Biyomedikal Teknikeri
| Görevler | Yetenekler | Önemi |
|---|---|---|
| Tıbbi cihazların teknik şartnamelerini hazırlamak | Teknik bilgi ve şartnameleri anlama yeteneği | Cihazların doğru ve etkin kullanımı için gerekli teknik bilgilere sahip olmak |
| Uygun olmayan cihazları ret etmek, uygun olanların kabulünü gerçekleştirmek | Kritik düşünme ve değerlendirme yeteneği | Hastaların güvenliği ve cihazların etkin kullanımı için gereklidir |
| Cihazların periyodik bakım ve kalibrasyon işlemlerini yapmak | Detaylı ve dikkatli çalışma yeteneği | Cihazların düzgün çalışmasını ve hastalara doğru teşhisi ve tedaviyi sağlar |
| Yıllık kalibrasyon ve bakım planlarını hazırlamak | Planlama ve organizasyon yeteneği | Hastanenin işleyişini düzenler ve tıbbi cihazların bakımını sağlar |
| Ret edilen veya kabul edilen cihazların bilgilerini doğru bir şekilde sistemlere girmek | Bilgisayar becerileri ve veri girişi yeteneği | Hastane envanterinin doğru ve güncel kalmasını sağlar |
| Garanti kapsamında olan cihazların süreç takibini yapmak | Detaylara dikkat, organizasyon ve takip yeteneği | Hastane bütçesini korumak ve cihazların bakım süreçlerini düzenlemek için önemlidir |
| Cihazların kurulumu ve montajını yapmak | Teknik beceri ve problem çözme yeteneği | Tıbbi cihazların doğru kurulumu ve çalıştırılması, kesintisiz sağlık hizmeti için gereklidir |
| Cihazların sicil kaydını açmak ve envantere yazmak | Veri toplama ve kayıt tutma yeteneği | Tıbbi cihazların kullanım sürecinin doğru bir şekilde izlenmesi ve yönetilmesi için gereklidir |
| Kullanılan tıbbi cihazların bakım ve onarımını yapmak | El ve göz koordinasyonu ve problem çözme becerisi | Hastaların tedavisinde kullanılan cihazların düzgün ve etkin bir şekilde çalışmasını sağlar |
| Kalibrasyon planlarına hangi cihazın dahil edileceğini kararlaştırmak | Analitik düşünme ve karar verme yeteneği | Cihazların performansını ve güvenliğini doğru bir şekilde değerlendirmek ve yönetmek için gereklidir |
Sağlık hizmetlerinin sunumunda devamlı meydana gelen değişimler nedeniyle biyomedikal teknikerleri kendilerini teknoloji ve bilim alanında yenilemeleri gerekir. Özellikle hastanelere alınan milyon dolarlık cihazların kullanımı ve bakımı biyomedikal teknikerlerinin olmaması durumunda alıcı firmanın bünyesinde çalışan biyomedikal teknikerleri tarafından yapılmaktadır. Böyle bir durumun ortaya çıkması halinde hastanenin ek giderleri ve diğer kalemlerine birer harcama olarak gözükecektir. Bu kapsamda biyomedikal teknikerlerin önemi günden güne artmaktadır. Bu yazımızda Biyomedikal teknikerlerini mercek altına aldık.
Biyomedikal Teknikeri Nedir?
21. yüzyılda teknoloji alanında meydana gelene değişimler nedeniyle modern hastaneler ortaya çıkmış ve buralarda kullanılan 20 bine yakın farklı teknoloji cihazından dolayı farklı bir disipline ihtiyaç duyulmuştur. Hastanelerde kullanılan bu aletlerin kurulumu bakımı ve kullanımını bilecek profesyonellerin olması gerekmektedir. Tıp alanında hastanelerde kullanılmak üzere her türlü cihazın üretimini, kullanımını ve montajını yapan kişiler olarak tanımlanabilir.
Sağlık hizmetlerinin sunumunda devamlı meydana gelen değişimler nedeniyle biyomedikal teknikerleri kendilerini teknoloji ve bilim alanında yenilemeleri gerekir. Özellikle hastanelere alınan milyon dolarlık cihazların kullanımı ve bakımı biyomedikal teknikerlerinin olmaması durumunda alıcı firmanın bünyesinde çalışan biyomedikal teknikerleri tarafından yapılmaktadır. Böyle bir durumun ortaya çıkması halinde hastanenin ek giderleri ve diğer kalemlerine birer harcama olarak gözükecektir.
