Sağlık Kurumlarında İş Sağlığı ve Güvenliği
Tehlike Türü | Açıklama | Etkileri |
---|---|---|
Fiziksel Tehlikeler | Çalışma ortamının fiziksel şartları ve çalışma koşulları | Kişinin bedensel sağlığını olumsuz etkileyebilir, iş performansını düşürebilir |
Kimyasal Tehlikeler | Çalışma ortamında bulunan kimyasal maddelere maruz kalma | Kimyasal madde zehirlenmesi, cilt hastalıkları ve solunum problemleri |
Biyolojik Tehlikeler | Hastalık taşıyıcı canlılara veya enfeksiyöz maddelere maruz kalma | İşle alakalı enfeksiyonlar (HIV, tüberküloz vb.) ve mesleki hasarlar |
Ergonomik Tehlikeler | Yanlış postür, ağır yük kaldırma, uzun süreli aynı pozisyonda kalma gibi durumlar | İskelet ve kas sistemlerinde yıpranma, ağrı ve yorgunluk |
Çevresel Tehlikeler | Çalışma ortamının genel hijyen koşulları ve çevresel faktörler | Genel sağlık durumunu bozar, hastalıklara yakalanma riskini artırır |
Psikososyal Tehlikeler | Stres, aşırı iş yükü, işyeri çatışmaları gibi faktörler | Sağlık personelinin ruh hali ve genel sağlığını olumsuz etkileyebilir |
Mesleki Hastalıklar | Çalışma ortamı ve koşulları nedeniyle oluşan hastalıklar | Performans düşüklüğü, iş gücü kaybı, erken emeklilik |
İş Kazaları | Çalışma ortamında yaşanan beklenmedik olaylar ve kaza durumları | Yaralanma, ölüm, iş gücü kaybı, ekonomik problemler |
İş Verimliliği | İş sağlığı ve güvenliği yetersiz olan bir ortamda çalışma | İş verimliliği düşer, personel turnoverı artar, ekonomik zararlar |
Hasta Güvenliği | Risk ve tehlikelerden etkilenen personellerin hastalara olumsuz etkisi | Hasta memnuniyeti düşer, hasta güvenliği risk altındadır |
İnsan hayatının önemli bir parçasını hatta neredeyse bütününü çalışma hayatı oluşturmaktadır. Gün içerisinde belki de en fazla hareketin yaşandığı ortam çalışma ortamıdır. Bu nedenle çalışanın sağlık durumunu bozmaya yönelik tehlike ve riskler oluşturması sebebiyle bedenen, ruhen ve sosyal açılardan iş sağlığı ve güvenliği eğitimi insan yaşamını etkilemektedir. İş günü nasıl verimli geçirilir? sorusunun cevaplarından biri de bu konuda özen göstermektir. İş sağlığı ve güvenliği bakımından önemli tehlikeler ve riskler taşıyan çalışma mekânlarından biri de sağlık hizmetlerinin insanlara sunulduğu hastane ortamlarıdır. Hastane içerisindeki tüm personeller çalıştıkları ortamda fiziksel, kimyasal, biyolojik, ergonomik, çevresel ve psikososyal tehlikelere maruz kalmaktadır. Bu tehlikeler sağlık hizmeti yürüten personellerin çalışma ortamındaki verimliliğinin önemli ölçüde azalmasına neden oluyor. Bununla birlikte iş ortamındaki kazalar ve mesleki hastalıklar artış gösteriyor. Bu durumun yaşanması sağlık personelleri ve hastaları açısından olumsuz yönde etkilemektedir. Bu sebeple çalışılan ortamın iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı kararlarına elverişli hale getirilmesi, hastanede görev yapan personelin çok daha güvenli bir ortamda çalışması açısından önem taşımaktadır.
Sağlık Çalışanlarının İş Sağlığı ve Güvenliği Açısından Maruz Kalabileceği Tehlikeler
Sağlık sektöründe çalışanların bulundukları ortamlardan dolayı kimyasal, ergonomik, çevresel, fiziksel ve biyolojik risklere maruz kalma ihtimalleri azımsanmayacak ölçüdedir. Uluslararası bazı sağlık ve güvenlik kurumları hastane ortamlarında 24 çeşit biyolojik, 25 çeşit kimyasal, 6 çeşit ergonomik, 10 çeşit psikososyal tehlikenin ve risklerin olduğunu bildirmişlerdir. İşin verimliliğini önemli ölçüde düşüren bu riskler, kurumsal olarak ekonomik zarara, iş sağlığı ve güvenliği sorunlarının artmasına ve sağlık sektöründe çalışan personellerin hizmet verdiği hastalara da doğrudan etki etmesine neden oluyor. Bu açıdan bakıldığında sağlık kurumlarının iş sağlığı ve güvenliği kurallarına uygun hale getirilmesi ve bu oluşan risklerin ortadan kaldırılması gerekir.
Sağlık Kurumlarında Biyolojik Açıdan Risk Etmenleri
Sağlık sektöründe çalışan personellerin iş sağlığı ve güvenliği açısından gün içerisinde en fazla maruz kaldıkları ortamın ana faktörü biyolojik risk etmenleridir. Bu durumun neden olduğu çoğu sağlık kurumunda maruz kalınan güvenilirliği az çalışma ortamları, işle alakalı enfeksiyonlara (HIV, tüberküloz vb.) ve mesleki açıdan hasarlara neden olmaktadır.
