İş Hayatındaki Kadınların Görünmez Engeli
Konu | Sorunlar | Çözüm Önerileri |
---|---|---|
Cam Tavan Sendromu | Kadınların yeteneklerine ve eğitimine bakılmaksızın üst pozisyonlara çıkmasının engellenmesi. | Liyakat esasına dayalı işe alım ve terfi süreçlerinin benimsenmesi. |
Geleneksel Aile İçi Rollere Bağlı Ayrımcılık | Kadının çocuk bakımı ve ev işleri sorumluluğuna vurgu yapılması, çalışma hayatında ilerlemesini engelliyor. | Eşit iş bölümü ve esnek çalışma saatlerinin kabul görmesi. |
Mobbing ve Sosyal Dışlanma | Kadın yöneticilerin sosyal dışlanma ve ayrımcılığa maruz kalması. | Şirket politikalarının insan haklarına saygılı ve eşitlikçi olması. |
Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği | Erkeksi bir liderlik modelinin tercih edilmesi nedeniyle kadınların üst konumlara taşınmasının engellenmesi. | Cinsiyet nötr liderlik modellerinin kabul görmesi. |
Kadınlar Cam Tavan Sendromunu Nasıl Yaşıyor | Önyargılar ve ayrımcılık, kadınların kariyerinde ilerlemesini engeller. | Daha eşitlikçi ve adil işe alım ve terfi politikalarının uygulanması. |
Kadın Dayanışması | Cam tavan sendromunu aşmak için kişisel çabaların yetersiz kalması. | Kadın dayanışmasının ve eşitlik bilincinin teşvik edilmesi. |
Kadınların Ev İçinde Çalışmaya Zorlanması | Ev içinde kadınlara biçilen rollerin cam tavan sendromunu derinleştirmesi. | Ev ve iş arasında eşit iş dağılımının sağlanması. |
Eril Sistem ve Erkek Yükleri | Erkeklerin üzerine atfedilen ağır yükler ve eril sistem kadınların ilerlemesini engelliyor. | Toplumsal cinsiyet eşitliği anlayışının benimsenmesi. |
Şirketlerin Cinsiyet Ayrımcılığına Karşı Duruşu | Bazı şirketlerin cinsiyet ayrımcılığına ve cam tavan sendromuna katkıda bulunması. | Şirketlerin cinsiyet eşitliğine önem veren politikaları benimsemesi. |
Eğitim ve Bakış Açısının Geliştirilmesi | Eğitim seviyesinin düşük olması ve katı bakış açıları kadınların ilerlemesini engelliyor. | Eğitim seviyesinin yükseltilmesi ve esnek düşünce yapılarının teşvik edilmesi. |
Cam tavan sendromu iş hayatında aktif bir şekilde çalışan kadının eğitimine, yeteneğine ve sahip olduğu deneyime bakılmaksızın liyakat esasını göz ardı eden bir anlayışın sonucudur.
Cam Tavan Sendromu Nedir?
Kadınların sırf kadın olmalarından dolayı yönetici pozisyonlarına yükselmelerinin önünde duran bir takım görünmez engellerin olmasına cam tavan sendromu denir. Günümüz çalışma koşullarında
Kadınlara Engeller
Bu engeller nedir diye düşündüğümüzde kadının geleneksel aile içi rolleri bunlardan biri diyebiliriz. Örneğin bir iş yerinde açık bir pozisyon için karar verilecekse küçük çocukları olan bir iş kadının yerine, çocuğu olmayan bir kadın ya da çocuğu olan bir erkeğin o pozisyonda görev alması daha muhtemeldir. Cam tavan sendromunu aşılayan düşünce çocukları olan ve aile içinde görevleri olan bir kadının yöneticilik görevini yerine getiremeyeceğine inanır. Şirketlerde üst kademelere doğru çıktıkça erkek egemenliğinin arttığını görüyoruz.
