İçin Bilmeniz Gereken 7 İpucu
| İpucu | Açıklama | Yararları |
|---|---|---|
| Hikayenizi Kısa Tutarız | Hikayenizi iki dakika veya iki buçuk dakika içerisinde anlatınız. Çözdüğünüz durumun eylemleri en önemlidir. | Mülakatçıların kısıtlı zamanı ve dikkati daha etkin kullanılır. Kısa ve öz anlatım daha çok etkileyecektir. |
| Öz farkındalığınızı gösterin | Sorumlu olduğunuz problemleri nasıl çözdüğünüzü anlatırken direktifi anlayın ve durumu sahiplenin. | Gerçekçi ve dürüst bir yanıt ile mülakatçının güvenini kazanabilirsiniz. |
| Daha çok becerinizi ortaya koyun | Hikayeler ile sadece bir beceriniz değil, birden fazla becerinizin olduğunu gösteriniz. | Mülakatçının aradığından daha çok beceri ortaya koyarsanız daha değerli bir aday olabilirsiniz. |
| Değerlendirme sorularını siz sorun | Bir hikayenizi anlatırken, değerlendirme sorularını siz gündeme getirin. | İşverenin ilgisini kazanır ve yetkinlik bazlı mülakata önemli bir katkı sağlarsınız. |
| Hevesinizi gösterin | Başarılarınızı anlattığınızda heyecanınızı gösterin. | Mülakatçının dikkatini çeker ve hikayenize odaklanmasını sağlar. |
| Hikaye anlatımı yapın | Davranışa dayalı sorulara verilen yanıtlar içerisinde hikayeleri kullanın. | Mülakatçının ilgisini daha fazla çeker, hata yapma olasılığınızı azaltır. |
| Durum ve görevi kısa ve öz anlatın | Hikayenin en uzun kısmı eylemler olmalıdır. Durum ve göreve kısa ve öz bir giriş yapın. | Mülakatçının en çok ilgilendiği nokta eylemlerdir. Bu yüzden durum ve görev kısa tutulmalıdır. |
| Hikayede ana noktalara değinin | Hikayenizin en önemli noktasını ve sonucunu özellikle belirtin. | Mülakatçının hikayenizi tam olarak anlamasını ve değerlendirmesini sağlar. |
| Yetkinlik bazlı mülakatta hikaye anlatma | Yetkinlik bazlı mülakatta deneyiminizi kısa ve ikna edici bir şekilde anlatabiliyor olmalısınız. | Bu, yeteneklerinizi en iyi şekilde göstermenize ve mülakatı etkili bir şekilde yönetmenize yardımcı olur. |
| Göz teması kurun | Hikaye anlatırken her bir mülakatçı ile göz teması kurun. | Bu, mülakatçı ile güçlü bir bağlantı kurmanızı ve ilgisini çekmenizi sağlar. |
Eğer benim yazılarımı okuduysanız muhtemelen mülakata bir hikayeyle başlamayı sevdiğimi fark etmişsinizdir. Bunu yapmamın en büyük sebebi, hikayeler okuyuculara anlatılmak isteneni anlatmak için etkili bir yoldur. Yazılarımda bahsettiğim hikayeler bir mülakatta anlatabileceğiniz türden olanlardır...
Yazılarımdan biride oğlumun benim basketbol tavsiyemi nasıl dinlemediğini (neden dinlesin ki; hayatımda hiç basketbol oynamadım) ve ters eliyle bir topa turnike ile karşılık vermenin önemini öğretme çabalarım anlatarak başlamam, müşterilerime kariyer tavsiyelerimi dinlemeleri için olan girişimlerimle bağlantılı.
Şimdi bir yetkinlik bazlı mülakat sırasında hikaye anlatabiliyor olmanın önemi için zemin hazırlayacağım. Müşterilerimle yetkinlik bazlı mülakat yaptığımda onlara davranışa dayalı sorular sorarım. Bunu yapmamın sebebi birinci sınıf şirketlerin en iyi adayları bulmak için yetkinlik bazlı davranış odaklı mülakat teknikleri kullanması ve bende onların hazırlıklı olmasını istiyorum.
