IIENSTITU
AnasayfaBlogEFQM Mükemmelik Modeli
İş Hayatı

EFQM Mükemmelik Modeli

27 Ekim 2018
Resimde sarı ve siyah bir hedef üzerinde iki ok görülmektedir. Hedef beyaz bir arka plan üzerine yerleştirilmiştir. Okların her ikisi de beyaz, uçları siyah ve tüyleri siyahtır. Oklar farklı yönleri işaret etmekte ve hedefin merkezindeymiş gibi görünmektedir. Hedefin kendisi daireseldir ve sarı bir merkezi ve siyah bir bullseye vardır. Bullseye ile dıştaki beyaz halka arasında ince sarı bir halka vardır. Renklerin kontrastı canlı ve dinamik bir görüntü yaratır. Oklar tam olarak hedefin ortasına yerleştirilmiştir, bu da bir doğruluk ve hassasiyet duygusuna işaret eder.
EFQM Mükemmellik Modeli ÖzellikleriEFQM Modeli BaşlıklarıEFQM Mükemmellik Modeli Felsefesi
Müşteri OdaklıLiderlikKuruluşların performansını iyileştirmeyi amaçlayan bir yönetim sistemi
Stratejik ve Sistematik Yönetim AnlayışıÇalışanların KatılımıSürekli gelişme ve yeniliği teşvik etme
Sürekli Gelişme ÖnerenSüreçlerde Sürekli İyileşmeMükemmelliğe giden yolun neresinde olduklarını gösterme
Pratik ve Kolay Bir SistemÜrün ve Servis KalitesiDarboğazları saptama ve uygun çözümleri teşvik etme
Etkin Öz Değerlendirme ve İyileşme SağlarMüşteri İhtiyaçlarını KarşılamaÇalışanların ve kaynaklarının uygun bir liderlik anlayışıyla yönetilerek başarıya ulaşma
9 Ana Kriter üzerine kuruluİhtiyaçlara UygunlukKuruluşun mükemmelliğe erişme yolunda gösterdiği çabalara ilişkin değerlendirme
Kuruluş içerisinde bütünleşerek uygulanırAmaca UygunlukPerformansı iyileştirmekiçin geliştirilen modellerden biri
Kuruluşların genel anlamını açıklayan bir yapıİş stratejileri oluşturmaİş sonuçlarında başarıya ulaşmayı amaçlar
Müşteri ve çalışanların memnuniyetini sağlarDüşük maliyette istenen standartlık ve güvenilirlikToplum üzerinde olumlu etkiler bırakma hedefi
Gerektiğinde güncellenir ve geliştirilirSürdürülebilir iş mükemmelliğiGelişen yönetim anlayışı ile uyumlu olması sağlanır

Planlı yönetilen kalite iyileştirme süreçleriyle kuruluşun performansının sürekli olarak gelişmesini sağlayan katılımcı bir yaklaşımla; kalite, hizmet ve yenilik yaratmada sürekli gelişmeyi öneren, müşteri odaklı, stratejik ve sistematik bir yönetim anlayışıdır. Toplam Kalite ürün ve servis kalitesinin müşteri ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde ekonomik olarak üretilmesidir.

Avrupa Kalite Yönetimi Vakfı tarafından geliştirilen, kuruluşların, büyüklüğü, yapısı ve sektörü ne olursa olsun yönetim sistemlerini geliştirmelerini sağlayan pratik ve kolay bir sistemdir. Etkin bir yönetim sistemi geliştirme aracı olan EFQM Modeli; firmaların kendilerine öz değerlendirmelerini sağlayan bir sistem bütünüdür. Kuruluşların işleyişlerini daha mükemmel hale getirmek amacı ile iyi yönde ilerleyip ilerlemediklerini, kuvvetli yönler ve iyileştirmeye açık alanları sistematik inceleyerek uygun çözüm yöntemleri arayan öz değerlendirme yöntemidir.

Kalite açısından içerdiği unsurlar şunlardır:

  • İhtiyaçlara uygunluk (Crosby)

  • Amaca uygunluk (Juran)

  • Talebe uygun ve düşük maliyette istenen standartlık ve güvenilirlik derecesi (Deming)

EFQM Nedir?