İlgili cihazların hastalar üzerinde doğru bir şekilde kullanımı da son derece önemlidir. Hastanın zarar görmemesi doktorun isteyebileceği sonuçların doğru bir şekilde sağlanması ve hekimin doğru teşhis ve tedavinin verebilmesi hayati önem teşkil etmektedir. Sağlık hizmetlerinin bilgi ve veriye dayanarak ilerlemesi verinin doğru kişilerce sağlanması dikkat edilmesi gereken bir diğer önemli husustur. Hastane bünyesinde bulunan tüm cihazların yönetmelikte belirtilen hususlar kapsamında aylık veya yıllık olarak bakımlarını gerçekleştirir. Bir sebeple zarar gören veya bozulan cihazların tamirleriyle ilgilenir.
Biyomedikal Teknikeri Ne iş Yapar?
Biyomedikal cihaz teknikerlerinin görev ve yetkileri 31.10.2012 tarihinde çıkarılan 3131 sayılı Türkiye Kamu Kurumu Taşra Teşkilatı Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönergede belirtilmiştir. Buna göre;
Kurum bünyesine alınması beklenen tıbbi cihazların teknik şartnamelerinin hazırlanmasında ve alımı gerçekleşen tıbbi cihazlarla ilgili muayene kabulünde fikrini bildirir.
Garanti kapsamında yer alan cihazların süreç takibini yapar.
Uygun olmayan cihazları ret ederken şartları karşılayan cihazların ise geçici kabulünü gerçekleştirir.
Kabulü gerçekleşen cihazların Klinik Mühendislik Hizmetleri Birimi tarafından cihaz kaydı yapılarak envantere girmesini sağlar. ÇKYS sisteminde doğru bir şekilde cihaz bilgileri girilerek ilgili cihaza künye numarası alır.
Künye numarası verilen cihazların üzerine, içinde neredeyse cihazın tüm bilgilerinin saklandığı Sağlık Bakanlığının resmi web sitesinden ulaşılabilir bir kod yapıştırır.
Cihazın sicil kaydını açarak “ Klinik Mühendislik Hizmetleri Birimi Tıbbi Cihaz Envanteri’ni kaydeder.
Alımı gerçekleşen medikal cihazların garanti kapsamında bulundukları için; garanti süreleri boyunca ilgili cihazların bütün bakım işlerini Klinik Mühendislik Hizmetleri Birimi tarafından sorumlu firmanın yetkili elemanı tarafından gerçekleştirir. Bakımı sağlandıktan sonra firma tarafından “Bakım Raporu” gerçekleştirerek Klinik Mühendislik Birimine teslimini yapar.
Kullanımı devam eden tıbbi cihazların periyodik bakım ve onarımını yaparak kalibrasyon kontrollerini gerçekleştirir.
Her yıl ocak ayında, Klinik Mühendislik Hizmetleri Birimi olarak periyodik bakımı yapılacak tüm medikal cihazlar için “Yıllık Bakım Planı” hazırlar. Ayrıca periyodik bakımlarını yapmak veya yaptırmakla yükümlüdür.
Görev yaptığı hizmet birimi tarafından medikal cihazların bakım periyotları yıllık bakım planı ile takip edilir. Yıllık bakım planına göre aylık bakımı yapılacak cihazlar tespit edilerek, bunların servis sözleşmelerinin olup olmadığını kontrol eder.
Yıllık kalibrasyon çalışmaları kapsamından “Yıllık Kalibrasyon Planı" raporunu hazırlar.
Kullanılan tıbbi cihazların tümünün koruyucu bakım ve kalibrasyon ölçümleri programına dahil edilmesi, sağlık kurumunda cihaz sayısı fazlalığı nedeniyle mümkün görünmemektedir. Bu sebeple her cihazın; fonksiyonuna ve özelliğine, klinik uygulamalarına, koruyucu bakım ve kalibrasyon önemine, mevcut risklerine, geçmişte yaşanılan kaza ve vakalarına göre kalibrasyon planlarına dahil edilip edilemeyeceğini kararlaştırma görevi biyomedikal cihaz teknikerinin görevleri arasında yer alır.
Gerçekleştirilecek kurulum, bakım ve kalibrasyon aşamalarında bulunur. İlgili cihazların koruyucu bakım sözleşmelerinin kontrolü yapar.
Tıbbi cihaz kullanımı yapacak personelin, cihazla ilgili eğitimler verir ya da üretici firma tarafından kullanıcı personele eğitim verilmesi sağlar. Şayet tıbbi cihaz kullanıcılarının zaman zaman eğitim talep etmesine istinaden gerek duyulan eğitimlerin hazırlanması ve sunumundan sorumludur.
