AnasayfaBlogAkademik Personel Nedir? Ne İş Yapar?
Meslekler

Akademik Personel Nedir? Ne İş Yapar?

29 Haziran 2021
Bazıları iş kıyafetleri giymiş bir grup insan sandalyelerde oturmaktadır. Odak noktası siyah takım elbiseli ve gözlüklü bir kadın, elini sandalyesinin koluna dayamış. Sağında beyaz bir bluz ve siyah bir etek giyen başka bir kadın var. Arka planda, ortasında büyük bir 'P' harfi bulunan siyah beyaz bir logo ve bulanık bir insan eli figürü var. Görüntünün alt kısmında düz beyaz metinli bir tabelanın yakın çekimi yer alıyor. Grup doğal ışıkla aydınlatılmış ve kıyafetlerinin renkleri toprak tonlu arka planda öne çıkıyor. Sonuç olarak, bu görüntü bir durgunluk ve tefekkür anını yakalıyor.
UnvanGörevlerGerekli Nitelikler
Öğretim GörevlisiDers vermek, öğrencilere mentörlük yapmakMesleki tecrübe veya yüksek lisans eğitimi
Araştırma GörevlisiBilimsel araştırmalar yapmak, okulun vermiş olduğu görevleri yerine getirmekLisans eğitimi, bazen yüksek lisans eğitimi
Dr. Öğretim ÜyesiDers vermek, bilimsel araştırmalar yapmakDoktora eğitimi ve bilimsel çalışmalarda belirli bir yeterlilik
DoçentDers vermek, bilimsel araştırmalar yapmak, seminerler ve konferanslar düzenlemekDoktora eğitimi ve belirlenen süre boyunca alanında bilimsel çalışmalarda bulunma
ProfesörDers vermek, bilimsel araştırmalar yapmak, seminerler ve konferanslar düzenlemek, akademik birimleri yönetmekDoktora eğitimi, belirlenen süre boyunca doçent unvanına sahip olma ve alanında özgün bilimsel çalışmalar yapma
Yabancı Dil UzmanıYabancı dilde eğitim ve öğretim faaliyetlerinde bulunmakDil bilgisi ve eğitimi alanında yüksek lisans veya doktora
Mevlana, Erasmus ve Farabi Programlarında görevliBölüm ve çevre uyumu ile ilgili bilgileri öğrencilere ulaştırmakİlgili programların kurallarına ve yönergelerine hakim olma
Akademik DanışmanÖğrencilere kariyer ve eğitim danışmanlığı hizmeti sunmakKonuyla ilgili yeterlilik ve deneyim
Bölüm BaşkanıBölümün akademik ve idari işlerinin yürütülmesi, ders programlarının hazırlanmasıEn az doçent unvanı, yöneticilik becerileri
DekanFakültenin akademik, idari ve mali işlerinin yürütülmesiEn az profesör unvanı, yöneticilik becerileri, YÖK tarafından belirlenen diğer şartlar

Akademik personel, üniversite görev yapan araştırma görevlisi, öğretim üyesi, dr. öğretim üyesi, doçent ve profesör gibi meslek unvanlarına sahip olan ve akademik çalışmalarda bulunan kişiler olarak tarif edilebilir. Bu meslek kategorisinde yer alan unvanların kimleri bilimsel araştırma ve dersler girerken kimleri ise sadece bilimsel araştırma yapmak ve okulun vermiş olduğu görevleri yerine getirmekle sorumludur. Bu yazımızda akademik personele yer verdik.

Akademik Personel Nedir?

Akademik personeller, üniversitelerin meslek yüksekokullarında, yüksekokullarında, fakültelerinde ve enstitülerinde fiili olarak görev yapmaktadırlar. Kendi üniversiteleri dışında başka üniversitelere de görevlendirme usulüyle gidebilmektedirler.

Öğretim görevlisi olabilmek için mesleki tecrübe yılına gerek duyulurken bunun olmaması durumunda ise yüksek lisans eğitimini tamamlamak gerekir. Araştırma görevlisi olabilmek için ise lisans eğitimi yapmak yeterli iken kimi üniversiteler alım şartı olarak yüksek lisans yapıyor olmak şartını isteyebilirler. Yardımcı doçent unvanı kaldırılmış olup yerine dr.öğretim üyesi getirilmiştir.



Dr. öğretim üyesi, doçent ve profesör olabilmek için doktora eğitimini tamamlayarak ve belirli bir yeterlilikte bilimsel çalışmalarda bulunmak gerekiyor. Yabancı dil uzmanları da akademik personel grubu arasında yer alır. Yani yüksek lisans, doktora eğitimi sonrasında bu meslekte yer alan kişilerde öğretim üyesi olabilmektedirler.

