Binlerce Yıllık Birikim: Beden Dili

beden dili nedir? duygu, düşüncelerimiz jest, mimik ve vücut hareketleri ile sözsüz olarak ifade edilir. buna da beden dili denir. i̇nsanların var oluşundan bu yana dek tüm davranış, duruş, istek ve arzularını ifade etmek için oluşturduğu anlatım şekillerinin en ilkel olanı beden dilidir. kişiler iletişim anında birçok şekilde bağlantı kurarlar. yüzdelik dilime göre insanlar beden dilini yüzde 55, ses tonu ile iletişimi yüzde 35, kelimeler ile iletişimi de yüzde 10 kullanıyor.

Beden Dilini Anlamak

Hayatımızın birçok anında farkında olmadan beden dili hareketleri ile birçok mesaj veririz. Ve hatta farkında olmadan iletişim halinde olduğumuz kişilerin beden dilini de tanımlayamasak bile anlarız. İş sektöründe mülakatlar, pazarlama sektöründe satış vb. gibi alanlarda kullanımı oldukça yaygınlaşan beden dili eğitimi gittikçe önem kazanmakta, insanlığın kendisini daha iyi tanımasını da sağlamaktadır. 

Beden Dili Davranışları Neler?

• Konuştuğunuz kişinin koluna dokunmak ona güven verir. (Yöresel ve inançsal farklılıkları dikkate almak gerekir).

• Yumrukları sıkmak içten içe bir öfkenin habercisi olabilir.

• Konuştuğunuz kişi sürekli gözlerini kaçırıyor ise sizden bir şeyler saklıyor olabilir yahut utanmış da olabilir.

• Konuşma esnasında saatine sık sık bakıyorsa konuşmadan sıkıldığı anlamına gelir

• Aşırı el sıkışma üstünlük ve otorite kurma eğiliminden gelir. Tam tersi olarak temas etmekten çekinen ucu ucuna tokalaşan kişide de özgüven eksikliği olabilir.

• Karşınızdaki kişi ellerini çok açıyor, abartılı jest ve mimikler sergiliyorsa bu da bilmenizi istemediği bir şey olduğunu ifade eder.

• Çok kırpılan gözlerde sıkılmanın ifadesidir.

Beden Dili Mesafeleri

İnsanların genel olarak mesafe konusunda kuralları vardır. Her ne kadar yöresel veya dinsel açıdan değişiklikler gösterse de temel olarak mahrem bölge, kişisel bölge, sosyal bölge ve ortak bölgeden bahsedebiliriz.

15-45 cm arası mesafe. Bu mesafe duygusal anlamda yakın bireyler içindir.

Kişisel alan kavramının, 1950'lerde konuyla ilgili kapsamlı araştırmalar yapan Amerikalı antropolog Edward T. Hall'dan kaynaklandığı düşünülmektedir. O zamandan bu yana, kişisel alan fikri psikoloji ve sosyoloji gibi alanlarda yaygın olarak incelenmiştir. Genel olarak kişisel alan, kendimizle başkaları arasında bıraktığımız ve kendimizi rahat hissettiğimiz mesafe olarak tanımlanabilir. Bu mesafe kişiye ve duruma göre değişmekle birlikte, genel olarak yabancılarla yakın arkadaşlarımız ya da aile üyelerimize kıyasla daha büyük bir mesafeyi koruduğumuz kabul edilmektedir.

Hall'un araştırmasına göre, duygusal olarak yakın bireyler için ideal mesafe 15-45 cm'dir. Bu mesafe, rahatça etkileşime girebilecek kadar yakın hissetmemizi sağlar, ancak istila edilmiş veya rahatsız hissedecek kadar da yakın değildir. Bu nedenle, birçok insanın uzun süre göz teması kurmakta zorlanması şaşırtıcı değildir; doğal eğilimimiz birbirimizin kişisel alanına saygı duymaktır. Sonuç olarak, kişisel alanı anlamak ve saygı göstermek insan sosyal etkileşiminin önemli bir parçasıdır.

45-130 cm arası mesafe. Bu mesafe arkadaş ortamında bir araya gelmiş diğer kişilerle araya konan mesafe ile örneklendirilebilir.