Hiçbir bölüm Klinik Mühendislik Hizmetleri Birimi bilgisi dışında tıbbi cihaz ve donanımları hakkında eğitim planlayamaz ve düzenleyemez.
Çalışanları ve hastaları tıbbi cihazların zararlı etkilerinden korumak için gerek duyulan her türlü tedbiri alır veya aldırılmasını sağlar. Sorumluluğu altında yer alan cihazların amaca uygun, verimli çalışıp çalışmadığının takibini gerçekleştirir.
Tıbbi cihazlarda gerçekleşen kazaların takibini sağlayarak araştırma ve geliştirme çalışmalarının uygulanmasını gerçekleştirmek.
Biyomedikal Teknikeri Maaşları
Biyomedikal teknikerlerin maaş alımlarında kamu ve özel sektör olarak iki başlık halinde değerlendirebiliriz. Kamu kurumlarında maaş alımları özel kurumlara göre daha fazladır. 2021 yılı için biyomedikal teknikerlerinin maaş alımları ortalama 3200 TL’dir. Bu fiyat hem kamu hem de özel hastanelerde çalışan teknikerlerin ortalama maaşlarıdır. Fakat Kamu hastanelerinde ortalama maaşların ise 3350 TL olduğunu söyleyebiliriz. Görev yapılan hastanenin bulunmuş olduğu coğrafi konum, meslekte geçirilen yıl (kıdem yılı), fazla çalışma mesaisi gibi bazı kriterler maaşları yükseltmektedir.
Benzer kriterleri özel hastanelerde kısmi olarak bulunabileceğini de belirtebiliriz. Fakat maaş alımları kamu kurumlarındaki gibi yüksek olmamaktadır. Yeni mezun olmuş bir biyomedikal uzmanın özel hastanede alabileceği maaş 3100 TL’sıdır. Fakat fazla mesailerle bu rakamın çok daha yukarılara çıkabileceğini belirtebiliriz. Örneğin kamu hastanesinde 5 yıllık bir mesleki deneyimi olan biyomedikal teknikerinin hastanenin bulunduğu bölgeyi de dikkate alınca alabileceği maaş 4700 TL’dir. Aynı mesleki deneyime sahip birinin ise özel hastanede alabileceği maaş 4200 TL siviyelerinde olacaktır. Kamu hastanelerinde çalışan bir biyomedikalin evli ve çocuklu olması gibi kriterlerde maaşında az miktarda bir artışın olabileceğini belirtebiliriz.
Biyomedikal Teknikeri Nasıl Olunur?
Biyomedikal teknikeri olabilmek için biyomedikal cihaz teknolojisi ön lisans eğitimini almak gerekir. Bu eğitimi alabilmek için sağlık meslek lisesi mezunu olmak bir avantaj olabilmektedir. Üniversitelerin ilgili bölümüne sınavsız geçiş yapılabilmektedir. Fakat diğer liselerden mezun olunması durumunda Yüksek Öğretim Kurumunun ( YÖK) her yıl yapmış olduğu Temel Yeterlilik Testi (TYT) sınavlarına girerek üniversitelerin 2 yıllık biyomedikal cihaz teknolojisi bölümünü okumak gerekiyor. Burada alınan eğitim büyük bir kısmı teori iken yaklaşık 2 ay gibi bir sürede saha çalışmasında bulunmak gerekiyor.
Eğitimin sonunda kamu hastanelerinde çalışabilmek için KPSS sınavına ilgili puan türünden girmek ve atanmak gerekmektedir. İlgili puan türünden istenilen puan alındıktan sonra kurum tercihleri yapılarak iş hayatına başlanılmaktadır. Kurum içinde yapılan veya yapılması beklenen hizmet içi eğitimler öncesinde oryantasyon süreçlerine katılmanın mesleki yeterlilik açısında faydalı olabileceği bir gerçektir. Özel hastaneler için böyle bir kriter söz konusu değildir. Kurumsal diyebileceğimiz hastaneler personel seçimlerinde bilimsel sınav uygulayabilir. Fakat genellikle bu durum kurumsal kimliğe sahip olan hastaneler için geçerlidir. Eğitim hayatı boyunca sayısal derslere ve fiziksel becerilere sahip olunması gerektiğini belirtebiliriz.
Sağlık Yönetimi bölümünde öğretim görevlisi. Sağlık hukuku, Türk sağlık sistemi ve sağlık kuruluşlarında teknoloji yönetimi alanında dersler vermektedir. Birçok uluslararası dergi, kitap ve bildirilerde yazı ve bölümleri vardır.