  • Kuruluşların yapılarını şeffaflaştıran,

  • Yürütülen iyileştirmelerin ve faaliyetlerdeki tekrarların azaltılarak verimliliğe katkıda bulunan,

  • Kuruluş içerisindeki tüm birimler tarafından Yönetim desteği ile bütünleşerek uygulanan,

  • Etkin öz değerlendirme ve iyileşme sağlayan bir araçtır.

  • EFQM Mükemmellik Modeli, Toplam Kalite Yönetiminin sürekli gelişmesi ve yaygınlaşması için geliştirilen modellerden biridir.

  • EFQM Mükemmellik Modeli, organizasyonda iş stratejileri oluşturulmasını ve geliştirilmesini sağlayan bir toplam kalite tekniğidir.

  • Bu teknik sayesinde müşteri odaklılık, çalışanların katılımı, süreçlerde sürekli iyileşme ve gelişme gibi toplam kalite yönetimi kavramları değerlendirilerek, sürekli geliştirilmektedir.

Modelin Ortaya Çıkışı

EFQM (European Foundation For Quality Management-Avrupa Kalite Yönetimi Vakfı) 1988 yılında Avrupa’nın önde gelen 14 şirketi tarafından “Avrupa’da Sürdürülebilir İş Mükemmelliğinin İtici Gücü Olma” misyonu ve “Avrupa’lı Kuruluşların İş Mükemmelliğine Eriştikleri Bir Dünya” vizyonu ile kurulmuş, üyelik sistemine dayanan ve kar gütmeyen bir kuruluştur.

EFQM, kuruluşlara performanslarını iyileştirmesi konusunda yardımcı olmak üzere 1991 yılında EFQM Mükemmellik Modelini oluşturmuştur. Temel kavramların yapılandırılmış bir yönetim sistemi biçiminde yaşama geçirilmesinin bir ifadesi olan bu model bugünlerde Avrupa çapında ve başka ülkelerde onbinlerce kuruluş tarafından kullanılmaktadır. Şirketler, okullar, sağlık kuruluşları, polis örgütleri, kamu hizmetleri kuruluşları ve devlet kuruluşları bu modeli kullanmaktadırlar. EFQM, Avrupa ve dışındaki binlerce kuruluştan gelen geri bildirimler ve en iyi uygulamalar doğrultusunda modelin sürekli gelişmesi ve güncellenmesi konusunda yoğun çalışmalar yapmaktadır. Bu yolla modelin dinamik ve güncel yönetim anlayışı ile uyum içinde olması sağlanmaktadır.

Sektör, büyüklük, yapı ya da gelişmişlik düzeyinden bağımsız olarak her kuruluşun başarılı olabilmesi için uygun bir yönetim sistemi kurması zorunludur. EFQM Mükemmellik Modeli, kuruluşlara mükemmelliğe giden yolun neresinde olduklarını gösteren, darboğazlarını saptamalarını sağlayan ve uygun çözümlerini teşvik eden pratik bir araçtır. Amaç kuruluşun proseslerinin, politika ve stratejilerinin, çalışanlarının ve kaynaklarının uygun bir liderlik anlayışıyla yönetilerek; müşteri ve çalışanlarının memnuniyetinin sağlanması, toplum üzerinde olumlu etkiler bırakması ve iş sonuçlarında başarıya ulaşmasıdır.

İlgili eğitim: Etkili Liderlik Eğitimi

EFQM Mükemmellik modelinin içeriği ve yapısı aşağıdaki gibidir:

  • Kuruluşun mükemmelliğe erişme yolunda gösterdiği çabalara ilişkin değerlendirmeleri içeren 9 ana kriterler üzerine kurulmuş ve zorunluluk içermeyen bir modeldir.

  • 5 “Girdi” kriteri ve 4 “Sonuç” kriterinden oluşur. Girdi Kriterleri bir kuruluşun yaptığı faaliyetleri içerir. Sonuç kriterleri ise o kuruluşun neler gerçekleştirdiğini gösterir.

  • Sonuçlar” “Girdiler” den kaynaklanır ve “Girdiler” “Sonuçlar”dan alınan geri bildirim ile iyileştirilir.

