Şirket Kültürünü Anlamak: İlk Gün İpuçları

Yeni bir ise baslamak, heyecan verici oldugu kadar stresli de olabilen bir deneyimdir. Ilk gunun nasil gececegi, şirket kültürünü anlamaya calismak, calisma arkadaslariyla tanismak ve is sureclerini ogrenmek, her yeni calisanin karsilastigi zorluklardandir. Bundan yillar once, insan kaynaklari alaninda ilk isime basladigimda yasadigim deneyimleri paylasarak, sizlere sirket kulturunu anlamanin onemini ve bu sureci kolaylastiracak ipuclarini aktarmak istiyorum.

Sirket kulturu, bir sirketin degerleri, inanclari, davranislari ve geleneklerinin birlesiminden olusan benzersiz bir yapidir (Schein, 2010). Her sirketin kendine ozgu bir kulturu vardir ve bu kultur, calisanlarin is yapma sekli, iletisim tarzi ve sirket icindeki iliskilerini sekillendiren onemli bir unsurdur.

Ilk Izlenimlerin Önemi

Ilk gun, sirket hakkindaki ilk izlenimlerinizi olusturdugunuz onemli bir andir. Ofise adim attiginiz andan itibaren, cevrenizi gozlemleyin ve detaylara dikkat edin. Calisanlarin giyim tarzları, iletisim sekilleri ve genel atmosfer hakkinda fikir edinmeye calisin.

Benim ilk isimdeki deneyimime gore, sirketin casual giyim tarzi benimsedigini ve calisanlar arasinda samimi bir iletisim oldugunu fark etmem, kulture uyum saglamam konusunda bana yardimci olmustu. Ofise girdigimde, herkesin rahat ve gunluk kiyafetler giydigini, birbirleriyle sakalastigini ve guler yuzlu oldugunu gormustum. Bu, bende hemen olumlu bir izlenim birakmis ve kendimi daha rahat hissetmemi saglamisti.

Giyim tarzina ek olarak, ofis atmosferi de sirketin kulturunu yansitan onemli bir unsurdur. Miller ve Friedman (2017), fiziksel calisma ortaminin sirket kulturu uzerindeki etkisini incelemis ve acik ofis planlari, toplantı odalari ve ortak calisma alanları gibi faktörlerin calisanlar arasindaki isbirligi ve iletisimi etkiledigini saptamiştır.

Gözlem Yapmanın Önemi

Sirket kulturunu anlamak icin en etkili yollardan biri, etrafinizi dikkatli bir sekilde gozlemlemektir. Toplantilarda nasil bir iletisim tarzi benimsendigini, calisanlarin birbirleriyle olan etkilesimlerini ve genel calisma ortamini inceleyin. Bu gozlemler, kulturun yazili olmayan kurallarini cozmenize yardimci olacaktir.

Ilk gunumde, takimimin haftalik toplantisina katildim ve herkesin fikrini acikca ifade ettigini, yoneticinin de bu fikirleri dikkatle dinledigini gordum. Toplanti boyunca, calisanlar arasinda saygili bir diyalog ve isbirlikci bir yaklasim hakimdi. Fikirler tartisiliyor, farkli gorusler dikkate aliniyordu. Bu gozlem, sirketin acik iletisimi ve katilimci bir yaklasimi benimsedigini anlamami sagladi.

Ote yandan, ofis duzenine bakarak da sirketin degerleri hakkinda cikarimlar yapabilirsiniz. Acik ofis plani, seffafliga ve isbirligine onem verildigini gosterirken, kapali kapilar ve hiyerarsik bir yerlesim, daha geleneksel ve resmi bir kulture isaret edebilir. Benim ilk is yerimde, acik ofis duzeni ve ortak calisma alanlari, isbirligine dayali bir kulturun benimsendigini ortaya koyuyordu.

Yapılan araştırmalar, ofis yerleşiminin çalışanların davranışları ve etkileşimleri üzerinde önemli bir etkisi olduğunu göstermiştir. Örneğin, Allen ve Gerstberger (1973) tarafından yapılan bir çalışmada, açık ofis düzeninin çalışanlar arasındaki iletişimi ve işbirliğini artırdığı bulunmuştur.

