AnasayfaBlogYaratıcılık Nedir? Yaratıcı Düşünme Engelleri Neler?
Nedir?

Yaratıcılık Nedir? Yaratıcı Düşünme Engelleri Neler?

17 Ocak 2020
Bir kadın elinde bir ampulle masa başında oturmaktadır. Önündeki işe dikkatle konsantre olmuş, gözleri ampule sabitlenmiş. Diğer eli bir kalem tutuyor ve parmakları ampulün kıvrımlarını ve hatlarını özenle çiziyor. Beyaz bir gömlek ve gri bir etek giymiş ve saçlarını topuz yapmış. Sandalyesinin yanında bir çanta var ve arka planda bir çiçeğin yakın çekimi görülebiliyor. Kadın ampulün detaylı bir çizimini yapıyor, konsantrasyonu ve hassasiyeti çalışmasında kendini gösteriyor.
Yaratıcılığın TanımıYaratıcılığı Ölçme MetotlarıYaratıcı Düşünme Engelleri
Özgün, sosyal yararlılığı olan ürünler veya fikirler üretebilme becerisi.Farklı düşünme testleri.Yaratıcı olmadığına inanma.
Herkesten farklı olarak olmayan bir şeyi hayal edebilme yeteneği.Tutum ve ilgi envanterleri.Varsayımlarda boğulma.
Herkesin gördüğüyle aynı şeyi görmeme durumu.Kişilik envanterleri.Kuralcı olma.
Aklınıza gelebilecek her alanda uygulanabilir.Biyografik envanterler.Fazla ciddi olma.
Kimsenin çözemediği problemleri farklı bir açıdan ele alarak çözme potansiyeli.Öğretmen değerlendirmeleri.Risk alamama.
Yeni ve orijinal fikirler geliştirebilme yeteneği.Arkadaş değerlendirmeleri.Konfor alanında kalma.
Bir şeyleri herkesten farklı yollarla yapabilme becerisi.Supervisor değerlendirmeleri.Hemen yargılama.
Resim çizebilme, müzik aleti çalabilme gibi sanatsal yetenekler sergileyebilme.Ürünlerin değerlendirilmesi.Yaratıcı düşünme ve yeni fikirler konusunda zorluk yaşama.
Kendi kurgularını oluşturabilme, bol kitap okuyabilme.Tanınma ve saygınlık.Kendine ve arkadaşlarına yaratıcılıkla ilgili yeteneği olmadığına inanma.
Renkli ve sesli zeka oyunları oynayabilme becerisi.Belirtilen yaratıcı aktiviteler ve başarılar.Eskilerin bir sözü ile “evham yapma”, yani temelsiz kaygı ve kuruntu yapma.

İlham perisi ile ne sıklıkta görüşüyorsunuz? Yaratıcı olmayı resim, müzik ve sanatla ilgilenen kişilere özgü olduğunu düşünüyorsanız, çok yanılıyorsunuz. Einstein’ in “İzafiyet Teorisi” de yaratıcılığa girmiyor mu sizce? Kimsenin çözemediği problemleri farklı bir açıdan ele alarak çözmeniz, yaratıcılığın ta kendisi olmuyor mu? Belki de Yaratıcılık sandığımız gibi bir şey değildir. O halde önce yaratıcılığın anlamından başlayarak, yaratıcılığınızı nasıl geliştirebileceğinizi biraz konuşalım.

Yaratıcılık Nedir?” sorusunun cevabını, özgün, sosyal yararlılığı olan ürünler veya fikirler üretebilme becerisi olarak verebiliriz. Daha anlaşılır bir ifade ile olmayan bir şeyi hayal edebilme, bir şeyleri herkesten farklı yollarla yapabilme ve yeni fikirler geliştirme olarak anlatabiliriz. Herkesin gördüğü ile aynı şeyi görmeme durumudur aslında. Tek bir alanda değil, aklınıza gelebilecek her alanda yaratıcılık uygulayabilirsiniz. Tek yapmanız gereken beyniniz sağ lobuna biraz ağırlık vermek.

Yaratıcılık beynimizin sağ lobunda yer alır, hayaller kurar ve mecaz anlamlarla ilgilenir. Sağ beyninizi geliştirerek yaratıcılığınızı artırabilirsiniz. Resim çizebilir, müzik aleti çalabilir, şarkı söyleyebilir, bol kitap okuyabilir, kendi kurgularınızı oluşturabilir, renkli ve sesli zeka oyunları oynayabilirsiniz. Yaratıcılık yeteneğiniz farklı metotlar ile ölçülebilir. Dennis Hocevar’ ın bu konu ile ilgili yaptığı çalışmaların sonucunda metotları aşağıdaki şekilde özetlemiştir:

  • Farklı Düşünme Testleri

  • Tutum ve İlgi Envanterleri

  • Kişilik Envanterleri

  • Biyografik Envanterler

  • Öğretmen Değerlendirmeleri

  • Arkadaş Değerlendirmeleri

  • Supervisor Değerlendirmeleri

  • Ürünlerin Değerlendirilmesi

  • Tanınma, Saygınlık

  • Belirtilen Yaratıcı Aktiviler ve Başarılar

Yaratıcı Düşünme Engelleri Neler?