45-130 cm arasındaki mesafe, arkadaşlar ve bir araya gelen diğer insanlar arasındaki mesafe ile örneklendirilebilir. Bu, insanların başkalarıyla etkileşimde bulunurken kendilerini en rahat hissettikleri ortalama mesafedir. 45 cm'den daha yakın olan her şey samimi olarak kabul edilirken, 130 cm'den daha uzak olan her şey rahat etkileşim için çok uzak olarak kabul edilir. Bu aralık "sosyal bölge" olarak bilinir ve etkileşimin kültürüne ve bağlamına bağlı olarak değişir. Ancak genel olarak sosyal alan, başarılı insan etkileşimlerinde kilit bir faktördür. Sosyal alanı anlayarak ve saygı göstererek, etkileşimlerimizin ilgili herkes için rahat ve keyifli olmasını sağlayabiliriz.

1 m ve 6 metreye kadar olan mesafe. Bu mesafe de birbirini çok iyi tanımayan bireyler arası mesafedir. Ayrıca sosyal mesafe de denebilir.

Sosyal mesafe, insanların rahat bir kişisel alan seviyesini korumak için diğerlerinden uzak tutmaları gerektiğini düşündükleri kişiler arası alandır. Kişisel alan kavramı kültüre özgüdür, yani bir kültürde uygun bir sosyal mesafe olarak kabul edilen şey, başka bir kültürde çok yakın veya çok uzak olarak kabul edilebilir. Ancak genel olarak, çoğu insan yabancılarla veya iyi tanımadıkları kişilerle etkileşimde bulunurken diğerleriyle aralarında en az 1 metrelik bir sosyal mesafe bırakmayı tercih eder. Bazı insanlar, birileri çok yakın durarak kişisel alanlarını işgal ettiğinde, diğerleri ise çok uzakta durduğunda rahatsız hissedebilir. İdeal sosyal mesafe kişiden kişiye değişir ve duruma göre de değişir. Örneğin, insanlar arkadaşlarına ve aile üyelerine yabancılara olduğundan daha yakın durma eğilimindedir. Ancak genel olarak, sosyal mesafe genellikle 1 ila 6 metre arasında bir yere denk gelir.

3m ila 6 metre arası ise kalabalık kitleler içindeyken bireyler arası mesafe olarak tanımlanabilir.

Kişisel alanın tanımı kültürel normlara bağlı olarak değişebilir, ancak genel olarak bir bireyin etrafında özel olduğunu düşündüğü alandır. Batı'da kişisel alan kavramı genellikle oldukça küçüktür ve insanlar konuşurken genellikle birbirlerine oldukça yakın dururlar. Buna karşın, Doğu kültürlerinde kişisel alan kavramı genellikle çok daha geniştir ve insanlar konuşurken genellikle birkaç metre mesafede dururlar. İlginç bir şekilde, araştırmalar farklı kültürlerden insanların, yerel gelenekleri ne olursa olsun, yabancılara karşı aynı mesafeyi koruma eğiliminde olduklarını göstermiştir. Dolayısıyla, kişisel alanın tanımı kültürden kültüre değişse de, herkesin ne kadar yakın olmanın çok yakın olduğu konusunda doğuştan gelen bir duygusu var gibi görünüyor.

En Eski İletişim Yöntemi

Beden dili hayatımızın her alanında kullandığımız veya maruz kaldığımız en önemli ve en eski iletişim yöntemidir. Alışveriş yaparken, pazarlamada ikna ederken veya iş görüşmesinde beden dili sık kullanılır. Bu dil siyasilerin, eğitimcilerin ya da işi iletişim gerektiren hemen hemen her kesimin ihtiyacını karşılar. 

Bu bağlamda beden dili her geçen gün birçok insan bilimci tarafından irdelenmekte gözlem ve tespitlerle insanlık tarihinin iletişim alanında referans noktası olarak geliştirilmeye devam etmektedir. Bunun en ilginç yanı ise insanların aslında bunu gündelik hayatında daima kullandığı algıladığı halde isimlendirmekten çekinmesidir. Hemen hemen her insan karşısındaki insanların temel anlamda beden dilini anlamakta ve ona karşı cevap davranış geliştirmektedir. 

Neredeyse birçok hayvanda da beden dilinin daha ilkel formları mevcuttur. Dikkatle izlendiğinde ise insanlarında bazı temel tepkilerde aşırı benzeştiği durumlarda söz konusudur. Bu alanda gelecekte yapılan davranışların birbirimizi daha iyi anlamaya ve birçok alanda daha verimli bir ortam için bilinmeye ve uygulanmaya ihtiyacı vardır. Çünkü beden dili herkesin dilidir.