Akademik personel çalışmalarını yerine getiren kişiler elde etmiş oldukları bilgi birikimi ve deneyimlerle üniversite öğrencilerine önemli katkılarda bulunmaktadır. Bilimsel alanlarda yapmış oldukları çalışmalarla öğrenim sınırlarını zorlayan, her dönem toplumları yakından ilgilendiren faaliyetlerde bulunduklarından dolayı bu meslek kategorisinde yer alan kişilerin önemi yadsınamaz bir gerçektir.

Akademik Personel Ne İş Yapar?

Akademik personellerin birçok görev ve sorumlulukları vardır. Her şeyden önce mesleğin etik, ilke ve kurallarını yerine getirmekle sorumludurlar. Dr. öğretim üyesi, öğretim görevlisi, araştırma görevlisi, doçent, profesör meslek unvanına sahip olan kişilerin görevleri birbirinden farklıdır. Fakat ağırlıklı olarak bazı görevlerinin ortak olduklarını söyleyebiliriz.



  • Yükseköğretim Kanunu’nun ilgili 4. ve 5. maddelerinde yer alan amaç ve ilkelere doğrultusunda hareket etmek.

  • Bölüm ders içeriklerinin planlanması ve oluşturulması kapsamında çalışmalarda bulunmak.

  • Dönem başında almış olduğu derslerin tam olarak yürütülmesini sağlamak dönem içinde ise bu derslerin sınavlarını tarih ve zaman faktörünü de göz önünde bulundurarak yapmak.

  • Kendi danışmanlığı kapsamında yer alan öğrencilere bölüm ve çevreye uyumu konusunda yardımcı olmak.

  • Bilimsel araştırmalar ve yayınlar gerçekleştirmek, ayrıcı öğrencileri bu gibi çalışmalara katılmasını sağlamak.

  • Yapılması beklenen ulusal ve uluslararası ölçeklerde kongreler düzenlenmesine destek vermek.

  • Görev yapmış olduğu meslek yüksekokulunun müdürü, yüksekokul ise yüksekokul müdür, fakülte ise dekanın organize ettikleri ya da düzenlemiş oldukları toplantılara katılarak faaliyetlerine destek vermek.

  • Sorumluluğu çerçevesinde yer alan uygulama laboratuvarları ve dersliklerde yapılması planlarla ilgili olarak bölüm başkanlarının bu konudaki onaylarını almak.

  • Görev alnı kapsamında yer alan kaynakların verimli, etkin ve ekonomik olarak kullanılmasını sağlamak.

  • Görev yapmış oldukları bölümle ilgili alan eğitim ve öğretim çalışmalarını, stratejik planlarını ve performans ölçeklerine destek verir.

  • Mevlana, Erasmus ve Farabi programıyla ilgili çalışmalara doğrudan katılmak.

  • F1 ve F2 ek ders ödeme formları olarak bilinen evrakları vakit kaybetmeksizin ilgili dönem içinde tahakkuk birimine göndermek.

  • Eğitim kariyer çalışmalarına devam etmek.

  • Lisan, yüksek lisans, doktora eğitim programlarına katılan öğrencilerinin başarılı ve başarısız durumlarını takip etmek.

  • Dönem boyunca yapılan faaliyetlerin bir lise çalışması bölüm başkanlarına sunmaları gerekir.

  • Bölüm başkanları ve dekanları tarafından yapılan görevlendirmeleri yerine getirmek gibi görevleri bulunmaktadır.

Akademik Personel Nasıl Olunur?

Akademik personel olabilmek için iyi bir lisenden güzel bir ortalamayla mezun olunmalıdır. Fakat bunlardan önce bir bilim insanı olmaya karar verilmedir. Yani bilimin temelini oluşturan bilgi kırıntılarını bir araya getirme, pozitif düşünsel anlamda bazı etkinliklerin olması gerekmektedir. Bu mesleği elde ederken para kazanılmayacağını gerçek hedefin bu olmadığı farkına varıyorsunuz. Şayet para kazanmak isteniyorsa finansör veya borsacı olunabilir.

Fakat bilim tam olarak böyle bir şey değildir. Emeklerinizin karşılığını bir ömür boyu göremeyebilirsiniz. Bu yüzden akademik personel olmak akıl işi değil bir tutku işidir. Lise eğitimi sonrasında Yükseköğretim Kurumu (YÖK) tarafından her yıl düzenlenen Temel Yeterlilik Testi (TYT) ve sonrasında ise Alan Yeterlilik Testi Sınavlarına (AYT) girilmelidir. Lisans eğitiminin gerekli olduğunu belirtebiliriz.

