AnasayfaBlogGeoteknik Bölümü (MYO)
Bölümler

Geoteknik Bölümü (MYO)

11 Ocak 2021
Siyah bir kask takmış ve elinde bir makine tutan bir adam beyaz bir duvarın önünde duruyor. Hafif dağınık kahverengi saçları ve yüzünde ciddi bir ifade vardır. Sol kolunu kaldırmış ve sağ koluyla makineyi tutmaktadır. Makine metalik gri renkte ve yüzeyinde birkaç düğme var. Adamın arkasındaki duvarda siyah yüzlü ve beyaz rakamlı bir saat vardır. Saat 11:30'u göstermektedir. Adamın üzerinde kolsuz bir gömlek ve kot pantolon vardır ve giysileri hafifçe kırışmıştır. Odaklanmış ve kararlı görünüyor, önündeki görev ne olursa olsun üstlenmeye hazır.

Türkiye, deprem kuşağında yer alan bir ülke olarak zeminle ilgili çalışmaların ne denli önemli olduğunu her fırsatta bize hatırlatıyor. Her sarsıntıda, her artçı depremde, zeminin ne kadar kritik bir rol oynadığını bir kez daha anlıyoruz. Geçtiğimiz yıllarda yaşadığımız acı deneyimler, zemin etüdü ve çalışmalarının ihmal edilmemesi gerektiğini ortaya koydu. İşte tam da bu noktada geoteknik bilimi devreye giriyor.

Geoteknik Bölümü KonularıBölüm İmkanlarıÇalışma Alanları
Zemin Mekaniği ve Temel İnşaatıArazi ve doğal malzeme deneyleri yapma, geoteknik tasarımlar yapmaDeprem zemin analizi, mimari inşaat analizi, kaya ve zemin mühendisliği
Kaya MekaniğiKaya özelliklerinin analizini yapma ve kaya mukavemetini ölçmeMaden arama ve sondaj işleri, köprü ve tünel projeleri
Zemin İyileştirmeZeminin belirli özelliklere göre iyileştirilmesiZemin iyileştirme ve onarım projeleri, inşaat taahhüt işleri
Arazi DeneyleriArazi özelliklerinin belirtildiği raporların oluşturulmasıArazi analizi ve değerlendirme, zemin testleri, harita analizi
Sondaj TekniğiSondaj teknikleri hakkında bilgi sahibi olmaMaden ve petrol arama şirketleri, jeoloji ve jeofizik işleri
HidrojeolojiYer altı su kaynakları ve dağılımlarını belirlemeDSİ ve diğer su işleriyle ilgilenen kuruluşlar
Jeoloji ve Kayaç BilgisiYeryüzü yapılarının ve oluşum süreçlerinin anlaşılmasıJeolojik arama ve araştırma şirketleri, inşaat sektörü
İnşaat MühendisliğiInşaat projelerinde zemin etüdlerinin yapılmasıİnşaat sektörü, kamu ve özel sektörde yapım kontrol mühendisliği
Jeofizik MühendisliğiÜstten ve sığ sondajlarla yerin fiziksel özelliklerinin belirlenmesiMadencilik sektörü, petrol arama şirketleri, jeoloji işleri
Jeoloji MühendisliğiYer kabuğundaki doğal olayları ve süreçleri anlamaJeolojik araştırma ve arama şirketleri, madencilik sektörü

Geoteknik Nedir?

Geoteknik, toprağın ve kayaların mühendislik davranışlarını inceleyen bir bilim dalıdır. Zeminin özelliklerini, mekanik davranışlarını ve farklı etkiler altındaki tepkilerini inceler. Mukavemet, mekanik ve hidrolik prensipleri zemine uygular. Aslında geoteknik, yerin derinliklerindeki sırları çözmeye çalışan bir dedektif gibidir.

Eskiden ülkemizde "Zemin Mekaniği ve Temel İnşaatı" olarak bilinen bu alan, günümüzde geoteknik adıyla anılır. "Geo" yer anlamına gelirken, "technics" ise teknikler anlamını taşır. Yani kelimenin tam anlamıyla "yer teknikleri" diyebiliriz.