  • Her ana kriterin genel anlamını açıklayan bir tanımı vardır. Her bir kriter daha iyi anlaşılmasını sağlamak amacıyla çeşitli sayıda alt kriterlerle desteklenmiştir.

  • Alt kriterler değerlendirme sırasında cevaplandırılması gereken çeşitli sayıda soruyu ortaya koyar.

  • Her alt kriterde olası ilgili alanların listesi bulunur. İlgili alanlar listesinin kullanılması zorunlu yada değişmez değildir. Ancak , alt kriterlerin yol gösterici alt maddelerle açıklanmasına yardımcı olur.

Mükemmelliğin Temel Kavramları Ve Modelle İlgisi

Sonuçlara Yönlendirme mükemmellik kuruluşunun tüm paydaşlarını memnun edecek sonuçları elde etmektir. Bunun için gereken yöntemler:

  • Müşteri Odaklılık: Mükemmellik sürdürülebilir müşteri değeri yaratmaktır,

  • Liderlik Ve Amacın Tutarlılığı: Mükemmellik amacın tutarlılığı ile eleştirilmiş vizyoner ve esinlendirici liderliktir,

  • Süreçler Ve Verilerle Yönetim: Mükemmellik, kuruluşu birbiri ile bağımlı ve ilişkili bir dizi sistem, süreç ve verilerle yönetmektir,

  • Çalışanların Geliştirilmesi Ve Katılımı: Mükemmellik çalışanların katkısını onların gelişimi ve katılımı ile en üst düzeye çıkartmaktır,

  • Sürekli Öğrenme, Yenilikçilik Ve İyileştirme: Mükemmellik, statüko ile mücadeleye girme, yenilikleri ve iyileştirme fırsatlarını yaratmak üzere öğrenmeyi kullanarak değişimi gerçekleştirmektir,

  • İşbirliklerinin Geliştirilmesi: Mükemmellik değer katan işbirliklerinin geliştirilmesi ve sürdürülmesidir,

  • Kurumsal Sosyal Sorumluluk: Mükemmellik kuruluşun içerisinde faaliyet gösterdiği düzenlenmiş minimum çerçeveyi aşmak, ve toplumda yer alan paydaşlarının beklentilerini anlamaya ve onlara karşılık vermeye uğraşmaktır.

EFQM Mükemmellik Modeli Sisteminin Başvuranlar Açısından Sağlayacağı Faydalar:

  • Organizasyon iyileştirme faaliyetlerine bakış açısı değiştirilir.

  • Dar zaman kısıtlarında çalışarak ortak amaçların paylaşılmasıyla takım ruhu ve çalışması geliştirilir.

  • Çalışanların TKY bilinci artacak ve birçok kişinin hazırlıklarında rol almasıyla paylaşım ve sahiplenme sağlanılır.

  • Başvuranın kendisi açısından bir eğitim ve iletişim aracı olarak etkin bir rol üstlenilir.

EFQM Mükemmellik Modeli Kriterleri

Liderlik

Mükemmel liderler;

  • Vizyonu ve misyonu geliştirirler ve onlar gerçekleştirilmesini kolaylaştırırlar.

  • Kalıcı başarı için gerekli olan kurumsal değerleri ve sistemleri geliştirirler ve bunları faaliyetleri ve davranışları ile yaşama geçirirler.

  • Değişim dönemlerinde, amacın tutarlılığını sağlarlar.

  • Gerektiğinde kuruluşun yönünü değiştirebilirler ve izlenmesi için diğerlerini cesaretlendirirler.

Politika ve Strateji

Mükemmel kuruluşlar;

  • İçinde yer aldığı pazarı ve sektörü gözönünde tutan paydaş odaklı bir strateji geliştirerek misyon ve vizyonunu hayata geçirirler.

  • Stratejiyi gerçekleştirmek için politikalar, planlar, amaçlar ve süreçler oluştururlar ve uygularlar.

Çalışanlar

Mükemmel kuruluşlar;

  • Çalışanların bilgi birikimlerini ve tüm potansiyellerini bireysel düzeyde, ekip düzeyinde ve kuruluşun bütününde yönetir, geliştirir ve özgürce kullanmalarını sağlarlar.

