İlk İş Günü: Şirket Kültürünü Anlayın
Yeni bir işe başlamak, heyecan verici olduğu kadar stresli de olabilen bir deneyimdir. İlk günün nasıl geçeceği, şirketin kültürünü anlamaya çalışmak, çalışma arkadaşlarıyla tanışmak ve iş süreçlerini öğrenmek, her yeni çalışanın karşılaştığı zorluklardandır. Bundan yıllar önce, insan kaynakları alanında ilk işime başladığımda yaşadığım deneyimleri paylaşarak, sizlere şirket kültürünü anlamanın önemini ve bu süreci kolaylaştıracak ipuçlarını aktarmak istiyorum.
İlk İzlenimlerin Önemi
İlk gün, şirket hakkındaki ilk izlenimlerinizi oluşturduğunuz önemli bir andır. Ofise adım attığınız andan itibaren, çevrenizi gözlemleyin ve detaylara dikkat edin. Çalışanların giyim tarzları, iletişim şekilleri ve genel atmosfer hakkında fikir edinmeye çalışın.
Benim ilk işimdeki deneyimime göre, şirketin casual giyim tarzı benimsediğini ve çalışanlar arasında samimi bir iletişim olduğunu fark etmem, kültüre uyum sağlamam konusunda bana yardımcı olmuştu. Ofise girdiğimde, herkesin rahat ve günlük kıyafetler giydiğini, birbirleriyle şakalaştığını ve güler yüzlü olduğunu görmüştüm. Bu, bende hemen olumlu bir izlenim bırakmış ve kendimi daha rahat hissetmemi sağlamıştı.
Gözlem Yapmak
Şirket kültürünü anlamak için en etkili yollardan biri, etrafınızı dikkatli bir şekilde gözlemlemektir. Toplantılarda nasıl bir iletişim tarzı benimsendiğini, çalışanların birbirleriyle olan etkileşimlerini ve genel çalışma ortamını inceleyin. Bu gözlemler, kültürün yazılı olmayan kurallarını çözmenize yardımcı olacaktır.
İlk günümde, takımımın haftalık toplantısına katıldım ve herkesin fikrini açıkça ifade ettiğini, yöneticinin de bu fikirleri dikkatle dinlediğini gördüm. Toplantı boyunca, çalışanlar arasında saygılı bir diyalog ve işbirlikçi bir yaklaşım hakimdi. Fikirler tartışılıyor, farklı görüşler dikkate alınıyordu. Bu gözlem, şirketin açık iletişimi ve katılımcı bir yaklaşımı benimsediğini anlamamı sağladı.
Öte yandan, ofis düzenine bakarak da şirketin değerleri hakkında çıkarımlar yapabilirsiniz. Açık ofis planı, şeffaflığa ve işbirliğine önem verildiğini gösterirken, kapalı kapılar ve hiyerarşik bir yerleşim, daha geleneksel ve resmi bir kültüre işaret edebilir. Benim ilk iş yerimde, açık ofis düzeni ve ortak çalışma alanları, işbirliğine dayalı bir kültürün benimsendiğini ortaya koyuyordu.
Sorular Sormak
Gözlem yapmak önemli olsa da, bazen kültürün belirli yönlerini anlamak için doğrudan soru sormak gerekebilir. Çalışma arkadaşlarınıza, yöneticinize ve diğer departmanlardaki kişilere, şirket kültürü hakkında sorular yöneltin. Örneğin, "Burada en çok neye değer veriliyor?" veya "Başarılı olmak için hangi niteliklere sahip olmak gerekiyor?" gibi sorular, kültürün temel değerlerini anlamanıza yardımcı olabilir.
Ben de ilk haftamda, yöneticime şirkette en çok neye önem verildiğini sorduğumda, "Müşteri memnuniyeti ve çalışanların mutluluğu," cevabını almıştım. Bu yanıt, benim için şirketin önceliklerini netleştirmiş ve kültürün ana odak noktalarını anlamama yardımcı olmuştu. Ayrıca, insan kaynaklarındaki bir meslektaşıma başarılı olmak için hangi becerilere ihtiyacım olduğunu sorduğumda, "İletişim becerileri, empati ve proaktif olmak," gibi özelliklerin altını çizmişti. Bu bilgiler, şirketin beklentilerini ve değer verdiği nitelikleri kavramama yardımcı oldu.
