Sağlıklı Karar Verme Yöntemleri
Karar Verme Yöntemleri | Önemi ve Amacı | Ek Bilgi |
---|---|---|
Derinlere İnmek | Seçim yapmaktan korkmanın sebeplerini anlamak için iç gözlem yapma | Korkular genellikle gerçekliği yansıtmaz, korkularınızı ve endişelerinizi belirleyin ve analiz edin |
Sonucu Hayal Etmek | Karar sonucunda nasıl hissedeceğinizi önceden düşünerek mantıklı bir karar verme | Kendinizi daha iyi hissettirecek seçeneği bulun ve bu yönde karar verin |
Düşünceleri Kağıda Dökmek | Başıboş düşünceleri somutlaştırmak ve daha net bir şekilde görmek | Yazılı olarak ifade edilen düşünceler, algıyı ve anlamayı artırır |
Araştırma Yapmak | Seçenekleriniz hakkında yeterli bilgi toplayarak bilinçli bir karar verme | Yeterli bilgiye sahip olunca seçim yapma sürecinin zorluğu azalır |
Deneyimlere Göz Atmak | Geçmiş deneyimleri kullanarak aynı hataların tekrarlanmasını önlemek | Geçmiş hatalarınızdan ders çıkarmak ve bundan kaçınmak sizi daha başarılı bir karar verici yapar |
Ne Zaman Karar Vermeli | Duygusal hallerin karar verme sürecine etkisini minimize etmek | Rasyonel düşünme ve mantığa dayalı kararlar genellikle daha sağlıklı sonuçlar verir |
Sorumluluk Almak ve Harekete Geçmek | Kararınıza sahip çıkarak olası sonuçları kabul etmek | Harekete geçmek ve kararlı olmak, daha dik bir duruş ve daha kuvvetli bir kimlik yaratmanıza yardımcı olur |
Sonuçlara odaklanmak yerine cesaret | Karar verme sürecine cesaretle yaklaşarak sonuçlardan korkmayı azaltmak | Cesur olmak ve risk almak, insanın gelişimini sağlar ve yeni fırsatları açar |
Hata yapmaktan korkmamak | Hata yapmanın normal olduğunu anlayarak özgüven kazanmak | Her hata yeni bir öğrenme fırsatıdır ve gelişim için gereklidir |
Kararlılık ve Devam | Bir karar üzerinde ısrarcı olmak ve sonuç için çabalamak | Kararlı olmak, sonuca ulaşmanın en önemli adımıdır |
hepimiz günlük hayatta ufak ya da büyük çaplı seçimler yapıyoruz.yaptığımız bu seçimlerde karar verme mekanizması devreye girer. ancak bazen işler o kadar da kolay olmaz. meslek seçimi, tatil planları hatta daha basiti içeceğimiz kahve türünde bile ya yanlış seçim yaparsam sorusu hep peşimizdedir.
Kolay görünen çoğu seçimler ve kararlar bazılarımız için yanlış karar verme korkusunun getirdiği özgüvensizlikle içinden çıkılmaz bir duruma dönüşebilir. Bununla birlikte hayatımızda daha önemli kararlar vermemiz gereken anların eşiğine geliyor ve tereddüde kapılıyoruz. Ancak elbette bunun da çözümü var.
Derinlere İnmek Neden Önemli?
Seçim yapmaktan neden korkuluyor, öncelikle bu konuyu bir ele alın. Yanlış karar verme düşüncesinden mi korkuyorsunuz? Yargılanmaktan veya pişman olmaktan mı korkuyorsunuz? Cevabınız evet ise yapılan araştırmalar gösteriyor ki henüz sonuca varmamışsınız. Sadece beynimizde canlandırılan olaylar ve öngörülerimiz gerçek olan olaylardan her zaman daha abartılı oluyor. Yani aslında o kadar da korkulacak bir şey yok. Ayrıca zihninizde bir şeyler canlandırırken her zaman tarafsız düşünemeyeceğinizi ve düşüncelere dalıp giderken zihniniz içindeki birçok etkenin o düşünceyi evrimleştirdiğini göz önünde bulundurmayı unutmayın.