Eğer iş arayanlar bu tür sorulara karşı hazırlıklı olmazlarsa birçok hata yapacaklardır. Hikayeleri çok uzun olabilir, anlatış stillerinde doğru formatı kullanmayabilir, yanlış yoldan gidebilir veya basitçe harap olacak ve hakimiyetlerini kaybedebileceklerdir.
Ama davranışa dayalı sorulara hazırlıklı olanlar beni hayretlere düşüren hikayeler anlatacaktır. İşe başarılı hikaye anlatmak için yedi ipucu:
Yetkinlik bazlı mülakatta hikaye anlatma ipuçları neler?
Kısa ve ikna edici bir şekilde deneyiminizi bağdaştırabilme yeteneğinizi gösterin.
Doğru formül ile birlikte cevabınız iki dakika veya en fazla iki buçuk dakikadır. Mülakatçıların kısıtlı bir zamanı olduğunu unutmayın ve birçok mülakattan sonra verilen dikkat azalır. Hikayenizin en önemli noktası durumu çözmek için başvurduğunuz eylemlerdir.
Durum ve görev kısa ve özdür ve sahneyi hazırlar, eylemler en uzun kısımdır çünkü mülakatçının en çok ilgilendiği nokta eylemlerdir ve sonuç sizin hikayenizi sonlandırır. Hikayelerinizde ana noktalara değindiğinizden emin olun. Birçok müşterime ‘’Peki sonuç neydi’’ diye sordum, bir tanesi ‘’işte beş milyon dolarlık sözleşmeyi kazandık’’ dedi.
Öz farkındalığınızı gösterin.
Direktifi anlayın, ‘’bana sorumlu olduğunuz bir problemi nasıl çözdüğünüzü anlatın.’’ Başlangıç olarak sebep olduğunuz problemi sahiplenmelisiniz çünkü cevabınızın esas noktası o değil. Bu bir hikayeyi içeren diğer bütün sorular gibi gerçeği göstermektir.
‘’Şöyle bir durumla karşılaştım’’ diye başlayın, ‘’bir ürünün gerçek teslim tarihinden bir hafta sonra gönderilmesi gerektiğini fark ettiğimde yanlış hesaplama yapmışım.’’ Bu bir durum veya problemdir. Yaptığınız bir yanlışı sahipleniyorsunuz demektir. ‘’Geciken teslimi düzeltmek için şu adımları izledim.... Sonunda müşteri biraz kızmıştı ama sadık bir müşteri olarak bizimle yoluna devam etti.’’
İstenilenden daha çok becerinizi ortaya koyun.
Mülakat sırasında anlattığınız hikayeler mülakatçının aradığından daha çok beceri ortaya çıkaracaktır. Birbiri arasında savaş olan iki departman arasındaki ilişkileri nasıl geliştirdiğinize dair bir soru sadece iletişim becerilerinizi değil aynı zamanda kişilerarası, liderlik, problem çözme ve koordine etme becerilerinizi ortaya çıkaracaktır.
İlgili eğitim: Liderlik Eğitimi Sertifikası
Çünkü hikayeleriniz gerekli olandan daha çok şey verir, bir hikaye; hikayeler üzerine şaşırtmaca koyularak birden fazla soruyu cevaplayabilir. Bundan daha önemlisi hikayeleriniz mülakatçıya davranışlarınız ve kişiliğiniz hakkında şüpheli ve teorik cevaplar ile cevaplandırılabilecek soruları içeren geleneksel sorulara göre daha çok bilgi verecektir.
Yetkinlik bazlı değerlendirme sorularını siz sorun.