İş Yerinde Sorular Sormanın Önemi

Gozlem yapmak onemli olsa da, bazen kulturun belirli yonlerini anlamak icin dogrudan soru sormak gerekebilir. Calisma arkadaslariniza, yoneticinize ve diger departmanlardaki kisilere, şirket kültürü hakkinda sorular yoneltin. Ornegin, "Burada en cok neye deger veriliyor?" veya "Basarili olmak icin hangi niteliklere sahip olmak gerekiyor?" gibi sorular, kulturun temel degerlerini anlamaniza yardimci olabilir.

Ben de ilk haftamda, yoneticime sirkette en cok neye onem verildigini sordugumda, "Musteri memnuniyeti ve calisanlarin mutlulugu," cevabini almistim. Bu yanit, benim icin sirketin onceliklerini netlestirmis ve kulturun ana odak noktalarini anlamama yardimci olmustu. Ayrica, insan kaynaklarindaki bir meslektasima basarili olmak icin hangi becerilere ihtiyacim oldugunu sordugumda, "Iletisim becerileri, empati ve proaktif olmak," gibi ozelliklerin altini cizmisti. Bu bilgiler, sirketin beklentilerini ve deger verdigi nitelikleri kavramama yardimci oldu.

Sirket kulturu hakkinda soru sormak, yeni calisanlar icin onemli bir bilgi kaynagi olabilir. Wasserman ve Yehoshua (2016), orgutsel sosyallesme surecinde soru sormanin rolunu incelemis ve yeni calisanlarin sorulari araciligiyla orgutsel normlari, beklentileri ve degerleri daha hizli ozumseyebildiklerini ortaya koymustur.

Değerleri Keşfetmek

Her sirketin kendine ozgu degerleri vardir ve bu degerler, kulturun temelini olusturur. Sirketin misyon ve vizyon ifadelerini okuyun, varsa etik kurallari ve davranis kodlarini inceleyin. Bunlar, sirketin neye onem verdigini ve calisanlardan ne tur davranislar bekledigini anlamaniza yardimci olacaktir.

Benim ilk isimdeki deneyimim, degerleri kesfetmenin onemini acikca ortaya koyuyordu. Sirketin web sitesindeki "Hakkimizda" bolumunu okudugumda, musteri odaklilik, yenilikcilik ve takim calismasinin on plana ciktigini fark ettim. Bu degerler, gunluk is sureclerinde ve calisanlarin davranislarinda da kendini gosteriyordu. Ornegin:

Musteri geri bildirimlerine hizla yanit vermek

Yeni fikirler uretmek icin beyin firtinasi toplantilari yapmak

Departmanlar arasi isbirligini tesvik etmek

gibi uygulamalar, sirketin degerlerini somut hale getiriyordu.

Chatman ve O'Reilly (2016), güçlü bir kurumsal kültürün, çalışanların değerleri ve davranışları ile örgütün değerleri arasındaki uyumdan kaynaklandığını ileri sürmüştür. Bu nedenle, şirketin değerlerini anlamak ve bunları kendi değerlerinizle uyumlu hale getirmek, başarılı bir uyum süreci için kritik öneme sahiptir.

Hikayeler ve Kahramanlar

Sirket kulturunu daha iyi anlamak icin, calisanlarin anlattigi hikayelere ve bahsettigi kahramanlara dikkat edin. Bu hikayeler, gecmisteki basarilari, zorluklarin nasil asildigini ve sirketin degerlerini yansitan ornek olaylari icerebilir. Kahramanlar ise, sirket kulturunu en iyi temsil eden ve diger calisanlar tarafindan ornek alinan kisilerdir.

Ilk ayimda, bir meslektasimin anlattigi bir hikaye, sirketin zorluklarla nasil basa ciktigini ve ekip calismasina ne kadar onem verdigini anlamami saglamisti. Hikayede, bir projenin teslim tarihine yetismek icin tum ekibin nasil bir araya geldigi ve birlikte calisarak basariya ulastigi anlatiliyordu. Ekip uyeleri, kisisel zamanlarindan fedakarlik ederek ve birbirlerine destek olarak projeyi zamaninda teslim etmislerdi. Bu hikaye, benim icin sirket kulturunun guclu yanlarindan birini vurgulayan etkileyici bir ornekti.

Bir baska ornek de, sirketteki herkesin saygi duydugu bir yoneticinin liderlik tarziyla ilgiliydi. Bu yonetici, astlarini dinleyen, onlari guclendiren ve her zaman etik davranislar sergileyen biriydi. Calisanlar, onun ozelliklerinden bahsederken gururlaniyor ve onu rol model olarak goruyorlardi. Bu kahraman, sirketin liderlik anlayisini ve degerlerini somutlastiran bir figurdu.

