En Çok Kullanılan 4 Sosyal Medya ve Kuruluş Hikayeleri
Platform | Kurucu(lar) | Kuruluş Tarihi ve Önemli Bilgiler |
---|---|---|
Mark Zuckerberg | 4 Şubat 2004'te kuruldu. İlk olarak sadece Harvard Üniversitesi öğrencilerine açıktı. Daha sonra tüm üniversite öğrencilerine ve 2006'da tüm e-posta adreslerine açıldı. 1 yıl içinde Alexa verilerine göre en çok ziyaret edilen yedinci site oldu. | |
Jack Dorsey, Noah Glass, Biz Stone, Evan Williams | 21 Mart 2006'da kuruldu. İlk başlarda, belirlenen gruplara SMS yoluyla iletim gerçekleştiriyor. Ağustos 2006'da tüm dünyaya yayıldı ve 2011'de Türkçe dil desteği ile Türkiye'de popüler hale geldi. | |
Kevin Systorm ve Mike Krieger | 5 Ekim 2010'da piyasaya sürüldü. İlk nedeni, alışılagelmiş dışında olan filtre sistemiydi. Kısa sürede çok fazla insana ulaştı. | |
Youtube | Chad Hurley, Steve Chen, ve Jawed Karim | 15 Şubat 2005'te kuruldu. Kullanıcıların video yüklemesine izin verdi ve hızla popüler hale geldi. Şu anda dünyanın en büyük ikinci arama motoru ve en popüler video paylaşım sitesi. |
Jan Koum ve Brian Acton | 2009 yılında kuruldu. Kullanıcıların metin, ses, görüntü ve video mesajlarını internet üzerinden göndermesini ve almasını sağlar. Facebook tarafından 2014 yılında satın alındı. | |
Reid Hoffman, Allen Blue, Konstantin Guericke, Eric Ly, Jean-Luc Vaillant | 5 Mayıs 2003'te kuruldu. Profesyonel networking için tasarlandı ve hızla iş dünyasında popüler hale geldi. | |
Ben Silbermann, Paul Sciarra ve Evan Sharp | Ocak 2010'da kuruldu. Kullanıcıların ilgi alanlarına göre görselleri 'pin'leyerek koleksiyonlar oluşturmasına olanak sağlar. | |
Snapchat | Evan Spiegel, Bobby Murphy, ve Reggie Brown | Eylül 2011'de kuruldu. Kullanıcıların fotoğraf ve videoları göndermesine, ancak bunların belirli bir süre sonra kalıcı olarak silinmesine olanak sağlar. |
TikTok | Zhang Yiming | 2016 yılında kuruldu. Kısa video klip oluşturma ve paylaşma üzerine odaklanmış bir sosyal medya platformu. |
Steve Huffman ve Alexis Ohanian | Haziran 2005'te kuruldu. Kullanıcıların içerik göndermesine ve bu içeriği oylayarak sıralamasını belirlemesine izin verir. |
Sosyal medya; geleneksel medya kanallarını çoktan geride bıraktı ve hayatımızın ayrılmaz parçası oldu. Sosyal medyanın popülerliği raporlara da yansıdı. Bu raporlardan biri de We Are Social Digital 2021 raporu. Bu yılın ilk çeyreğinde açıklanan rapora göre ülkemizdeki sosyal medya hesabı bulunan kişilerin sayısı 60 milyonu buldu. Sosyal medyada geçirilen zaman ise 2 saat 25 dakika.
Markalara sağladığı avantajlarla birlikte sosyal hayatın yanı sıra kurumlar için de önemini artırdı. Bu avantajlardan biri markaların müşterilerine ulaşmasını kolaylaştırması idi. Bağlı olarak; içerik editörlüğü, içerik yazarlığı, dijital pazarlama, dijital reklamcılık ve soyal medya uzmanlığı gibi yeni sektörlerin ve istihdam alanlarının oluşmasına aracılık etti.
Türkiye’de en çok kullanılan sosyal medya platformlarıyla ilgili bilgileri de paylaşalım. Yine Digital 2021 raporuna göre ülkemizde en çok kullanılan sosyal medya platformu Youtube. Youtube sırasıyla Instagram, WhatsApp, Facebook ve Twitter takip ediyor.