Lisans eğitimi sonrasında ise belirli bir mesleki tecrübe veya yüksek lisans tamamlayarak öğretim görevlisi olunabilmektedir. Fakat bunun için Akademik Lisansüstü Eğitim Sınavına (ALES) girmek gerekiyor. Araştırma görevliliği için lisans eğitimi sonrasında hem ALES hem de Yabancı Dil Sınavına (YDS) girerek belirli bir yeterlilik aldıktan sonra üniversite başvurularında bulunarak kabul alınabilmektedir.

Dr. öğretim üyesi ise ALES ve YDS sınav puanlarını elde ettikten sonra doktora eğitimi sonrasında bu meslek unvanı elde edilebilir. Fakat doçentlik için ise doktora eğitimi tamamladıktan sonra bilimsel araştırma yeterliliklerin sağlanması halinde kurulacak akademik komisyona girilerek başarılı olunduktan sonra bu unvan elde edilmiş olunur.

Profesörlük ise doçent meslek unvanından sonra yapılacak bilimsel araştırmalar sayesinde alınabilmektedir. Dolaysıyla eğitimin bir ömür boyu devam edebileceğini belirmemiz gerekmektedir.

Öğretim Görevlisi, Ders vermek, öğrencilere mentörlük yapmak, Mesleki tecrübe veya yüksek lisans eğitimi, Araştırma Görevlisi, Bilimsel araştırmalar yapmak, okulun vermiş olduğu görevleri yerine getirmek, Lisans eğitimi, bazen yüksek lisans eğitimi, Dr Öğretim Üyesi, Ders vermek, bilimsel araştırmalar yapmak, Doktora eğitimi ve bilimsel çalışmalarda belirli bir yeterlilik, Doçent, Ders vermek, bilimsel araştırmalar yapmak, seminerler ve konferanslar düzenlemek, Doktora eğitimi ve belirlenen süre boyunca alanında bilimsel çalışmalarda bulunma, Profesör, Ders vermek, bilimsel araştırmalar yapmak, seminerler ve konferanslar düzenlemek, akademik birimleri yönetmek, Doktora eğitimi, belirlenen süre boyunca doçent unvanına sahip olma ve alanında özgün bilimsel çalışmalar yapma, Yabancı Dil Uzmanı, Yabancı dilde eğitim ve öğretim faaliyetlerinde bulunmak, Dil bilgisi ve eğitimi alanında yüksek lisans veya doktora, Mevlana, Erasmus ve Farabi Programlarında görevli, Bölüm ve çevre uyumu ile ilgili bilgileri öğrencilere ulaştırmak, İlgili programların kurallarına ve yönergelerine hakim olma, Akademik Danışman, Öğrencilere kariyer ve eğitim danışmanlığı hizmeti sunmak, Konuyla ilgili yeterlilik ve deneyim, Bölüm Başkanı, Bölümün akademik ve idari işlerinin yürütülmesi, ders programlarının hazırlanması, En az doçent unvanı, yöneticilik becerileri, Dekan, Fakültenin akademik, idari ve mali işlerinin yürütülmesi, En az profesör unvanı, yöneticilik becerileri, YÖK tarafından belirlenen diğer şartlar
Akademik Personel Akademik Personel nedir Akademik Personel ne iş yapar Akademik Personel maaşları Akademik Personel nasıl olunur
Özel dikim siyah takım elbiseli yakışıklı bir adam gri bir arka planın önünde kendinden emin bir şekilde duruyor. Kısa, koyu renk saçları ve hafif bir sakalı var ve gözleri uzaklara bakıyor. Duruşu rahat, elleri rahatça ceplerinde ve dudaklarında hafif bir gülümseme var. Zarif ve sofistike görünüyor ve hayatın sunacağı her şeyi üstlenmeye hazır. Beyaz gömleği ve siyah kravatıyla kıyafetini tamamlıyor ve görünümüne sofistike bir hava katıyor.
Nevzat Yüksel
Blog Yazarı

Sağlık Yönetimi bölümünde öğretim görevlisi. Sağlık hukuku, Türk sağlık sistemi ve sağlık kuruluşlarında teknoloji yönetimi alanında dersler vermektedir. Birçok uluslararası dergi, kitap ve bildirilerde yazı ve bölümleri vardır.

Benzer Yazılar
Doğru ve faydalı bilgiler sağlama konusunda kararlı olan uzman ekibimizle blogumuzu her zaman yeni makaleler ve videolarla güncelliyoruz. Güvenilir tavsiyeler ve bilgilendirici içerikler arıyorsanız, blog sayfamıza mutlaka göz atın.