  • Tüm çalışanlara adil ve eşit davranır, onların faaliyetlere katılımını sağlar ve onları yetkilendirirler.

  • Beceri ve bilgi birikimlerini kuruluşun çıkarları doğrultusunda kullanmaları için çalışanlarına önem vererek, onları tanıyarak ve başarılarını takdir ederek, motive eder ve sürekli katılımlarını sağlar.

İş Birlikleri Ve Kaynaklar

Mükemmel kuruluşlar;

  • Politika ve stratejilerini süreçlerinin etkin bir biçimde işleyişini destekleyecek biçimde dış işbirliklerini, tedarikçilerini ve iç kaynaklarını planlar ve yönetirler.

  • Planlama sırasında işbirliklerini ve kaynaklarını yönetirken kuruluşun, toplumun ve çevrenin mevcut durumundaki ve gelecekle ilgili gereksinimlerini dengelerler.

Süreçler

Mükemmel kuruluşlar;

  • Politika ve stratejilerini destekleyecek, müşterilerini ve diğer paydaşlarını tam olarak tatmin edecek ve onlar için katma değerin artmasını sağlayacak biçimde süreçlerini tasarlar, yönetir ve iyileştirirler.

Müşteri İle İlgili Sonuçlar

Mükemmel kuruluşlar;

  • Müşterileri ile ilgili olarak kapsamlı performans ve algılama göstergeleri kullanır ve başarılı sonuçlar elde ederler

Çalışanlarla İlgili Sonuçlar

Mükemmel kuruluşlar

  • Çalışanları ile ilgili olarak kapsamlı performans ve algılama göstergeleri kullanır ve başarılı sonuçlar elde ederler.

Toplumla İlgili Sonuçlar

Mükemmel kuruluşlar,

  • Toplumla ilgili olarak kapsamlı performans ve algılama göstergeleri kullanır ve başarılı sonuçlar elde ederler.

Temel Performans Sonuçları

  • Mükemmel kuruluşlar politika ve temel stratejilerin temel unsurları ile ilgili olarak kapsamlı performans göstergeleri kullanır ve başarılı sonuçlar elde ederler.

Müşteri Odaklı, Liderlik, Kuruluşların performansını iyileştirmeyi amaçlayan bir yönetim sistemi, Stratejik ve Sistematik Yönetim Anlayışı, Çalışanların Katılımı, Sürekli gelişme ve yeniliği teşvik etme, Sürekli Gelişme Öneren, Süreçlerde Sürekli İyileşme, Mükemmelliğe giden yolun neresinde olduklarını gösterme, Pratik ve Kolay Bir Sistem, Ürün ve Servis Kalitesi, Darboğazları saptama ve uygun çözümleri teşvik etme, Etkin Öz Değerlendirme ve İyileşme Sağlar, Müşteri İhtiyaçlarını Karşılama, Çalışanların ve kaynaklarının uygun bir liderlik anlayışıyla yönetilerek başarıya ulaşma, 9 Ana Kriter üzerine kurulu, İhtiyaçlara Uygunluk, Kuruluşun mükemmelliğe erişme yolunda gösterdiği çabalara ilişkin değerlendirme, Kuruluş içerisinde bütünleşerek uygulanır, Amaca Uygunluk, Performansı iyileştirmekiçin geliştirilen modellerden biri, Kuruluşların genel anlamını açıklayan bir yapı, İş stratejileri oluşturma, İş sonuçlarında başarıya ulaşmayı amaçlar, Müşteri ve çalışanların memnuniyetini sağlar, Düşük maliyette istenen standartlık ve güvenilirlik, Toplum üzerinde olumlu etkiler bırakma hedefi, Gerektiğinde güncellenir ve geliştirilir, Sürdürülebilir iş mükemmelliği, Gelişen yönetim anlayışı ile uyumlu olması sağlanır
EFQM Mükemmelik Modeliefqmendüstri mühendisliğikalite kontrolliderlikmükemmellik modelistratejitoplam kalite yönetimi
Uzun, dalgalı kahverengi saçları sırtından aşağı dökülen genç bir kadın. Düz beyaz bir duvarın önünde duruyor, vücudu hafifçe yana dönmüş. Yüz ifadesi dalgın, gözleri uzaklara bakıyor. Beyaz bir gömlek ve koyu renk bir kot pantolon giymiş, ellerini rahatça kalçalarına dayamış. Saçları ortadan ayrılmış, bukleleri yüzünü yumuşak bir şekilde çerçeveliyor. Kendi teninde rahat ve kendinden emin görünüyor.
Elif Burcu Tapsız
Blog Yazarı