Değerleri Keşfetmek
Her şirketin kendine özgü değerleri vardır ve bu değerler, kültürün temelini oluşturur. Şirketin misyon ve vizyon ifadelerini okuyun, varsa etik kuralları ve davranış kodlarını inceleyin. Bunlar, şirketin neye önem verdiğini ve çalışanlardan ne tür davranışlar beklediğini anlamanıza yardımcı olacaktır.
Benim ilk işimdeki deneyimim, değerleri keşfetmenin önemini açıkça ortaya koyuyordu. Şirketin web sitesindeki "Hakkımızda" bölümünü okuduğumda, müşteri odaklılık, yenilikçilik ve takım çalışmasının ön plana çıktığını fark ettim. Bu değerler, günlük iş süreçlerinde ve çalışanların davranışlarında da kendini gösteriyordu. Örneğin, müşteri geri bildirimlerine hızla yanıt vermek, yeni fikirler üretmek için beyin fırtınası toplantıları yapmak ve departmanlar arası işbirliğini teşvik etmek gibi uygulamalar, şirketin değerlerini somut hale getiriyordu.
Hikayeler ve Kahramanlar
Şirket kültürünü daha iyi anlamak için, çalışanların anlattığı hikayelere ve bahsettiği kahramanlara dikkat edin. Bu hikayeler, geçmişteki başarıları, zorlukların nasıl aşıldığını ve şirketin değerlerini yansıtan örnek olayları içerebilir. Kahramanlar ise, şirket kültürünü en iyi temsil eden ve diğer çalışanlar tarafından örnek alınan kişilerdir.
İlk ayımda, bir meslektaşımın anlattığı bir hikaye, şirketin zorluklarla nasıl başa çıktığını ve ekip çalışmasına ne kadar önem verdiğini anlamamı sağlamıştı. Hikayede, bir projenin teslim tarihine yetişmek için tüm ekibin nasıl bir araya geldiği ve birlikte çalışarak başarıya ulaştığı anlatılıyordu. Ekip üyeleri, kişisel zamanlarından fedakarlık ederek ve birbirlerine destek olarak projeyi zamanında teslim etmişlerdi. Bu hikaye, benim için şirket kültürünün güçlü yanlarından birini vurgulayan etkileyici bir örnekti.
Bir başka örnek de, şirketteki herkesin saygı duyduğu bir yöneticinin liderlik tarzıyla ilgiliydi. Bu yönetici, astlarını dinleyen, onları güçlendiren ve her zaman etik davranışlar sergileyen biriydi. Çalışanlar, onun özelliklerinden bahsederken gururlanıyor ve onu rol model olarak görüyorlardı. Bu kahraman, şirketin liderlik anlayışını ve değerlerini somutlaştıran bir figürdü.
Kültüre Uyum Sağlamak
Şirket kültürünü anladıktan sonraki adım, bu kültüre uyum sağlamaktır. Ancak bu, kendi değerlerinizden ve kişiliğinizden ödün vermeniz gerektiği anlamına gelmez. Bunun yerine, kültürün sizin değerlerinizle uyumlu yönlerini bulun ve bunları öne çıkarın.
Kendiniz Olun
Şirket kültürüne uyum sağlarken, kendiniz olmayı unutmayın. Farklı düşüncelerinizi ve bakış açılarınızı paylaşmaktan çekinmeyin. Çeşitlilik, birçok şirketin değer verdiği bir unsurdur ve sizin eşsiz perspektifiniz, kültürü daha da zenginleştirebilir.
İlk işimde, kültüre uyum sağlamaya çalışırken kendi fikirlerimi ifade etmekten çekindiğim zamanlar olmuştu. Ancak bir toplantıda farklı bir bakış açısı sunduğumda, yöneticimin bunu takdir ettiğini ve cesaretlendirdiğini gördüm. Toplantıdan sonra beni yanına çağırarak, "Farklı perspektifler sunmaya devam et. Bunlar bizi daha iyiye götürür," demişti. Bu deneyim, özgünlüğün önemini ve kendi sesimi bulmam gerektiğini bana hatırlattı.
