İşe Alım Uzmanı Hangi Özelliklere Sahip Olmalıdır?
İşe Alım Uzmanı Özelliği | Neden Önemli | Örnek |
---|---|---|
Mülakata hazır olmak | Mülakatın başarısı, işe alım uzmanının mülakat için ne kadar iyi hazırlandığına bağlıdır. | İşe alım uzmanı, aranan özellikleri ve kaçınılması gereken zayıflıkları belirler ve mülakat sorularını önceden hazırlar. |
Gergin adaylara karşı ön yargılı olmamak | Gergin adayların işlerinde başarılı olabileceği unutulmamalıdır. | İşe alım uzmanı, adayın mülakat performansını genel iş performansının tek göstergesi olarak değerlendirmez. |
Adayları rahatlatmak | Rahat adaylar, becerilerini ve deneyimlerini daha iyi ifade edebilirler. | İşe alım uzmanı, mülakat başlangıcında rahatlatıcı bir açılış konuşması yapabilir. |
Adayları tanımaya çalışmak | Adayın gerçek yetenek ve becerilerini anlamak için. | İşe alım uzmanı, adayın özünü anlamaya yönelik, kitaptan ya da önceden hazırlanmış sorular yerine özgün ve anlamlı sorular sorar. |
Zor sorular sormak | Adayların motivasyonlarını, problem çözme yeteneklerini ve geçmiş davranışlarını anlamak için önemlidir. | İşe alım uzmanı, adayın zorluklarla nasıl baş ettiğini, hedeflere nasıl ulaştığını anlamak için derinlemesine sorular sorar. |
Sadece gerçekten dolacak pozisyonlar için mülakat yapmak | Zamanı etkin kullanmak ve adayların hayal kırıklığını önlemek için. | İşe alım uzmanı, mevcut bir pozisyon olduğunda ve o pozisyonla uyumlu adaylar bulunması gerektiğinde mülakat yapar. |
Doğru pozisyon için adaylarla mülakat yapmak | Adayları gereksiz yere incitmemek ve boşa zaman harcamamak için. | İşe alım uzmanı, ilanı yapılan ve gerçekte aranan özelliklerin farklı olduğu durumlarda adayları yanıltmaz. |
Yasal olmayan sorular sormamak | Bireysel haklara ve yerel yasalara saygı göstermek için. | İşe alım uzmanı, adayın yaş, cinsiyet, dini vb. kişisel durumları hakkında bilgi talep etmez. |
Görünüşe göre karar vermemek | İşe alımın deneyim ve becerilere dayanması gerektiği için. | İşe alım uzmanı, adayın kişisel stilinden veya fiziksel özelliklerinden bağımsız şekilde değerlendirme yapar. |
Adaylara geri bildirim vermek | Adayların, başvuru sürecinde neyi geliştirebileceklerini bilmeleri için. | İşe alım uzmanı, adayın başvurusunun neden başarısız olduğunu profesyonel ve yapıcı bir şekilde açıklar. |
İşverenlerin ideal adayda aradıkları beş özellik başlıklı makaleleri okudukça sinirleniyorum. Adayda aranan özellikler hakkında yazılmış birçok makale varken neden İşe alım uzmanı özellikleri başlıklı makale yok diye düşündüm ve bu yazıyı kaleme aldım. Bir işe başvuru yapan adaylar en kalifiye insan olduklarını göstermek zorundalar ama kimse işe alım uzmanının işe en kalifiye insanı almak için sorumlu olması gerektiğinden bahsetmiyor. Yurtdışında yayınlanan bir makaleye göre, işverenlerin %69’u iş için kalifiye olmayan veya işe uymayan insanları işe aldıklarını söylüyor. Daha da fazlası, işverenler onların kötü işe alım kararlarından dolayı çok büyük paralar; yaklaşık her işe alımda 25,000-50,000 dolar kaybediyorlar. Sizi bilmem ama bu işverenlerin işe alım stratejilerine ve daha da fazlası onların nasıl mülakat yaptığını ve adaylarını nasıl seçtikleri konusunda pek de iyiye işaret etmiyor. Sorduğum birçok işe alım yöneticisine göre bir pozisyon için insanlarla mülakat yapmak yapılacak en kolay şey değildir ve de işin en zevkli tarafı da değildir. Ben şahsen özel olarak sevmedim ama gerekli olan bir süreç. En iyi işe alım uzmanı nasıl olmalıdır? İşte işe alım uzmanının sahip olması gereken 11 özellik:
İşe Alım Uzmanının Sahip Olması Gereken Özellikler Neler?
İşe alım uzmanı mülakata hazır olmalıdır.
Mülakatın başarısı işe alım uzmanının mülakat için hazırlanıp hazırlanmadığına bağlıdır. Bu, adaylarda aradığı özellikleri ve deneyimi tanımlamak anlamına geldiği gibi kaçınmak istediği zayıflıkları da tanımlaması anlamına gelir. Soruları önceden hazırlar ve de mülakattan beş dakika önce hangi mülakat sorularını sorması gerektiğini etraftaki insanlara sormaz.
Gergin adaylara karşı ön yargılı değildir.
