Yapay Zeka Nedir? Makine Öğrenmesi Nedir?
Konu | Açıklama | Ek Bilgi |
---|---|---|
Yapay Zeka | Makinelerin insan gibi düşünme ve öğrenme yeteneğini kazanmasına denir. | Binlerce yıl öncesine antik mitolojilere kadar giden bu kavram, günümüz teknolojisi ile son dönemlerde popülerlik kazanmıştır. |
Makine Öğrenmesi | Bilgisayarların insanlar gibi öğrenme ve bu bilgileri kullanabilme yeteneğini kazanmasını sağlayan bir yapay zeka alt dalıdır. | Makine öğrenmesi, yapay zekanın önemli bir parçasıdır ve bilgisayarları, önceden programlanmış olmaksızın bilgi ve beceri kazanabilme yeteneği sağlar. |
Yapay Zeka Farkındalığı | Yeni ve kavramı henüz tam anlaşılmayan Yapay Zeka, insanların işlerini ellerinden alacağı korkusu yaratmaktadır. | Ancak Yapay Zeka, birçok alanda iş süreçlerini hızlandırmak ve kolaylaştırmak için kullanılmaktadır. |
Yapay Zeka Uygulamaları | Yapay zeka, ileri seviye veri analizi, otomatik işlem tamamlama ve benzeri birçok işlemde kullanılır. | Bu, işletmelerin performansını artırmak ve iş yükünü azaltmak için önemli bir araçtır. |
Yapay Zeka Tarihi | Antik mitolojilere kadar uzanan yapay zeka fikri, aslında bu alanda teknolojik gelişmelerin ne kadar hızlı olduğunu gösterir. | Kavram yeni gibi görünse de, aslında çok eski bir geçmişi vardır. |
Yapay Zeka ve İş | Yapay zeka, iş dünyasında rutin işlemleri otomatikleştirerek ve karmaşık verileri analiz ederek iş süreçlerini iyileştirebilir. | Genellikle Yapay Zeka tarafından alınan işler, rutin ve monoton görevlerdir. |
Yapay Zeka ve Teknoloji | Yapay zeka, teknolojinin gelişmesiyle birlikte daha da karmaşık hale gelmektedir. | Teknolojideki gelişmeler, yapay zekanın yeteneklerini büyütmekte ve daha da geliştirmektedir. |
Yapay Zeka Çeşitleri | Yapay zeka, genellikle genel yöntemler ve odaklı çözümler olmak üzere iki geniş kategoriye ayrılır. | Bu, farklı sektörlerde ve işlemlerde farklı Yapay Zeka uygulamalarının kullanılmasını sağlar. |
Yapay Zeka ve Toplum | Yapay zeka ve makine öğrenmesi, toplumdaki birçok işlemi otomatikleştirmek ve hayatı kolaylaştırmak için kullanılıyor. | Yapay zekanın etik ve toplumsal etkileri hala büyük ölçüde tartışılmaktadır. |
Yapay Zeka Geleceği | Yapay zekanın gelişmesi hızlanırken, gelecekteki etkileri ve kullanımları üzerine birçok spekülasyon yapılıyor. | Büyük olasılıkla, Yapay Zeka teknolojiye ve topluma daha da fazla entegre olacak ve yaşamlarımızı daha fazla şekillendirecektir. |
Çok yakın tarihlerde kulağımıza yapay zekanın ne olduğunu tam anlamıyla kestiremiyoruz. Her insanın işini elinden alacak denilen yapay zeka kavramı aslında binlerce yıl öncesine antik mitolojilere kadar gidiyor.
İnsan Yerine Makine
Yunan mitolojisinde "İnsan yerine her şeyi yapabilen bir makine yapılamaz mı?" diye sorulur ve yapay zekanın temelleri bu dönemde atılır. Yine antik yunanda Daedalus'un heykellerine civa ile ses kazandırmaya çalışması veya İskenderiyeli Heron'un sadece mekanik aletleri buharla ve rüzgarla çalıştırıp bir tiyatro oyunu sergilemesi ve bunları kendi kendilerine oluyormuş gibi göstermesi de aslında yapay zeka çalışmalarını yıllar öncesine dayandırıyor.
Biraz daha günümüze yaklaşacak olursak 1950'li yıllarda Alan Turing bir dergide "Yapay zeka da insanlar gibi düşleyebilir mi?" diye sordu. Yapay zekayı basitçe ele alacak olursak machine learning (makine öğrenmesi), data analysis (veri analizi) ve deep learning (derin öğrenme) temelinde çalışan bir bütündür.
Makine Öğrenmesi Nedir?
Makine öğrenmesi bilgisayara sunulan veri ile algoritma kapsamında bilgisayarın öğrenerek bir sonuca varmasıdır. Bilgisayara gösterilen geometrik şeklin ne olduğunu anlamasını ona sunulan veri ve algoritma yardımıyla sağlayabiliriz. Aslında bize çok basit gelen bu durumu bilgisayarın anlayacağı şekle sokmak zordur . Makine öğrenmesi için başlıca kullanılan programlama dilleri içinde Python, Java, C++ gibi diller en popüler dillerdir.
