Cam Tavan Sendromu ve Kariyerinde Yükselemeyen Kadınlar
Konu | Açıklama | Öneri |
---|---|---|
Cam Tavan Sendromu | 1970’li yıllarda Amerika’da ortaya çıkan ve kadınların üst düzey yönetici pozisyonlarında yer almasını engelleyen bir önyargılar seti. | Kurumların ve devletlerin bu durum üzerine yeni düzenlemeler, kurallar ve politikalar oluşturması gerekiyor. |
Kadınlar ve İş Hayatı | Kadınlar çalışma hayatında daha fazla aktif olmasına rağmen üst düzey pozisyonlarda yeterince yer alamıyor. | Eşit hakların sağlanması ve cinsiyet ayrımcılığının engellenmesi gerekiyor. |
Negatif Önyargılar | Erkek yöneticilerin kadınlara karşı sahip olduğu negatif önyargılar ve kraliçe arı olma isteği kadınların kariyer gelişimini engelliyor. | Önyargıların bir kenara bırakılması ve kadınların başarılarına odaklanılması. |
Fırsat Eşitliği | Aynı pozisyonlardaki kadınlar ve erkekler arasında maaş farklılıkları gibi eşitlik sorunları var. | Fırsat eşitliğinin sağlanması için mesleki ve kişisel gelişim olanaklarının desteklenmesi. |
Cam Tavan Sendromuna Karşı Stratejiler | Kadınların cam tavan sendromuna karşı uygulayabileceği stratejiler bulunmaktadır. | Kendilerine güvenmek, potansiyellerini tanımak, ağı kurmak, liderlik yeteneklerini geliştirmek gibi stratejiler kullanılabilir. |
Sosyal Alanlar | Hayatlarını iş üzerine kurmayıp, keyif alabilecekleri sosyal alanlardan beslenmeleri önemli. | Sosyal yaşama zaman ayırıp, kişisel hobby ve ilgi alanlarına yönelmek kadının kendi değerini anlamasına yardımcı olacaktır. |
Kadın Yöneticilerin Engelleri | Kadın yöneticilerin diğer kadın çalışanlar için engelleri görmezden gelme tutumları var. | Kadın yöneticilerin diğer kadınların başarılı olmalarını desteklemeleri gerekiyor. |
Bireysel Mücadele | Cam tavan sendromunun kalkabilmesi için kadınların bireysel mücadelelerinin önemi büyük. | Kadınların hakları ve eşitlik konusundaki farkındalık ve bilinç seviyesini arttırmak önemli. |
Self-Engeller | Kadınların bazen kendilerine engel olduklarını ve toplumsal dayatmaları sorgulamadan kabul ettiklerini belirtilmiş. | Kadınların kendi önyargılarını sorgulamaları, kendi kendilerine engel olmamaları gerekiyor. |
Gelecek Tahmini | İlerleyen yıllarda görünmez engellerin aşılacağına olan inanç mevcut. | Kadınların hakları ve eşitlik konusundaki ilerlemelerin devam etmesi umut ediliyor. |
Son yıllarda kadınlar çalışma hayatında geçmiş zamanlara göre daha fazla aktif rol alıyor. Bu artış ekonomik, sosyal ve kültürel hayatımızın da geçmişten günümüze uğradığı değişimler ve gelişimlerle ilgilidir. Yapılan araştırmalara göre kadınların iş hayatına katılımın artmasında kadın hakları hareketlerinin, kadınların eğitim seviyelerinin artışının ve kadının toplumdaki rolü algısının değişmesinin etkisi olduğunu görülüyor.
Günümüzde kadınlar iş hayatında yer almaya devam ederken hala pek çok kariyer engelle karşılaşıyorlar. Bu engeller içinde bulundukları ülkeye ve çalıştıkları sektöre göre farklılık gösteriyor. İş hayatına katılan kadın sayısındaki artış olması sevindiriciyken kadınların erkeklere kıyasla üst kademe yönetim pozisyonlarında ve stratejik konumlarda yeterince yer alamadığı üzücü bir gerçektir.
Kariyerinde yükselmek için çabalayan kadınların önündeki görünmez kariyer engeli olarak da tanımlanan “cam tavan sendromu” ise üst düzey yönetici pozisyonlarda kadınları neden daha az gördüğümüzü açıklamamıza yardımcı oluyor.
Cam Tavan Sendromu Nedir?
Bu kavram 1970’li yıllarda Amerika’da ortaya çıkmıştır. Kadınların kariyerindeki başarı ve yeterlilikleri göz ardı edilerek üst düzey yönetici pozisyonlara gelmelerini engelleyen davranışsal ve örgütsel önyargılardır. Terfi almayı beklerken tam olarak tanımlayamadığı sebeplerden dolayı terfi alamamak ise buna bir örnektir. Cam tavan kavramını ele alığımızda cam kelimesi görülemeyen ve görülemediği için aşılamayan yapay engelleri anlattığını anlayabiliriz.