Bazı iş arayanlar mülakatta iyi olamazlar, ama bu onların işlerindeki görevlerinde başarı gösteremeyecekleri anlamına gelmez. Eğer mülakat için hazır değillerse veya kitaplarda veya makalelerde belirtilen gaflardan, mülakat hatalarından birini yaparlarsa bu tamamen farklı bir durum. İyi bir işe alım uzmanı böyle zayıf ilk izlenimleri her zaman görmezden gelecektir.
Adayları rahatlatır.
Önceki özelliğe bağlı olarak, en iyi işe alım uzmanı adayları rahatlatarak, onların stres seviyesini indirmeyi dener. Harika bir açılış konuşması şöyle olabilir "rahatlamanı ve bu mülakata odaklanmanı istiyorum. Seni tanımak istiyorum ki becerilerin ve deneyimin hakkında iyi bir yargıya varabileyim." Bu adayların en iyi yanlarını öne çıkarır.
Adayı tanımaya çalışır.
Burası oldukça önemli. İşe alım uzmanı iyi ve kaliteli sorular sormalıdır. Kitaptan okunan veya üç yıl önce bir önceki işe alım uzmanları işe alımında sorulan sorular değil.
Adayların özüne inen zor sorular sorun.
Birçok işveren adayın geçmişteki davranışlarına ve de engelleri aşmak için olan motivasyonuna dayalı olarak gelecekte nasıl davranacağına karar vermede bireyin yeteneklerinin çok etkili olduğunu kabul eder. 2. Özelliğe bağlı olarak, en iyi işe alım uzmanı bu soruların adayları geleneksel sorulardan çok daha fazla strese sokacağını bilir, bu yüzden performans hakkında daha az endişe duyar.
Var olan bir iş için adaylarla mülakat yapar.
Tabii ki de şirkette birisinin bir pozisyonu doldurması gerek ama şirket içeriden bir adayla devam etmeyi planlıyor ve de mülakatı laf olsun diye yapıyorsa bu herkes için vakit kaybıdır ve de adaylar için tam bir hayal kırıklığıdır. Bu tamamen yanlıştır. Şaka değil, bunu yapanlar çok...
Doğru pozisyon için adaylarla mülakat yapar.
En iyi işe alım uzmanı iş ilanında verilenden farklı isteklere sahip olan bir pozisyon için adaylarla mülakat yapmaz. Birçok arkadaşım bana ideal iş için hazırlıklarını yaptıklarını, ama gereken özelliklerin kendilerini aştığını ve de onları direkt olarak role uyumsuz gösterdiklerini söyledi. Büyük vakit kaybı.
Yasal olmayan sorular sormaz.
Bir telefon mülakatında arkadaşlarımdan birine kaç yaşında olduğu soruldu. Diğer illegal olan sorular şunları içerir: Hangi ülkedensiniz? Çocuğunuz var mı? İlaç kullanıyor musunuz? En iyi işe alım uzmanı ırk, renk, cinsiyet, din, kökeni, doğum yeri, yaş, engel, maddi/aile durumu vs gibi soruları sormaz. En iyi işe alım uzmanı daha iyisini yapar.
Görünüşe göre karar vermez.
Bir keresinde çok genç ve de çekici bir kadını işe alan biriyle çalıştım. Merak ediyorum acaba birçok kalifiye olan insan o insanın görünüş standartlarına uymadığı için mi reddedilmişti? En iyi işe alım uzmanı görünüşe önem vermez ve de teknik ve kişisel uyuma odaklanır; iş için doğru olan insanları almak ister; ofise model aramaz.
Reddedilen bir aday neden diye sorduğunda geri bildirim verir.
Bu zor çünkü bazı adaylar ağlayabilir veya işe alım uzmanını daha fazla bilgi için baskı altına alabilir. Geri bildirim neden önemlidir? Birçok iş arayan insan basitçe bir sonraki mülakatta neyi daha iyi yapmaları gerektiğini bilmek ister, daha fazlasını değil. Adayın sorulara nasıl cevaplar verdiğini, hangi özelliklere sahip olmadığını veya şirket için neden kişisel olarak bir uyum olmadıkları konusunda eleştiri yapan işe alım uzmanını alkışlarım. Daha önce söylediğim gibi, kusursuz işe alım kararları almak insanların düşündüğü kadar kolay değildir, bu sebepten dolayı işe alım uzmanlarının %69’u bir noktada yanlış kararlar bir noktada veriyorlar. Ama eğer işe alım uzmanları en iyi adayı işe almayı amaç edinirlerse sadece kendilerini değil aynı zamanda işe alacakları insandan almaları gereken bilgiyi nasıl alacaklarını düşünmeliler. Son olarak...
Ret mektubu gönderir.
Kariyer sitelerinden gönderilen otomatik mesajlardan bahsetmiyorum. İlgilisine yazılmış, gerekçeli bir mail ya da sms... Biraz da nazikçe...
Mülakat Teknikleri Öğrenilir mi?
Elbette. Mülakat Teknikleri Eğitimi ile daha sağlıklı bir mülakat gerçekleştirebilirsiniz.
Celal Bayar Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesinde Lisans eğitimleri, Yıldız Teknik Üniversitesi İnsan Kaynakları Yönetimi ve Beykent Üniversitesinde İşletme Yönetimi üzerine Tezli Yüksek Lisans yapmıştır. Halen insan kaynakları üzerine doktora tezi yazmakta ve işletmelere insan kaynakları üzerine danışmanlık yapmaktadır.