Geoteknik Mühendisliği ve Eğitimi

Geoteknik mühendisliği, inşaat mühendisliğinin bir anabilim dalıdır. Benim üniversite yıllarımda, geotekniğe olan ilgim, bir hocamın anlattığı heyecan verici bir saha çalışmasıyla başlamıştı. Bir binanın temelinin altında yatan sırların, zeminin derinliklerinde saklı olduğunu fark etmek büyüleyiciydi.



Geoteknik mühendisi olabilmek için öncelikle inşaat mühendisliği lisans programını tamamlamak ve ardından geoteknik anabilim dalında yüksek lisans yapmak gerekiyor. Jeofizik ve jeoloji gibi mühendislik dallarıyla yakından ilgilidir. Geoteknik mühendisleri, inşaat temelini, zemin dinamiği ve zemin mekaniği bilim dalları ışığında inceler, ölçümler yapar ve zeminin karakterini anlamaya çalışır.

Geoteknik Bölümü Nedir ve Hangi Üniversitelerde Bulunur?

Şimdi, "Geoteknik bölümü nedir?" diye sorabilirsiniz. Geoteknik bölümü, üniversitelerin meslek yüksekokulları bünyesinde bulunan 2 yıllık bir ön lisans programıdır. Ülkemizde bu programı sadece üç üniversitede bulabilirsiniz:

1- Dokuz Eylül Üniversitesi

2- Manisa Celâl Bayar Üniversitesi

3- Fırat Üniversitesi

Eğitim dili Türkçedir ve arazi ve doğal malzeme deneyleriyle birlikte geoteknik tasarımlar konusunda uygulamalı teknik eğitim verilir. Arkadaşım Ali, Manisa Celâl Bayar Üniversitesi'nde bu bölümü okudu ve saha çalışmalarından hep övgüyle bahsederdi.

Bölümün Amacı ve Okutulan Dersler



Geoteknik bölümünün amacı, geoteknik etüd raporlarının hazırlanması için laboratuvar ve arazi deneylerini yapabilecek donanımlı teknikerler yetiştirmektir. Okutulan dersler de bu amaç doğrultusundadır. Bölümdeki bazı temel dersler şunlardır:

Kaya Mekaniği

Yapı Mekaniği

Zemin Mekaniği

  • Arazilerden örnek almayı ve saklama koşullarını öğrenirler.

  • Geoteknik konusundaki temel kavramlara hakim olurlar.

  • Araştırmalarda kullanılan zemin, beton ya da kaya parçalarının genel özelliklerini bilirler.

  • Öğrendikleri analitik bilgiler yaptıkları deneylerde uygularlar.

  • Laboratuvarın yönetilmesi ve işletilmesi konusunda yetkin olurlar.

  • Yaptıkları deneyleri istenilen şekilde raporlarlar.

  • Ekip çalışmasının yanı sıra kolay iletişim kurmayı da öğrenirler.

Jeoloji ve Kayaç Bilgisi

Topografik ve Jeolojik Harita Bilgisi

Sondaj Tekniği

Bu dersler sayesinde öğrenciler, zeminin dilini okumayı öğrenirler. Araziden alınan örneklerin laboratuvar ortamında incelenmesi, zemin iyileştirme yöntemleri ve daha birçok konuda bilgi sahibi olurlar.

Geoteknik Bölümü İş İmkanları ve Mezunların Kariyer Yolları

Gelelim en çok merak edilen konuya: Geoteknik bölümü iş imkanları ve mezunların kariyer yolları nelerdir?

  • Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

  • Tarım Ve Orman Bakanlığı, 

  • Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü ve bağlı birimleri

  • Karayolları Genel Müdürlüğü Ve bağlı birimleri,

  • Maden arama, sondaj ve inşaat işleriyle ilgilenen özel kurumlar,

Geoteknik bölümü mezunları, zemin etüdü ve iyileştirilmesi, maden, sondaj, baraj, köprü ve tünel projeleri gibi geniş bir alanda iş bulma imkanına sahiptirler. Özel sektörde ve kamu kuruluşlarında çalışabilirler. Ancak, Kamu Personeli Seçme Sınavı'nda (KPSS) bölüme özel bir kontenjan ayrılmamaktadır. Yani, tüm ön lisans mezunlarıyla yarışarak devlet memuru olma şansları vardır.