Yaratıcı düşünme, var olmayan bir şeyleri hayal edebilme, herkesten farklı olarak yeni çözümler, öneriler ya da süreçler ortaya çıkarabilme, kendine mahsus fikirleri olan insanların yaşamlarına olumlu yönde katkı da bulunan bir araçtır. Herkes yaratıcı düşünmeye sahiptir, bu doğuştan gelen bir beceridir ancak bazı nedenlerle var olan yaratıcılığınızı engelliyorsunuz. Bu engelleri ortadan kaldırırsanız sizde yaratıcı düşünmeye başlayabilirsiniz.

  • Yaratıcı Olmadığınıza İnanmayın: Kendinize ve arkadaşlarınıza yaratıcılıkla ilgili yeteneğiniz olmadığınızı söylersiniz, tahmin edersiniz ki artık buna inanmaya başlarsınız. Yeteneğinizi ortaya çıkaracak olan kişi sizsiniz. Bir şeyler yapmaya başlamadan kimse sizin yeteneklerinizi fark etmez. Beyninizde yer alan olumsuz blokajı kaldırmalısınız ve çizime, yazmaya, resme ya da profesyonel olarak problem çözmeye dair yaratıcılığınızı keşfetmelisiniz.

  • Varsayımlarda Boğulmayın: Eskilerin bir sözü vardır, “Evham yapma” diye, yani temelsiz kaygı ve kuruntu yapmayın. Beyninizdeki olumsuzluk ya yapamazsam ya yaratıcı bir şeyler ortaya koyamazsam ile başlar. Varsayımlarınızı destekleyecek bir kanıt bulamazsanız, kurtulmanız en doğrusu olur.

  • Kuralcı Olmayın: Yaratıcılık özgür olmayı gerektirir. Düşüncelerinizi özgür bırakın ancak bu şekilde yeni fikirler ortaya çıkarabilirsiniz. Kendinize koyduğunuz prensiplerinizi kaldırın ve esnek olun.

  • Fazla Ciddi Olmayın: Yaratıcı fikirleri beynimizin sağ lobundadır. Görsel, işitsel konular, sezgiler ve hayaller burada bulunur. Harekete geçirmek için biraz gülmek iyi olabilir. Gülmek bizi geleceği gibi yeni fikirlere de kapı aralayabilir.

  • Risk Almak Kötü Değildir: Başarılı girişimlere sadece bakmakla kalmamalısınız. İyi bir fikriniz varsa risk almaktan korkmayın. Yanlış yapmaktan korkarak yaratıcılık gelişmez. Ayrıca fikriniz kötü de olabilir, eleştiri de alabilir. Bu tür korkular nedeniyle kendinizi kısıtlamayın.

  • Konfor Alanında Kalmanız: Kendinizi güvende ve rahat hissettiğiniz konfor alanınızdan uzaklaşmalısınız. Herkes için zor bir durum, kimse alışkanlıklarını terk etmek istemez. Ama yavaş yavaş bırakabilir. Günlük rutinlerinizi değiştirerek işe başlayabilirsiniz, mesela her gün yürüdüğünüz sokak yerine farklı bir sokağı tercih edin.

  • Hemen Yargılamayın: Yaratıcılık ile ilgili olmasa bile önyargı en büyük düşmanınızdır. Problemlere karşı bulduğunuz çözümleri daha kimseye açıklamadan kendiniz yargılayıp karar vermeyin. Ölçün, biçin, analiz edin ve değerlendirin ancak ondan sonra yargılayabilirsiniz.

Diyebilirsiniz ki, tüm bu engelleri kaldırdık ancak yine yaratıcı düşünme ve yeni fikirler konusunda zorluk yaşıyorum. Panik olmamanız gerekiyor. Böyle bir durumda profesyonel bir destek almalısınız. Enstitü sizin için online eğitimler kapsamında ücretsiz Yaratıcı Düşünme Teknikleri ve İnovasyon eğitimi veriyor, katılabilirsiniz. Bu eğitim ile birlikte yaratıcı düşünme süreci, teknikleri ve türleri hakkında bilgi alırken aynı zamanda inovasyon konusunda da bilgi sahibi olursunuz.