En Çok Kullanılan Sosyal Medya Platformlarının Kuruluş Hikayeleri
Sosyal medya, kullanıcılar tarafından paylaşılan bilgilerin basit bir şekilde, anlık ve güncellenebilir şekilde diğer kullanıcılarla paylaşılmasını ve iletilmesini sağlayan yeni nesil medya. Günümüzde en çok kullanılan 4 sosyal medya uygulamasının kuruluş hikayeleri girişimcilere ilham kaynağı olmaya devam ediyor. Bu hikayeleri bir kez daha hatırlayalım. Sosyal medyanın öncüsünden başlayalım.
Facebook
Sosyal medyanın öncüsü Facebook ülkemizdeki eski popülerliğini kaybetmiş olsa da dünyada en çok kullanılan platform. Kuruluş hikayesi 16 yıl öncesine dayanıyor. 4 Şubat 2004 tarihinde Boston-Harvard Üniversitesi’nde öğrenci olan Mark Zuckerberg tarafından hayata geçirilmiş bir internet sitesi. İlk olarak Harvard Üniversitesi öğrencileri tarafından kapalı devre olarak kullanıldı. Sorasında Boston’daki diğer üniversitelerinde ilgi odağı haline geldi.
Bu ilgiyle birlikte Mark Zuckerberg, platformda yenilik yaptı. Sadece üniversite öğrencilerinin e-posta adresleriyle giriş yapabildiği sistemi serbest e-posta sistemine dönüştürdü. Facebook’un tüm dünyaya hitap edebilecek bir platform olabileceğini anlamıştı.
Facebook için dönüm noktası 11 Eylül 2006 tarihinde yaşandı. Tüm e-posta adreslerinin ulaşımına açılan site bütün dünya ülkelerinde ilgiyle karşılandı. Alexa verilerine göre 1 yılda dünyanın en çok ziyaret edilen yedinci sitesi olmayı başardı. Yaptığı güncellemeler ve sağladığı olanaklar popülaritesini arttırmaya devam etti.2009 yılında dünyanın en çok ziyaret edilen 3 sitesinden biri oldu.
Bu gelişme ve ilerleme sürecinde Mark Zuckerberg’e siteyi satması için birçok teklif geldi fakat hiçbirini kabul etmedi. Facebook 2012 yılında firmanın değerinin 50 milyar dolar olduğunu açıkladı. Günümüze gelindiğinde ise Zuckerberg, sadece sosyal medya alanında değil sanal gerçeklik ve yapay zeka üzerine de çalışıyor. Dünyanın en zenginleri arasındaki yerini de koruyor.
Twitter
Twitter, dünyada çok popüler olmasa da ülkemizde en çok kullanılan sosyal medya platformlarında. Bu kadar popüler olmasının sebebi haber kaynağı olarak kullanılması. Twitterın kuruluş hikayesi ise biraz karmaşık. Eski Google çalışanı Evan Williams Odeo ismiyle bir startup firması kurdu. Podcast platformu oluşturmak istediği şirket için Google’da birlikte çalıştığı arkadaşlarından bir ekip oluşturdu. 2005 yılında Odeo podcast platformu olarak hizmete sunuldu. Fakat aynı yılın sonunda Apple ,iTunes’u kurdu ve podcast hizmeti vermeye başladı. Podcast işine yeterince ilgi duymadığını anlayan Williams, vazgeçti. Çalışanlarından yeni fikirler üretmesini istedi.
Şirket çalışanlarından Jack Dorsey; “insanların durumlarını ve fikirlerini anında paylaşabileceği bir web sitesi” fikrini sundu. Bu fikir modernize edilmemiş Twitter’ın tanımıydı. Odeo’daki durumlardan pek memnun olmayan kurucu ortaklardan Noah Glass ilk başlarda fikri orijinal bulmadı ancak masa da Dorsey’in fikre olan inancı onu ikna etti. Bu fikir geliştirildi ve Temmuz 2006’da Twitter ortaya çıktı. İlk kullanımı basitti.