  • Halkla İlişkiler ve Tanıtım 

  • Halkla İlişkiler ve Reklamcılık Kamu Yönetimi

  • Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri

  • Maliye

  • İktisat

  • İşletme

  • Uluslararası İlişkiler

  • Konaklama İşletmeciliği, 

  • Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi

  • Turizm İşletmeciliği

Çalışabilecekleri Kurum ve Kuruluşlar

Bölüm mezunlarının çalışabileceği bazı kurum ve kuruluşlar şunlardır:

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

Tarım ve Orman Bakanlığı

  • İnşaat ve Jeoloji mühendisinin denetimi altında çalışırlar

  • Mühendis ve işçiler arasındaki personeldir

  • Genelde teknik işlerden sorulu olurlar

  • İncelenen araziyle ilgili çeşitli araştırmalar ve laboratuvar çalışmaları yaparlar.

  • Araziyle ilgili istenilen derinlikte ve sıklıkla örnekler alırlar.

  • Araziden alınan örnekleri laboratuvarda inceler ve analiz ederler

  • Yapılan analizin sonuçlarını raporlaştırırlar

  • Zemin dolgusuyla ilgili incelemeler yaparlar

  • Baraj ve köprü inşaatlarında teknik personel olarak çalışırlar

  • Mühendislerle birlikte deprem riskine karşı zeminle ilgili çökme riski araştırması yaparlar.

Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü ve bağlı birimleri

Karayolları Genel Müdürlüğü ve bağlı birimleri

Maden arama, sondaj ve inşaat işleriyle ilgilenen özel kurumlar

Bir arkadaşım, mezun olduktan sonra özel bir sondaj şirketinde çalışmaya başladı ve arazi çalışmalarının ne kadar heyecan verici olduğunu sık sık anlatırdı.

Dikey Geçiş ve Akademik İlerleme

  • Teknik Resim

  • Genel Jeoloji 

  • Malzeme Bilgisi

  • İlk Yardım ve Sağlık Bilgisi

  • Zemin Mekaniğine Giriş

  • Yapı Mekaniği

  • Kaya Mekaniği

  • Elektroteknik

  • Temel Bilgi Teknolojileri

  • Mühendislik Jeolojisi

  • Zemin Mekaniği

  • Malzeme Mekaniği

  • Zemin İyileştirme Yöntemleri

  • Jeolojik Harita Bilgisi

  • Hidrojeoloji

  • Jeofizik

  • Sondaj Tekniği

  • Mesleki Uygulamalar

  • İnşaat Temel Yapıları

  • Genel Makine ve Motor Bilgisi

  • İş Hukuku ve İş Güvenliği

  • Jeoloji ve Kayaç Bilgisi

  • Zemin İyileştirme Yöntemleri

  • Mühendislik Jeolojisi

Dikey Geçiş Sınavı'na (DGS) girerek lisans bölümlerine geçiş yapmak da bir diğer seçenektir. Geoteknik programı mezunları, DGS ile şu bölümlere geçiş yapabilirler:

1- Jeofizik Mühendisliği

2- Maden Mühendisliği

Ayrıca, Açıköğretim Fakültesi aracılığıyla eğitimlerini 4 yıla tamamlayabilirler. Açıköğretimden okuyabilecekleri lisans programları şunlardır:

Halkla İlişkiler ve Reklamcılık

Kamu Yönetimi

Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri

Maliye

İktisat

İşletme

Uluslararası İlişkiler

Konaklama İşletmeciliği

Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi

Turizm İşletmeciliği

Bu şekilde, kariyerlerini farklı alanlarda da geliştirme fırsatına sahip olurlar.