Sonucu Hayal Edin
Evet, henüz kararınızı vermiş değilsiniz fakat durumları, kişileri ve hislerinizi en iyi siz değerlendirebilirsiniz. Bunlara dayanarak karar verme aşamasını geçtiğinizde çok da ayrıntılara gömülmeden seçenekler sonucunda neler olabilir kafanızda canlandırın. Hangi durum size daha iyi hissettiriyor? Hangi durum içgüdülerinize göre bariz bir şekilde pişmanlık yaratıyor? Cevaplarınızı ve hislerinizi hafife almayın.
Düşüncelerinizi Kağıda Dökün
Karar verme yolunda başvurabileceğiniz bir diğer yöntem de aklınızdan geçenleri yazmak. Zihninizde başıboş bir şekilde uçuşan düşünceleri somutlaştırarak onlarla yüzleşmek. Bu şekilde bazen sağlıklı bir biçimde yönlendiremediğimiz ve takip edemediğimiz düşüncelerimizin daha çok farkına varabiliriz. Bununla birlikte gözden kaçırdığımız noktaları da net bir şekilde görebilir ve gerçekten isteğimiz net bir şekilde gerçekleşebilir.
Araştırma Yapın
Seçenekleriniz hakkında yeterli ölçüde bilgi toplayın. Onlara mesai harcayın ve kafa yorun. Neden istediğinizi ve neden karar verme aşamanıza onu da dahil ettiğinizi kendinize kanıtlayın. Belki de yeterince istemiyorsunuz ve yeterli bilgiye sahip olmadığınız için bunun farkında değilsiniz. Seçeneklerinizi tanıyın.
Deneyimlerinize Göz Atın
Geçmişte yaşadığınız benzer bir durumu göz önüne getirin ve size hissettirdiği sonuçları hatırlayın. Sizi daha önce üzmüş bir kararı yeniden vermekten kaçının. Unutmayın ki aynı hatayı ikinci kez yapmak onu artık bilinçli bir seçime dönüştürür. Bu da yeni kararlar alırken sorgulama becerinize olan güveninizi zedeler.
Ne Zaman Karar Vermelisiniz?
Üzüntülü, aşırı mutlu ve duygusallık gibi normal benlik seyrinizin dışında yer alan duygu durumları içindeyken karar vermekten kaçının. Rasyonel düşünün. Anlık haz ve dürtülerden uzak bir şekilde daha çok mantığınıza ağırlık verin. Karar vermek için sakince ve sağlıklı düşünebileceğiniz makul zamanlar yaratın.
Sorumluluk Alın ve Harekete Geçin
Sonuçlara odaklanıp onlardan korkmaktansa karar verme konusunda gösterdiğiniz cesaret için kendinizi tebrik edin. Ortaya çıkabilecek her türlü sonucu korkmadan benimseyin ve sahiplenin. Çünkü onlar da size ait düşünceler ve onlar da aslında sizsiniz. Hata yapmaktan korkmayın. Harekete geçin. Kararlılık ve devam insanın en saygıdeğer yanıdır.
Harekete geçtikçe ve doğru adımları takip ettikçe karar vermenin hiç de korkulur bir yanı yok. Herkesin doğrularının kendisine göre değişkenlik gösterdiğini bildiğimize ve hayatımızı da en iyi yine kendimiz tanıdığımıza göre doğru karar vermek çok da zor değil. Mutlu ve sağlıklı kararlar çevrenizdekileri de mutlu eder. Bu konuda karar verme teknikleri ve Sağlıklı Karar Vermenin Altın Kuralları başlıklı blog yazıları size yardımcı olabilir.
İstanbul İşletme Enstitüsünde yazılarının yayınlanmasını isteyen konuk yazarlarımız için oluşturulan bilgi kartıdır. Birçok alanda ve disiplindeki yazıları bu hesap üzerinde bulabilirsiniz.