İlgili eğitim: Yaratıcı ve Tasarım Odaklı Düşünme

Yaratıcılığı Geliştirmek İçin Neler Yapabilirsiniz?

Yaratıcılığınızın bir sınırı olmadığını bilerek bir adım atabilirsiniz. Sınır ötesi hayaller kurabilir, gerçek üstü hayaller kurabilirsiniz. Evet, şelaleler her zaman aşağı doğru akabilir ancak yukarı doğru aktığını hayal etmenize engel olan ne? Örnekler sürekli olarak artış gösterebilir, bahsettiğimiz gibi yaratıcılığınızın ve hayal gücünüzün bir sınırı yok.

Yaratıcılığınızın gelişmesine yardımcı olabilecek 5 ipucu:

  • İki problem bir taneden iyidir

Ne kadar çok sorun çözerseniz, o problemlere karşı o kadar aşinalık kazanırsınız. Karşınıza çıkan engellerden korkmadan, hepsini bir araya toplayın ve daha önce çözdüğünüz problemlerden destek alarak yeni bir çözüm yolu geliştirmeye çalışın.

  • Jenerik terimler

Yaratıcı düşünceyi geliştirecek yollardan biri de, karşınıza çıkan bir problemi not almanız ve probleme özgün fiilleri daha yaygın olanlarla değiştiriniz. Yaratıcı düşünce performansınız bu şekilde artış gösterebilir. Bu metot problemin detaylarındansa özüne odaklanan bir tekniktir.

  • Eşanlamlar ve Kategorileme

Aynı fiilleri değiştirir gibi, problemde yer alan kelimeleri eşanlamlıları değiştirmek, tekrar kodlama ve kategorileme yardımcı olabilir. Problemi analiz edebilir, çözüm bulmak için sorunun ana yapısına ulaşabilirsiniz.

  • Kavga ve Kavga ve Kavga

Anlaşmazlıklar size çözüm için alternatif yollar ürettirir, yoğun motivasyonlu bir odaklanma sağlar.

  • Hayal Etmeyi Azaltın

Hayal gücü yaratıcılık anlamında çok özeldir ancak sadece oturduğunuz yerde hayal kurarak bir yere varamazsınız. Yerinizden kalkmalı ve bulduğunuz yaratıcı fikri hayata geçirmelisiniz. Kısacası, sadece hayal kurarak vakit kaybı yaşamayın.  

Fazladan bir öneri, yeni bir dil öğrenin, hatta imkanınız varsa yurtdışında öğrenin.

Tüm bunların yanı sıra, bol bol kitap okuyun, sorunlarınıza karşı doğru soruları sorun, farklı fikirleri dikkate alın, ilk bulduğunuz çözüme bağlı kalmayın, emin olun her zaman daha iyisi vardır. Çevrenizdeki her detaya dikkat edin, etrafınızı yaratıcılıkla doldurun ve tecrübe edinmekten korkmayın. En kötü tecrübe bile hiç tecrübe edinmemekten iyidir.

Yaratıcı İnsanların Ortak Özellikleri

Yaratıcı bireylerin ortak özellikleri bulunmaktadır. Aşağıdaki özelliklere bakarak, ne kadar yaratıcı olduğunuzu görebilir ve kendinizde eksik gördüğünüz özellikleri geliştirme çabasına girebilirsiniz.

  • Başarılı insanlardır,

İlgili yazı: Başarılı İnsan Kimdir?

  • Düzen ihtiyacı ile güdülenmişlerdir,

  • Meraklıdırlar,

  • Öz kanıtlama içerisindedirler,

  • Üretim güçleri oldukça yüksektir,

  • Kuşkuludurlar,

  • İlgi alanları çok yönlüdür,

  • Estetiksel yargı içerisindedirler,

  • Zaman zaman içe dönük yapıları olabilir,

  • Coşkudurlar,

  • Önsezileri kuvvetlidir,

  • Etkileme güçleri fazladır.