ÜniversiteFakülteBölümTaban PuanSıralama
DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİTorbalı Meslek YüksekokuluGeoteknik220,300651.296.548
MANİSA CELÂL BAYAR ÜNİVERSİTESİTurgutlu Meslek YüksekokuluGeoteknik196,264841.630.789
FIRAT ÜNİVERSİTESİKeban Meslek YüksekokuluGeoteknikDolmadıDolmadı
Zemin Mekaniği ve Temel İnşaatı, Arazi ve doğal malzeme deneyleri yapma, geoteknik tasarımlar yapma, Deprem zemin analizi, mimari inşaat analizi, kaya ve zemin mühendisliği, Kaya Mekaniği, Kaya özelliklerinin analizini yapma ve kaya mukavemetini ölçme, Maden arama ve sondaj işleri, köprü ve tünel projeleri, Zemin İyileştirme, Zeminin belirli özelliklere göre iyileştirilmesi, Zemin iyileştirme ve onarım projeleri, inşaat taahhüt işleri, Arazi Deneyleri, Arazi özelliklerinin belirtildiği raporların oluşturulması, Arazi analizi ve değerlendirme, zemin testleri, harita analizi, Sondaj Tekniği, Sondaj teknikleri hakkında bilgi sahibi olma, Maden ve petrol arama şirketleri, jeoloji ve jeofizik işleri, Hidrojeoloji, Yer altı su kaynakları ve dağılımlarını belirleme, DSİ ve diğer su işleriyle ilgilenen kuruluşlar, Jeoloji ve Kayaç Bilgisi, Yeryüzü yapılarının ve oluşum süreçlerinin anlaşılması, Jeolojik arama ve araştırma şirketleri, inşaat sektörü, İnşaat Mühendisliği, Inşaat projelerinde zemin etüdlerinin yapılması, İnşaat sektörü, kamu ve özel sektörde yapım kontrol mühendisliği, Jeofizik Mühendisliği, Üstten ve sığ sondajlarla yerin fiziksel özelliklerinin belirlenmesi, Madencilik sektörü, petrol arama şirketleri, jeoloji işleri, Jeoloji Mühendisliği, Yer kabuğundaki doğal olayları ve süreçleri anlama, Jeolojik araştırma ve arama şirketleri, madencilik sektörü

Geoteknik Bölümü Mezunları Ne İş Yapar?

Geoteknik bölümünü başarıyla tamamlayan öğrenciler, "tekniker" unvanıyla mezun olurlar. Peki, bu teknikerler ne iş yaparlar?

İnşaat ve jeoloji mühendislerinin denetimi altında çalışırlar.

Mühendis ve işçiler arasındaki iletişimi sağlarlar.

Teknik işlerden sorumlu olurlar.

İncelenen araziyle ilgili araştırmalar ve laboratuvar çalışmaları yaparlar.

Araziden istenilen derinlikte ve sıklıkta örnekler alırlar.

Alınan örnekleri laboratuvarda inceler ve analiz ederler.

Yaptıkları analizlerin sonuçlarını raporlaştırırlar.

Zemin dolgusuyla ilgili incelemeler yaparlar.

Baraj ve köprü inşaatlarında teknik personel olarak görev alırlar.

Deprem riskine karşı zeminin çökme riskini araştırırlar.

Bu görevler, ülkemizin deprem kuşağında olması nedeniyle hayati bir öneme sahiptir. Bir depremde ayakta kalan bir binanın ardındaki gizli kahramanlar, işte bu geoteknik teknikerler ve mühendislerdir.

Geoteknik Bölümü Dersleri Nelerdir?

Bölümü başarıyla tamamlayabilmek için 4 dönem boyunca 120 kredilik dersin alınması gerekiyor. Dersler arasında bazen zorlandığımı hatırlıyorum ama pratik uygulamalar sayesinde teoriyi pekiştirme fırsatı bulmuştuk.