Martin ve Siehl (1983), örgüt kültürünün oluşumunda ve sürdürülmesinde hikayelerin önemli bir rol oynadığını vurgulamıştır. Bu hikayeler, kültürel değerleri ve normları somutlaştırarak çalışanlara ilham verir ve rehberlik eder.

Şirket Kültürüne Uyum Sağlama

Sirket kulturunu anladiktan sonraki adim, bu kulture uyum saglamaktir. Ancak bu, kendi degerlerinizden ve kisiliginizden odun vermeniz gerektigi anlamina gelmez. Bunun yerine, kulturun sizin degerlerinizle uyumlu yonlerini bulun ve bunlari one cikarin.

Kendiniz Olun

Sirket kulturune uyum saglarken, kendiniz olmayi unutmayin. Farkli dusuncelerinizi ve bakis acilarinizi paylasmaktan cekinmeyin. Cesitlilik, bircok sirketin deger verdigi bir unsurdur ve sizin essiz perspektifiniz, kulturu daha da zenginlestirebilir.

Ilk isimde, kulture uyum saglamaya calisirken kendi fikirlerimi ifade etmekten cekindigim zamanlar olmustu. Ancak bir toplantida farkli bir bakis acisi sundugumda, yoneticimin bunu takdir ettigini ve cesaretlendirdigini gordum. Toplantidan sonra beni yanina cagirarak, "Farkli perspektifler sunmaya devam et. Bunlar bizi daha iyiye goturur," demisti. Bu deneyim, ozgunlugun onemini ve kendi sesimi bulmam gerektigini bana hatirlatti.

Elbette, kulture uyum saglarken, sirketin temel degerleriyle celisen davranislardan kacinmak onemlidir. Ornegin, sirket durustluge buyuk onem veriyorsa, etik olmayan davranislar sergilemek uygun olmayacaktir. Ya da ekip calismasi on plandaysa, surekli bireysel basarilari one cikarmak dogru bir yaklasim olmaz. Burada onemli olan, kendi ozunuzu korurken, sirketin degerleriyle uyumlu hareket etmektir.

Cable, Gino ve Staats (2013), çalışanların otantik benliklerini ifade etmelerine izin veren örgütlerin, daha yüksek çalışan memnuniyeti, bağlılığı ve performansı sağladığını bulmuştur. Bu nedenle, şirket kültürüne uyum sağlarken kendi özgünlüğünüzü korumak son derece önemlidir.

Çalışma Arkadaşlarıyla İlişkiler

Kulture uyum saglamanin en etkili yollarindan biri, sirketteki insanlarla iliskiler kurmaktir. Calisma arkadaslarinizla sohbet edin, ortak ilgi alanlari bulun ve birlikte vakit gecirin. Bu sayede, kulturun sosyal yonunu deneyimleyebilir ve aidiyet duygusunu gelistirebilirsiniz.

Ilk haftalarimda, ogle yemeklerinde farkli departmanlardan calisanlarla tanismaya ozen gostermistim. Bu sohbetler sayesinde, sirketin farkli bolumlerindeki kulturel dinamikleri daha iyi anlama firsati bulmustum. Ornegin:

Pazarlama ekibinin yaraticiliga ve yenilige onem verdigini,

Finans ekibinin ise disiplin ve detaylara odaklandigini

gormustum. Bu farkliliklari anlamak, departmanlar arasi isbirligi yaparken empati kurmami ve daha etkili iletisim kurmami saglamisti.

Ayrica, sirket ici etkinliklere ve gonullu projelere katilmak da iliskiler gelistirmek icin harika firsatlardir. Benim ilk isimde, sirketin duzenledigi bir sosyal sorumluluk projesinde yer almistim. Farkli departmanlardan calisanlarla birlikte, bir okulu boyamis ve cocuklara kitaplar dagitmistik. Bu deneyim, aramizdaki baglari guclendirmis ve sirket kulturunun bir parcasi olmami saglamisti.

Groysberg, Lee, Price ve Cheng (2018), olumlu is iliskilerinin ve guclu bir baglanti hissinin, yeni calisanlarin uyum surecini hizlandirdigini ve is tatminini artirdigini ortaya koymustur. Bu nedenle, calisma arkadaslarinizla iliskiler kurmaya ve guclendirmeye oncelik vermek, basarili bir uyum surecinin anahtaridir.