Üç Boyutta Cam Tavan Sendromu
Kadınların üst düzey yönetici pozisyonunun önündeki engelleri üç boyutta inceleyebiliriz. İlk boyut erkek yöneticilerin koydukları engelleri ele alır. Bu engellerin başlıca sebebi ise kadınlara karşı bulunan negatif önyargılardır. Bu önyargılar kadınların yöneticilik pozisyonları için yeterli olmadığı ve üst düzey işleri yapamayacağına olan inançlardır. Diğer sebebi ise erkek egemen olma ve erkeklerin gücü elde tutma isteğidir.
İkinci boyut ise kadın yöneticilerin koydukları engellerdir. Kadın yöneticiler diğer kadın çalışanlar için var olan engelleri görmezden gelerek ben bu pozisyona geldiysem herkes gelebilir düşüncesidir. Diğer bir sebebi ise kraliçe arı olma isteğidir. Üst yönetimde bulunan tek kadın olmayı başarı olarak algılamasıdır. Son boyut ise kişinin kendine koyduğu engellerdir. Kişi sistemin değişeceğine dair inanç beslemez ve toplumsal dayatmaları sorgulamadan kabul eder.
İş Yerimizde Cam Tavan Sendromu Olup Olmadığını Nasıl Anlarız?
Çalıştığınız kurumda cinsiyetlere özgü roller olduğunu seziyorsanız, kadın veya erkeğin bazı işlerde daha iyi olduğuna yönelik tutumlara şahit olduysanız (örneğin hemşirelik kadınlara uygun bir meslektir gibi), kadınlar örgütsel iletişim ağlarından uzak tutuluyorsa, aynı pozisyondaki kadın ve erkeğin maaşları farklılık gösteriyorsa ne yazık ki o iş yerinde cam tavan sendromu bulunuyor demektir.
Cam tavan sendromu doğanın bir kanunu değildir. Yaşadığımız toplum içerisinde bunu öğrenir ve öğretiriz. Dolayısıyla bu görülemeyen engeller yalnızca toplumdaki algının değişmesiyle bir ortadan kalkabilir. Bu algının değişebilmesi için kadınların bireysel mücadeleleri çok büyük önem taşıyor.
Cam Tavan Sendromuna Karşı Uygulanabilecek Stratejiler
Kadınların cam tavan sendromuna karşı uygulayabileceği bazı stratejiler buluyor. Bu stratejilere kısaca değinecek olursak;
Mesleki eğitim ve kişisel gelişimlerini hayat boyu sürdürmek,
Kendilerine güvenip potansiyellerini tanımak ve çevresine bu potansiyelleri ile neler yapabileceklerini göstermek
Mağdur oldukları zamanlarda bile pes etmeyip mücadele etmek
Networklerini genişleterek sadece üst düzey çalışanlarla değil tüm çalışanlarla etkili bir iletişim kurmak
Bireysel çalışmalarda başarılı performanslar sergilerken aynı zamanda takım çalışmalarında da etkin olmak
Liderlik özelliklerini geliştirmek
İlgili eğitim: Liderlik Eğitimi Sertifikası
Bütün bu stratejilerin yanı sıra hayatlarını iş üzerine kurmamak keyif alabilecekleri sosyal alanlardan beslenmek bunlardan sadece birkaçı.
Bu mücadelede daha etkili aktörler de bulunuyor elbette. Örneğin kurumlar ve devletler. Kurumların ve devletlerin ellerini taşın altına koymaları gerekiyor. Bu negatif ayrımcılığı bitirmek için yeni düzenlemeler, kurallar ve politikalar gerekiyor. İnanıyorum ki ilerleyen yıllarda bu alanda daha fazla çalışmalar yapılacak ve bu görünmez engeller aşılabilir olacak. Daha eşit haklara sahip olunduğunda dünya çok daha güzel bir yer olacak.
Cam Tavan Sendromu Nedir?
Bu kavram 1970’li yıllarda Amerika’da ortaya çıkmıştır. Kadınların kariyerindeki başarı ve yeterlilikleri göz ardı edilerek üst düzey yönetici pozisyonlara gelmelerini engelleyen davranışsal ve örgütsel önyargılardır.
İş Yerimizde Cam Tavan Sendromu Olup Olmadığını Nasıl Anlarız?
Çalıştığınız kurumda cinsiyetlere özgü roller olduğunu seziyorsanız, kadın veya erkeğin bazı işlerde daha iyi olduğuna yönelik tutumlara şahit olduysanız, aynı pozisyondaki kadın ve erkeğin maaşları farklılık gösteriyorsa ne yazık ki o iş yerinde cam tavan sendromu bulunuyor demektir.
Cam Tavan Sendromuna Karşı Uygulanabilecek Stratejiler Nelerdir?
Kadınların cam tavan sendromuna karşı uygulayabileceği bazı stratejiler buluyor. Bu stratejilere kısaca değinecek olursak mesleki eğitim ve kişisel gelişimlerini hayat boyu sürdürmek, kendilerine güvenip potansiyellerini tanımak ve çevresine bu potansiyelleri ile neler yapabileceklerini göstermek.
YAZAR: MELAHAT ÖZGE ŞİMŞEK
İstanbul İşletme Enstitüsünde yazılarının yayınlanmasını isteyen konuk yazarlarımız için oluşturulan bilgi kartıdır. Birçok alanda ve disiplindeki yazıları bu hesap üzerinde bulabilirsiniz.