Elbette, kültüre uyum sağlarken, şirketin temel değerleriyle çelişen davranışlardan kaçınmak önemlidir. Örneğin, şirket dürüstlüğe büyük önem veriyorsa, etik olmayan davranışlar sergilemek uygun olmayacaktır. Ya da ekip çalışması ön plandaysa, sürekli bireysel başarıları öne çıkarmak doğru bir yaklaşım olmaz. Burada önemli olan, kendi özünüzü korurken, şirketin değerleriyle uyumlu hareket etmektir.
İlişkiler Kurmak
Kültüre uyum sağlamanın en etkili yollarından biri, şirketteki insanlarla ilişkiler kurmaktır. Çalışma arkadaşlarınızla sohbet edin, ortak ilgi alanları bulun ve birlikte vakit geçirin. Bu sayede, kültürün sosyal yönünü deneyimleyebilir ve aidiyet duygusunu geliştirebilirsiniz.
İlk haftalarımda, öğle yemeklerinde farklı departmanlardan çalışanlarla tanışmaya özen göstermiştim. Bu sohbetler sayesinde, şirketin farklı bölümlerindeki kültürel dinamikleri daha iyi anlama fırsatı bulmuştum. Örneğin, pazarlama ekibinin yaratıcılığa ve yeniliğe önem verdiğini, finans ekibinin ise disiplin ve detaylara odaklandığını görmüştüm. Bu farklılıkları anlamak, departmanlar arası işbirliği yaparken empati kurmamı ve daha etkili iletişim kurmamı sağlamıştı.
Ayrıca, şirket içi etkinliklere ve gönüllü projelere katılmak da ilişkiler geliştirmek için harika fırsatlardır. Benim ilk işimde, şirketin düzenlediği bir sosyal sorumluluk projesinde yer almıştım. Farklı departmanlardan çalışanlarla birlikte, bir okulu boyamış ve çocuklara kitaplar dağıtmıştık. Bu deneyim, aramızdaki bağları güçlendirmiş ve şirket kültürünün bir parçası olmamı sağlamıştı.
Şirket kültürünü anlamak ve ona uyum sağlamak, yeni bir işe başlarken karşılaştığımız en büyük zorluklardan biridir. Ancak ilk günden itibaren gözlem yaparak, sorular sorarak ve şirketin değerlerini keşfederek bu süreci kolaylaştırabiliriz. Kültüre uyum sağlarken kendi özgünlüğümüzü korumak ve ilişkiler kurmak da büyük önem taşır.
Yıllar önce insan kaynakları alanındaki ilk işime başladığımda, tüm bu unsurların kültürü anlamadaki rolünü deneyimleme fırsatım oldu. Gözlemlerim, sorularım ve ilişkilerim sayesinde şirketin değerlerini özümsedim ve kültürün bir parçası haline geldim. Sizin de benzer bir yolculuğa çıkacağınızı ve şirketinizin kültürünü keşfederken kendi yolunuzu bulacağınızı umuyorum.
Unutmayın, her şirketin kendine özgü bir kültürü vardır ve hiçbir kültür mükemmel değildir. Önemli olan, sizin değerlerinizle uyumlu bir kültür bulmak ve bu kültürü geliştirmek için katkıda bulunmaktır. İlk gününüzden itibaren şirket kültürünü anlamaya ve ona uyum sağlamaya odaklanarak, başarılı ve mutlu bir iş hayatının temellerini atabilirsiniz.
Son olarak, şirket kültürünü anlama ve uyum sağlama sürecinin zaman aldığını hatırlatmak isterim. Sabırlı olun, açık fikirli olun ve her gün yeni bir şey öğrenmeye çalışın. Zamanla, şirketin bir parçası haline gelecek ve kültürün sizin de katkılarınızla şekillendiğini göreceksiniz.
Yeni işinizde size başarılar diliyorum. Kültürü keşfetme yolculuğunuzda keyifli ve öğretici deneyimler yaşamanızı temenni ediyorum.
Hacettepe Üniversitesi Aile ve Tüketim Bilimleri Bölümü mezunuyum. Blog yazarlığı ve insan kaynakları yönetimi sertifikalarım var. İngilizce dilinde yüksek lisans derecem var ve 3 yıl ABD'de yaşadım.