Kadın Yönetici Olmak
Çalıştığı sektör fark etmeksizin kadınlar iş hayatında çeşitli mobbinglere maruz kalıyor. Bu noktada cam tavan sendromu devreye giriyor ve kadınlar kariyer basamaklarını tırmanırken yollarına setler çekiliyor. Bunun dışında sosyal dışlanma farklı bir boyutta yine karşımıza çıkıyor. Yönetici kadın başarılı ama geleneksel düşünce içinde kadını yönetici konumunda kabul etmemenin söz konusu olduğu görüyoruz.
Kadınlar cam tavan sendromunu nasıl yaşıyor?
Toplumsal cinsiyet eşitsizliği, ayrımcılık, ön yargılar ve bütün bu faktörler bir araya gelerek başarılı bir kadının atamasında tercihin kadından yana değil, erkekten yana kullanılması gibi bir durum söz konusu oluyor. Hal böyle olunca kadınlar görünmez engel dediğimiz cam tavan sendromu yaşıyor.
Fakat yönetici olarak kadınların erkeklerden bir farkı yok aksine çok daha başarılı olabiliyorlar. Dolayısıyla ön yargıların önüne geçecek bir anlayışın kabul edilmesi gerekiyor. Lider, yönetici ve girişimci kadınlara sorulduğunda yaşamlarının çok kolay olmadığını ama bu yolda bir savaş verdiklerini ve sonuçta başarılı olduklarını görüyoruz.
Mücadeleci Kadınlar
Kadın dayanışması içerisinde mücadele eden kadınların istediği şey bunun kişisel, bireysel çabalardan ziyade eşitlik algısını üst düzey yöneticiler için kabul edilmesi ve onlara eşit şartlar ve fırsatlar verilmesidir. Ancak bu şekilde cam tavan sendromu aşılamayacak bir sorun olmaktan çıkar. Günümüzde şirketler de kadın ve erkek eşitliğine verdikleri önem doğrultusunda kamuoyunda iyi şirketler olarak kabul ediliyorlar.
Geçtiğimiz 8 Mart’la ilgili reklamlara baktığımızda birçok şirketin cinsiyet ayrımcılığına karşı bir tavır sergilediğini toplumsal cinsiyet eşitliğini ve cam tavan sendromunu aşmaya yönelik mesajlar vererek kamuoyu önünde daha kabullenilebilir, modern şirketler haline geldiklerini görüyoruz.
Sendromu Kadın ve Erkeğin Birlikte Aşması Gerek
Kadınların siyasal ve ekonomik katılımının yetersiz olduğu, eril sistemin tahakkümü altında kadınların sindirilmeye çalışıldığını görüyoruz. Sistem erkekleri potansiyel lider olarak ele alırken, kadınlara ikincil roller biçiyor. Kadın kamusal alandan uzaklaştırılarak bir nevi kendi kabuğuna çekiliyor. Sonuç olarak cam tavan sendromu nüksetmiş oluyor. Kadınların hasta bakması yönünde destekleneceğine ilişkin yasalar bir yönüyle kadın dayanışması içerisinde olanların hoşuna gitmiyor.
Çünkü geleneksel roller yine kadına atfedilmiş oluyor ve kadın ev içinde çalışmaya zorlanıyor. Olaya geniş bir perspektiften baktığımızda, eril sistem erkeğe de çok zor görevler atfedebiliyor. Örneğin, “erkekler ağlamaz, erkek evin direğidir, eve bakmakla erkek yükümlüdür” gibi söylemlerle erkeğin kaldıramayacağı yükler omuzlarına biniyor. Bu noktada kadını erkeğe veya erkeği kadına üstün gören bir bakış açısını kenara bırakıp toplumsal cinsiyet eşitliği için bir mücadele verilmesi gerekiyor. Bunun için de eğitim ve bakış açısının gelişmesi şart.
İstanbul İşletme Enstitüsünde yazılarının yayınlanmasını isteyen konuk yazarlarımız için oluşturulan bilgi kartıdır. Birçok alanda ve disiplindeki yazıları bu hesap üzerinde bulabilirsiniz.