Çukurova Üniversitesi'nde Endüstri Mühendisliği bölümünden mezun olmuştur. İstanbul İşletme Enstitüsü blog bölümünde içerik üretmektedir.

Benzer Yazılar
Doğru ve faydalı bilgiler sağlama konusunda kararlı olan uzman ekibimizle blogumuzu her zaman yeni makaleler ve videolarla güncelliyoruz. Güvenilir tavsiyeler ve bilgilendirici içerikler arıyorsanız, blog sayfamıza mutlaka göz atın.
Bir dizi renkli simge içeren bir ekrana dokunan bir kişinin yakın plan çekimi. Dokunmatik ekran şık siyah bir çerçeveyle çevrelenmiştir ve kişinin parmağı simgelerin üzerinde hareket etmektedir. Simgeler ızgara benzeri bir düzende sıralanmıştır ve ortada spiral şeklinde büyük bir simge vardır. Arka planda, ortasında bir grup insan bulunan mavi ve beyaz bir tabelanın bulanık bir görüntüsü var. Kişinin parmağı simgelerden birini işaret ediyor ve bu da kişinin simgeyi seçmek üzere olduğunu gösteriyor.
Meslekler

Kalite Direktörü Nedir? Ne İş Yapar?

12 Mart 2021
Bir grup insan bir ekranın etrafında toplanmış, dikkatle görüntülere bakmaktadır. En yakınlarındaki kişi gözlüklü ve siyah gömlekli bir kadın, gözleri önündeki ekrana sabitlenmiş. Kadının arkasında kollarını kavuşturmuş bir adam duruyor ve o da ekrana bakıyor. Arka planda, bir pencereye yazı yazan bir kişi görülüyor. Daha geride, bir grup insan kameraya poz veriyor ve bir parmak bir kağıt parçası tutuyor. Bir erkek ve kadın ile bir grup insanın bulanık görüntüleri de görülebiliyor.
Stratejik Planlama

Süreç İyileştirme ve Fikir Üretimi

25 Ocak 2019
Bir kişi bir grup insanın içinde ayakta durmakta ve elinde bir yapboz parçası tutmaktadır. Kişinin yüzü yakın plandadır ve eli yapboz parçasını sıkıca tutmaktadır. Yoğun bir şekilde konsantre olmuş, yapboz parçasını dikkatlice insan grubunun içine yerleştiriyor. Parça parlak ve canlı bir renkte, arka plandan sıyrılıyor. Elindeki işe odaklanan kişinin ifadesi ciddidir. Sanki kişi yapbozu tamamlamaya kararlıymış gibi bir beklenti duygusu var.
İletişim

Pozitif Örgüt Bilimi

27 Temmuz 2021
Bir grup kadın bir odada bir masanın etrafında oturmuş, dikkatleri ortada duran dizüstü bilgisayara odaklanmıştır. Diğerleri dikkatle izlerken, kadınlardan birine ait bir el dizüstü bilgisayarın ekranına dokunuyor. Dizüstü bilgisayara en yakın olan kadın bir masada oturmuş, parmaklarıyla klavyede hızla bir şeyler yazıyor. Gruptaki bir başka kadın başını öne eğmiş, uzun saçları yüzünü gizliyor. Arka planda bir elin yakın çekimi, beyaz bir tabak ve bir sandalye görülüyor. Her kadın elindeki görevi tamamlamak için birlikte çalışırken, atmosfer odaklanma ve işbirliğine dayalı.
İnsan Kaynakları Yönetimi

İK Dönüşümü İçin Dijital Yol Haritası

15 Kasım 2019