Whatsapp grup konuşmalarına benziyordu, belirlenen gruplara SMS yoluyla iletim gerçekleştiriyordu. Bu durum Twitter için çok fazla SMS kullanmasına ve yüklü telefon faturalarının gelmesine yol açıyordu. Sistem internet ortamına göre entegre edildi, Ağustos 2006 yılında tüm dünyaya yayılmaya başlandı. 2011 yılında gelen Türkçe dil desteği ve akıllı telefonların kullanımının artışıyla beraber ülkemizde çok kullanılan bir sosyal medya uygulaması oldu. Günümüzde milyar dolarları bulan piyasa değeriyle sosyal medyadaki büyümeyi de gözler önüne seriyor.
Instagram
Instagram Kevin Systorm ve Mike Krieger tarafından piyasaya sürüldü. İOS için ücretsiz bir fotoğraf düzenleme ve paylaşma uygulamasıydı. Piyasaya sürülme tarihi 5 Ekim 2010. Uygulama kısa sürede çok fazla insana ulaştı. Instagramın bu kadar kısa sürede yayılmasının ilk nedeni alışılagelmiş dışında olan filtre sistemiydi. Bu filtreler fotoğrafları daha estetik hale getiriyordu. Popüler olmasının bir diğer nedeni ise Instagramda düzenlenen fotoğrafların diğer sosyal medya uygulamalarında paylaşımının kolay ve hızlı olmasıydı.
2012 yılına gelindiğinde birçok ünlü ve siyasetçi de Instagram kullanmaya başladı. Dünyaca ünlü isimlerin kullanması uygulamanın popülerliğini daha çok artırdı. Android pazarına 2012 yılının Nisan ayında girdi. Böylece kullanıcı sayısı da bir o kadar arttı. 1 milyar dolar karşılığında Facebook’a satıldı. Günümüzde 1 milyardan fazla kullanıcıya ulaştı. Instagram; dijital reklamcılık alanında da bir numaraya çıktı. 2020 yılı itibariyle piyasa değerinin 100 milyar doları aştığı bildirildi. 2023 yılında toplamda 2 milyar kullanıcıya ulaşmayı hedefliyor.
Youtube
Youtube 3 PAYPAL çalışanı Chad Hurley,Steve Chen ve Jawed Karim tarafından kuruldu. Girşimci üçlünün ilk kurduğu çöpçatanlık sitesi idi. Sitenin amacı üyelerin videolar yükleyip birbirleriyle tanışmasını sağlamaktı. Fakat site ilgi çekmedi. Sitenin ilgi çekmemesi 3 girişimcinin yeni fikirler üretmesinin önünü açtı ve Youtube’un temellerini atıldı.
Bu projeyi hayata geçirme nedenleri 2004’te yayınlanmış bir futbol maçı, Hint Okyanusu’nda gerçekleşen tsunami görüntüleri gibi video kayıtlarını kaybetmeleri oldu. Tüm önemli anılarını paylaşabilecek olmalarının yanı sıra internet ortamında hiçbir şeyin kaybolma riskinin olmaması bu fikri hızlandıran etkenlerdi.
14 Şubat 2005 tarihinde kurdukları çöpçatanlık sitesini Youtube’a dönüştürdüler. İlk videolarını ise 23 Nisan 2005 tarihinde yayınladılar. İlk video kuruculardan Karim’in hayvanat bahçesinde çekilen “Me at the Zoo” isimli videosu. Bu video hala Youtube’da. Kasım 2006’da 1.65 milyar dolara Google’a satıldı. Günümüzde Youtube’un piyasa değeri 672 milyar dolardır ve yıllık yaklaşık olarak 20 milyar dolar getiri sağladığı söyleniyor.
Sosyal medya devlerinin kuruluş hikayelerinden sonra gelelim yazının özeti soru ve cevaplarımıza:
Bayburt'ta doğdu. Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo-Televizyon ve Sinema bölümünden mezun oldu. Medya sektöründe çalıştı. Yayınevlerinde editörlük yaptı.