İş sağlığı ve güvenliği konusunun çok önemli olduğu sağlık sektöründe çalışan personellerin hastane içerisindeki faaliyetlerini yerine getirirken özellikle enjektör uçlarının batması ve kan aracılığıyla bulaşma ihtimali yüksek mikroplara karşı risk altında olmasından dolayı sağlık sektöründe çalışan insanların kan ve vücuttaki diğer sıvılar aracılığıyla bulaşan hepatit B virüsü (HBV), hepatit C virüsü (HCV) ve Brucella gibi insan sağlığını çok önemli ölçüde etkileyebilecek hastalıklarla karşı karşıya kalma riskleri artmaktadır. Ayrıca; sağlık sektöründeki çalışanların mesleki açıdan karşılaşacağı riskler arasında olan solunum yolu aracılığıyla bulaşan mikroplar da iş gücü açısından çok önemli bir kayıptır.
Sağlık Kurumlarında Kimyasal Açıdan Risk Etmenleri
Sağlık personellerinin çalıştığı ortamda insan için zararlı buhar, toz, gaz, sıvı şeklinde 299 farklı kimyasal oluşumun kullanılmakta olduğu iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yapılan incelemeler sonucunda tespit edilmiştir. Sağlık personellerinin yoğunlukla maruz kaldığı kimyasal tehlikeler ve riskler, yüzey temizliği amacıyla kullanılan deterjanlar, aletlerin mikroplardan arındırılması için kullanılan dezenfektanlar ve ameliyathanelerde anestezik gazlar olduğu bildirilmektedir.
Sağlık Kurumlarında Fiziksel Açıdan Risk Etmenleri
Sağlık kurumlarında çalışan personellerin verdikleri hizmetler sırasında maruz kaldıkları fiziki risklerin en başında ışık, ısı ve gürültü gelir. Bu oluşan risklerin iş sağlığı ve güvenliği kanunu uygulanarak ortadan kaldırılması için hastane içerisindeki her bir birimin yeterli ölçüde aydınlatılması, ısıtılması, fiziksel ve psikolojik bir sorun oluşturmayacak şekilde ses seviyesinin ayarlanması gerekir.
Sağlık Kurumlarında Ergonomik Açıdan Risk Etmenleri
Ergonomi, bir diğer adıyla iş bilimi, insanların veya sistemlerin diğer unsurlarla aralarındaki dizgeleri anlamakla uğraşan bir bilimsel disiplindir. Hastane içerisindeki, poliklinik odaları, hastaların beklediği koridor, acil servis, cerrahi, dahiliye servisleri, laboratuvar, yanık-diyaliz merkezleri, banyo tuvalet hizmetleri, çamaşır-ütü üniteleri, gıda üretim tesisleri vb. uygulanacak ergonomik yöntemlerle hastane içerisindeki verimlilik artacak, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili problemlerden kaynaklanan tıbbi sorunlar en aza indirilmiş olacaktır.
İstanbul İşletme Enstitüsünden online İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi alarak bu konuda uzmanlaşmak için ilk adımı atabilirsiniz. Son zamanlarda bu konudaki farkındalığın artması ile iş sağlığı ve güvenliği alanında uzmanlaşan kişilerin de iş olanakları büyük ölçüde artış göstermiştir.
Sağlık Çalışanlarının İş Sağlığı ve Güvenliği Açısından Maruz Kalabileceği Tehlikeler Nedir?
Sağlık sektöründe çalışanların bulundukları ortamlardan dolayı kimyasal, ergonomik, çevresel, fiziksel ve biyolojik risklere maruz kalma ihtimalleri azımsanmayacak ölçüdedir. Uluslararası bazı sağlık ve güvenlik kurumları hastane ortamlarında 24 çeşit biyolojik, 25 çeşit kimyasal, 6 çeşit ergonomik, 10 çeşit psikososyal tehlikenin ve risklerin olduğunu bildirmişlerdir.
Sağlık Kurumlarında Biyolojik Açıdan Risk Etmenleri Nelerdir?
Sağlık sektöründe çalışan personellerin iş sağlığı ve güvenliği açısından gün içerisinde en fazla maruz kaldıkları ortamın ana faktörü biyolojik risk etmenleridir. Bu durumun neden olduğu çoğu sağlık kurumunda maruz kalınan güvenilirliği az çalışma ortamları, işle alakalı enfeksiyonlara (HIV, tüberküloz vb.) ve mesleki açıdan hasarlara neden olmaktadır.
Sağlık Kurumlarında Kimyasal Açıdan Risk Etmenleri Nelerdir?
Sağlık personellerinin yoğunlukla maruz kaldığı kimyasal tehlikeler ve riskler, yüzey temizliği amacıyla kullanılan deterjanlar, aletlerin mikroplardan arındırılması için kullanılan dezenfektanlar ve ameliyathanelerde anestezik gazlar olduğu bildirilmektedir.
Yazar: Ali İmran Çelik
İstanbul İşletme Enstitüsünde yazılarının yayınlanmasını isteyen konuk yazarlarımız için oluşturulan bilgi kartıdır. Birçok alanda ve disiplindeki yazıları bu hesap üzerinde bulabilirsiniz.