Bir aday başarıya ulaştığında birçok şey olabilir. Öncelikle işveren gülümseyebilir ve ‘’teşekkürler, harika bir cevaptı’’ diyerek işe alındığınızı belli edebilir. Bu hikayenizin sorunun cevabını verdiğini ve uygun bir forma sadık kaldığını gösterir.
Veya iş veren size değerlendirme sorularıyla gelebilir, örneğin ‘’Web şefinin sorumluluklarını almak için gönüllü olduğunuzda neler hissettiniz? Kendiniz hakkında ne öğrendiniz?’’
Bingo. Ek sorularla devam eden işverenin ilgisini kazandınız. Bu yetkinlik bazlı bir mülakat için büyük önem taşıyor.
Hevesinizi gösterin.
Yetkinlik bazlı mülakat sırasında geçen yılın etkinliğinde 50.000 doları aşan bağışları içeren bağış toplama etkinlikleri organize etmenizden bahsedebilirsiniz. Bu büyük bir olaydır! Monoton olmanıza rağmen... Gözden kaçan bir şey var değil mi? Ya da bir müşterinin ihtiyaçlarını anlayarak veya müşteri hizmetleri sağlayarak şirkete daha fazla gelir getirmenizi sağlamış olan bir ilişki geliştirdiniz, ama sesinizde hiçbir heyecan yok.
Yetkinlik bazlı mülakat sırasında hikayeler anlatırken mülakatçıların dikkatinin olabildiğince sizin başarılarınız üzerinde olmasını sağlayın. Sandalyenizde öne doğru eğilin ve her bir mülakatçı ile göz teması kurun, eylemlerinizden bahsederken gülümseyin ve onların dikkatini çektiğinizde biraz daha yüksek sesle konuşun.
Hikayeler sizin değeriniz hakkındadır.
Sadece kendiniz veya sadece takımınız hakkında konuşmak arasında çok ince bir çizgi vardır. Sorularıma eylemleri gerçekten müşterilerimin gerçekleştirip gerçekleştirmediğini sorgulamaya başladığım cevaplar aldım. Mülakatçıyı da aynı şekilde merakta bırakmak istemezsiniz. ‘’Ben’’ kelimesini kullanmaktan çekinmeyin.
Her mülakatta beklendiği gibi yetkinlik bazlı mülakat için de bazı temel kriterler vardır. Çalışanların takım oyuncusu olunması istenir. Bu yüzden arada bir ‘’biz’’ demek de iyi bir şeydir. Eğer harika bir iş çıkaran bir takıma liderlik ettiyseniz; siz onların çalışmalarını gözlemlerken ve hatalarını düzeltirken takımınız sizin liderliğiniz altına çok iyi bir iş çıkardıysa bundan bahsedin. Gerekli olduğu yerde övmekten kaçınmayın ve bütün başarıyı üstlenen bir lider olmadığınızı gösterin.
Hazırlık aşaması neden önemli?
Gerçekten hikayeler anlatmanız için hazırlanmanızın bir yolu var. Pozisyon için neyin gerekli olduğunu tamamen anlamalısınız. İşverenin yönetim, liderlik, problem çözme, problem değerlendirmesi ve müşteri hizmetleri becerileri gibi istediği yetenekleri bilin. Çünkü yetkinlik bazlı mülakat bu becerilerin davranışsal olarak gerçekten var olup olmadığının araştırılması amacını taşır.
Buna dayanarak belirlenen beceriler hakkında beklediğiniz sorularla örtüşen beş hikaye yaratın. Ayrıca bütün soruların pozitif bir sonuç gerektirmediğini de aklınızda bulundurun, bazıları negatif sonuçlar da arıyor olabilir.
Not: Yetkinlik bazlı mülakat için tanımladığınız beş beceriyi kapsamak için üç hikaye yeterli olabilir.
İstanbul İşletme Enstitüsünde yazılarının yayınlanmasını isteyen konuk yazarlarımız için oluşturulan bilgi kartıdır. Birçok alanda ve disiplindeki yazıları bu hesap üzerinde bulabilirsiniz.