Glasdoor gibi sitelerde bu alanda çalışmak isteyen yeni mezun junior denilen adaylara günümüz itibariyle California'da yıllık 80 bin dolar ile 120 bin dolar arası ücret teklif ediliyor. Senior denilen tecrübeli olan çalışanlar ise yıllık 150 bin dolardan 300 bin dolara kadar ücret alabiliyor hatta tecrübesi arttıkça bu miktarın da üzerine bile çıkabiliyor.
Veri Analizi
Veri analizi şirketlerin günümüzde çok fazla yatırım yaptığı bilişim dünyasında yeni sayılabilecek bir kavramdır. Sosyal paylaşım platformlarının yaygınlaşması ve milyarlarca kullanıcıya ulaşması ile son 15 senede ortaya muazzam büyüklükte veri ortaya çıktı.
Bu verilerin mantıklı bir hale getirilmesi için dünyanın en büyük şirketleri veri bilimine ve veri bilimcilere yatırım yapıyor. Veri bilimcinin görevi elindeki dağınık veriyi istatistiksel olarak yorumlayarak bir bilgiye dönüştürmek. İnsanlar hasta olduklarında arama motorlarında bu hastalığı nasıl çözeceklerini aratır ve bu arama sonucunda ortaya bir veri çıkar.
Bu veriyi analiz ederek hangi bölgedeki insanların hangi mevsimlerde ne tür hastalıklara yakalanacağını tahmin edebiliriz. Ayrıca bu veriyi sağlık sigortası yapan şirketlere de satmak mümkün. Onlar bu veriyi ne yapacak diye sorarsanız Google ADS sayesinde bu kullanıcıların önüne tam hastalık aramalarının pik yaptığı zamanlarda kullanıcılara kendi reklamlarını gösterebilir ve böylece daha efektif bir pazarlama sağlanır. Veri analizinde en çok kullanılan programlama dilleri içinde R ve Python programlama dili başı çekmekte ve ardından Java, Matlab ve SAS da sıkça kullanılmaktadır.
Derin Öğrenme Nasıl Sağlanır?
Derin öğrenme fikri ilk olarak 1950'lerde sinir sisteminden ilham alınarak ortaya çıktı. Aksonların birbirine bağlanması ve oluşan sinyallerin beyne gelip bir anlam kazanması derin öğrenme fikrini ortaya çıkardı. Bir algoritma tasarlanır. İstenen bilgiler verinin içinden elde edilmeye çalışılır ve bunu bilgisayar kendi kendine yapar. İnstagram'dan bin tane dondurma fotoğrafı çekilmek isteniyor ya da tıbbi bir hastalığa tanı koymak gerekiyor. İşte derin öğrenme bunları yapabilecek bir alan. Bu alan için en çok kullanılan programlama dilleri arasında Python en çok kullanılan dildir ardından C ve C++ sonrasında Java, R ve javascript de çok kullanılanlar arasındadır.
İnsanın Kendi Tanrısını Yaratması
Dikkat! Yapay zeka geliyor. Geleceğin en önemli çalışma alanlarından olan yapay zeka "İnsanın kendi tanrısını yaratmasıdır" diye biliniyor. İnsanlığın kendi geleceğini inşa etmesinde önemli bir rol oynayacaktır yapay zeka. Lazeri icat ettiğimizde diş tedavisinde de kullandık ama roketlerin daha hassas hedef vurmasını da sağladık.
Teknolojinin devrimi sayılan yapay zekayı eğitim sistemine entegre edilirse nasıl bir değişim ve gelişimle karşılaşırdık? Farklı düşünenler olsa da birçok insan yapay zeka eğitimde fark yaratacak diye düşünmekte. İlerleyen yıllarda yapay zekâ ile elimizdeki tüm verileri kullanarak eğilimleri her zamankinden çok daha iyi belirleyecek ve çok daha iyi çözümler üretebileceğiz. Hayatımızın her alanına giren yapay zekâ insanlık tarihindeki en büyük olay olabilir ve şimdiye kadar bildiğimiz tüm gerçekleri değiştirebilir.
Bu alanda kendimizi geliştirmek insanlığa yapılacak en büyük katkı. Ama bu katkı iyi mi kötü bunu bizler belirleyeceğiz. Konu ile ilgili Yapay Zeka ve Akıllı Telefonlar ve Yapay Zeka ve Sektörel Faydaları başlıklı blog yazıları da ilginizi çekebilir.
Yazar: Rahmi Özerdemir
İstanbul İşletme Enstitüsünde yazılarının yayınlanmasını isteyen konuk yazarlarımız için oluşturulan bilgi kartıdır. Birçok alanda ve disiplindeki yazıları bu hesap üzerinde bulabilirsiniz.