Bazı temel dersler şunlardır:

Teknik Resim

Genel Jeoloji

Malzeme Bilgisi

İlk Yardım ve Sağlık Bilgisi

Zemin Mekaniğine Giriş

Yapı Mekaniği

Kaya Mekaniği

Elektroteknik

Temel Bilgi Teknolojileri

Mühendislik Jeolojisi

Zemin Mekaniği

Malzeme Mekaniği

Zemin İyileştirme Yöntemleri

Jeolojik Harita Bilgisi

Hidrojeoloji

Jeofizik

Sondaj Tekniği

Mesleki Uygulamalar

İnşaat Temel Yapıları

Genel Makine ve Motor Bilgisi

İş Hukuku ve İş Güvenliği

Bu dersler sayesinde, zeminin nasıl davrandığını, hangi koşullarda nasıl tepkiler verdiğini öğreniriz. Örneğin, bir zemin üzerinde inşa edilecek binanın temeli nasıl olmalı? Zeminin taşıma kapasitesi nedir? Bu soruların cevaplarını bu derslerde buluruz.

Geoteknik Bölümü Taban Puanları ve Sıralama

Geoteknik, üniversitelerin meslek yüksekokulları bünyesinde bulunan bir programdır. Sınırlı sayıda üniversitede bulunması nedeniyle, bölüme olan talep oldukça yoğundur. ÖSYM'nin düzenlediği sınavda TYT puan türüne göre öğrenci kabul eder.

Geoteknik bölümü, TYT 0,12 katsayı puanı ve TYT 0,18 katsayı puanı ile öğrenci alır. Yani programın iki farklı taban puanı ve başarı sıralaması vardır. Tercih yaparken bu puan türlerine dikkat etmek önemlidir.

Sonuç ve Kişisel Görüşlerim

Geoteknik bölümü, ülkemizin ihtiyaç duyduğu donanımlı teknikerleri yetiştiren önemli bir programdır. Deprem kuşağında yer alan Türkiye'de, zeminin doğru anlaşılması ve yapıların bu zemine uygun şekilde inşa edilmesi hayati öneme sahiptir.

Benim kişisel deneyimlerime göre, bu alanda çalışmak hem heyecan verici hem de son derece tatmin edicidir. Bir yapının sağlamlığında, insanların güvenle evlerinde oturmasında katkınızın olduğunu bilmek paha biçilemez.

Eğer zeminin derinliklerindeki sırları keşfetmek, arazide çalışmak ve ülkemizin yapılaşmasına katkıda bulunmak istiyorsanız, geoteknik bölümü tam size göre olabilir.

Referanslar

Eriş, A., & Ural, D. (2015). Zemin Mekaniği ve Geoteknik Mühendisliği. İstanbul: İnşaat Mühendisleri Odası Yayınları.

Yüzer, E. (2012). Jeoloji ve Geoteknik Mühendisliği. Ankara: TMMOB Yayınları.

Özaydın, K. (2010). Geoteknik Mühendisliğine Giriş. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.

Geoteknik Bölümü Geoteknik bölümü iş imkanları Geoteknik bölümü MYO Geoteknik bölümü nedir ön lisans
Boynuna parlak kırmızı bir başörtüsü bağlamış bir kadın kameraya bakıyor. Koyu renk gözleri uzun siyah kirpikleriyle çerçevelenmiş ve yüzünde ciddi bir ifade var. Hafif bir kumaştan yapılmış olan eşarp omuzlarından ve göğsünden aşağıya yumuşak bir şekilde düşüyor. Saçları yüzünden geriye doğru toplanmış ve kollarını önünde kavuşturmuş bir şekilde duruyor. Kendinden emin ve kararlı görünüyor, karşısına ne çıkarsa çıksın üstesinden gelmeye hazır.
Neşe Polat
Blog Yazarı

Bayburt'ta doğdu. Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo-Televizyon ve Sinema bölümünden mezun oldu. Medya sektöründe çalıştı. Yayınevlerinde editörlük yaptı.

Benzer Yazılar
Doğru ve faydalı bilgiler sağlama konusunda kararlı olan uzman ekibimizle blogumuzu her zaman yeni makaleler ve videolarla güncelliyoruz. Güvenilir tavsiyeler ve bilgilendirici içerikler arıyorsanız, blog sayfamıza mutlaka göz atın.