Özgün, sosyal yararlılığı olan ürünler veya fikirler üretebilme becerisi, Farklı düşünme testleri, Yaratıcı olmadığına inanma, Herkesten farklı olarak olmayan bir şeyi hayal edebilme yeteneği, Tutum ve ilgi envanterleri, Varsayımlarda boğulma, Herkesin gördüğüyle aynı şeyi görmeme durumu, Kişilik envanterleri, Kuralcı olma, Aklınıza gelebilecek her alanda uygulanabilir, Biyografik envanterler, Fazla ciddi olma, Kimsenin çözemediği problemleri farklı bir açıdan ele alarak çözme potansiyeli, Öğretmen değerlendirmeleri, Risk alamama, Yeni ve orijinal fikirler geliştirebilme yeteneği, Arkadaş değerlendirmeleri, Konfor alanında kalma, Bir şeyleri herkesten farklı yollarla yapabilme becerisi, Supervisor değerlendirmeleri, Hemen yargılama, Resim çizebilme, müzik aleti çalabilme gibi sanatsal yetenekler sergileyebilme, Ürünlerin değerlendirilmesi, Yaratıcı düşünme ve yeni fikirler konusunda zorluk yaşama, Kendi kurgularını oluşturabilme, bol kitap okuyabilme, Tanınma ve saygınlık, Kendine ve arkadaşlarına yaratıcılıkla ilgili yeteneği olmadığına inanma, Renkli ve sesli zeka oyunları oynayabilme becerisi, Belirtilen yaratıcı aktiviteler ve başarılar, Eskilerin bir sözü ile “evham yapma”, yani temelsiz kaygı ve kuruntu yapma
yaratıcılık yaratıcı düşünme yaratıcı düşünce konfor alanı orijinal yetenek inovasyon
Genç bir kadın beyaz dişlerini göstererek kameraya doğru gülümsüyor. Parlak kahverengi gözleri ve yüzünden geriye doğru toplanmış uzun, siyah saçları var. Beyaz yakalı ve manşetli mavi bir gömlek ve beyaz bir etek giyiyor. Kollarını göğsünün önünde kavuşturmuş ve kendinden emin bir duruşu var. Yüzü yandan gelen ışıkla aydınlanmakta, sıcak ve davetkâr bir atmosfer yaratmaktadır. Rahatlamış ve mutlu bir halde görünüyor.
Tuba Kamaşoğlu Çağlar
Blog Yazarı

İnsan kaynakları, mülakat tavsiyeleri ve cv hazırlama konularında içerik üretiyor.

Benzer Yazılar
Doğru ve faydalı bilgiler sağlama konusunda kararlı olan uzman ekibimizle blogumuzu her zaman yeni makaleler ve videolarla güncelliyoruz. Güvenilir tavsiyeler ve bilgilendirici içerikler arıyorsanız, blog sayfamıza mutlaka göz atın.
Bu görüntü, düz beyaz bir arka plan üzerinde canlı ve dinamik bir boya sıçramasını göstermektedir. Sıçrama, çoğunluğu parlak kırmızılar ve maviler olmak üzere çeşitli renklerden oluşuyor. Renklerin bazıları hafifken, diğerleri çok koyu ve canlıdır. Boya beyaz yüzeye kaotik ve benzersiz bir desenle yayılmış ve bazı renkler dinamik bir kontrast yaratmak için birbirine karışmış. Boyanın kendisi kalın ve parlaktır, ışığı yansıtarak canlı ve dinamik bir etki yaratır. Beyaz arka plan renkli boyayla keskin bir kontrast oluşturarak renklerin daha da öne çıkmasını sağlıyor. Boya çeşitli boyutlarda sıçrayarak eğlenceli ve ilginç bir görüntü oluşturuyor.
Nasıl Yapılır?

Yaratıcı Düşünme ve SCAMPER Tekniği

06 Ocak 2021
Koyu mavi bir küp tutan bir elin yakın çekimi. Küp avuç içinde durmakta ve tek bir parmak küpün yüzeyine dokunmak için uzatılmaktadır. Parmak hafifçe kavislidir ve tırnaklar hafifçe görülebilir. Küpün pürüzsüz, eşit kenarları ve parlak bir yüzeyi vardır. Arka plan bulanık ve odak dışıdır ve ışık kaynağı sahneye yumuşak, eşit bir parıltı yaymaktadır.
Popüler Yazılar

Yaratma Cesareti Nedir?

28 Haziran 2019
Görüntüde parlak sarı bir gömlek giyen bir kadının yakın çekimi görülüyor. Uzun, dalgalı saçları var ve yana doğru bakıyor. Arka planda üzerinde yeşil bir işaret ve beyaz bir metin bulunan bir kara tahta var. Ayrıca sol alt köşede yeşil zemin üzerinde beyaz bir harf var. Sağ üstte bir gözün yakın çekimi ve sağ altta bir kişinin ağzının yakın çekimi var. Sarı gömlekli kadın belirgin bir şekilde öne çıkıyor ve ayrıntılı özellikleri net bir şekilde görülebiliyor. Kadın resmin odak noktasıdır ve izleyicinin dikkatini çeker.
Kalite Yönetim Sistemleri

6 Şapkalı Düşünme Tekniği Nedir?

01 Mart 2022